جستجوی پیشرفته
بازدید
5810
آخرین بروزرسانی: 1397/03/27
خلاصه پرسش
آیا هر دو آیه 33 و 55 سوره نجم در مورد یک نفر نازل شده است؟
پرسش
با سلام؛ آیا آیه 55 سوره مبارکه النجم خطاب به فردی است که در آیه 33 از وی سخن رفته است؟
پاسخ اجمالی
 1. در ارتباط با شأن نزول آیه 33 سوره نجم(أَ فَرَأَیْتَ الَّذی تَوَلَّى؛ آیا دیدى آن‌کس را که روى گردان شد)، جمعی از مفسران؛ مانند ابن عباس، سدى و کلبى معتقدند؛ هفت آیه که از «أَ فَرَأَیْتَ الَّذِی تَوَلَّى» شروع می‌شود، در باره گفت‌وگوی عثمان بن عفان با برادرش نازل شده است؛ زیرا عثمان اموال خود را صدقه می‌داد، برادر شیری‌اش عبد اللَّه بن سعد بن ابی‌سرح به او گفت: این چه کارى است که تو انجام می‌دهى؟! با این رفتارت بیم آن می‌رود که چیزى براى تو باقى نماند!
عثمان به برادرش پاسخ داد: من گناهانى دارم و می‌خواهم با این کار رضایت الهى را جلب کنم و به عفو و بخشش او امیدوار هستم.
عبد اللَّه گفت: این شتر سواریت را با جهازش به من هدیه کن تا تمامى گناهان تو را به گردن گیرم!؛ عثمان شتر را به برادرش داده و کسانى را بر معامله خود شاهد گرفت، و از آن پس، دادن صدقه را قطع کرد؛ که به دنبال این گفت‌وگو بود که آیات 33 به بعد سوره نجم نازل شد.[1]
برخی از مفسران نیز گفته‌‏اند؛ این آیات در باره ولید بن مغیره فرود آمده که مال خود را انفاق می‌کرد و در دین خود پیرو پیامبر(ص) بود. مشرکان وى را سرزنش نمودند که چرا دین پدرانت را ترک نمودى؟! او پاسخ داد: از عذاب خدا می‌ترسم!؛ یکى از مشرکان گفت؛ مقدارى از مالت را به من بده تا من گناه تو را به گردن گیرم.[2]
2. اما آیه 55 به نظر می‌رسد که مخاطبش عام بوده و در ارتباط با فردی خاص نازل نشده باشد، و معنایش آن باشد که اى انسان! تو در مورد کدامین نعمت پروردگارت که دلالت بر وحدانیت او دارد، شک و تردید می‌کنى؟![3]: «فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکَ تَتَمارى‏».
در این کلام اگر چه گویا یک فرد مورد خطاب قرار گرفته، اما مقصود از آن، تمام بنی آدم بوده و تذکر به تمام انسان‌ها در هر عصر و زمان تا روز قیامت است.[4]
البته برخی معتقدند؛ خطاب در این آیه، به همان ولید بن مغیره‌ای است که ذیل آیه 33 سخن از او رفت. همان فردی که اندکى انفاق نمود و سپس از ادامه انفاق خوددارى کرد.[5]
بر اساس این تفسیر، مخاطب هر دو آیه یک نفر می‌باشند.

[1]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، ج ‏9، ص 270- 271، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج ‏18، ص 111، تهران، ناصر خسرو، چاپ اول، 1364ش. 
[2]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، تهرانی، شیخ آقابزرگ، تحقیق، قصیرعاملی، احمد، ج ‏9، ص 434، دار احیاء التراث العربی، بیروت، بی تا.
[3]. همان، ص 44.0
[4]. طبری، ابو جعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏27، ص 47، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، 1412ق؛ حسینی شاه عبدالعظیمی، حسین بن احمد، تفسیر اثنا عشری، ج ‏12، ص 360، تهران، میقات، چاپ اول، 1363ش.
[5]. ‏ابن جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، تحقیق، المهدی‏، عبدالرزاق، ج ‏4، ص 194، بیروت، دار الکتاب العربی، چاپ اول، 1422ق؛ رشیدالدین میبدی، احمد بن ابی سعد، کشف الأسرار و عدة الأبرار، تحقیق، حکمت‏، علی اصغر، ج ‏9، ص 371، تهران، امیر کبیر، چاپ پنجم، 1371ش. 
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    787117 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    753120 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    675266 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    656400 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    647155 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    597074 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    579519 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    563824 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    563386 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    557982 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...