جستجوی پیشرفته
بازدید
9351
آخرین بروزرسانی: 1400/02/22
خلاصه پرسش
آیا ناامیدی از بخشش گناهان توسط پروردگار، گناهی کبیره به شمار می‌آید؟ و آیا خداوند فردی را به حضرت موسی(ع) نشان داد و به همین دلیل او را بدترین بنده خویش معرفی کرد؟!
پرسش
این روایت در کدام منبع روایی آمده است؟ حضرت موسی(ع) به خدا عرضه داشت که می‌خواهم بدترین بنده‌‌ات را ببینم. پس خدا دستور داد که به دروازه شهر برود و اولین نفری که خارج شد، او بدترین بنده خدا است! حضرت رفت و پدر و پسری را دید که خارج شدند. حضرت دوباره عرضه داشت که می‌خواهم بهترین بنده‌‌ات را نیز ببینم. خدا فرمود به کنار دروازه شهر برو و آخرین نفری که وارد شد، بهترین بنده من است. حضرت به کنار دروازه شهر رفت و دوباره همان پدر و پسر را دید. به دنبال آن بود که موسی(ع) دلیل این‌که یک نفر هم به عنوان بهترین و هم به عنوان بدترین خلق معرفی شده را از خداوند پرسید. پروردگار فرمود: ﺍﯼ ﻣﻮﺳﯽ، ﺍﯾﻦ ﺑﻨﺪﻩ هنگام خروج از شهر، ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﺑﻨﺪﻩ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ، ﺍﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻧﮕﺎﻩ ﻓﺮﺯﻧﺪﺵ ﺑﻪ ﮐﻮﻩ‌ﻫﺎﯼ ﻋﻈﯿﻢ ﺍﻓﺘﺎﺩ، ﺍﺯ ﭘﺪﺭﺵ ﭘﺮﺳﯿﺪ: ﺑﺰﺭﮒ‌‌ﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﻮﻩ‌ﻫﺎ ﭼﯿﺴﺖ؟ ﭘﺪﺭ ﮔﻔﺖ: ﺯﻣﯿﻦ! پسر از پدر پرسید: آیا بزرگ‌تر از زمین هم چیزی هست؟! پدر گفت: آسمان! پسر پرسید: بزرگ‌تر از آسمان هم چیزی هست؟ پدر گفت: گناهان من! سپس پسر پرسید: آیا چیزی بزرگ‌تر از گناهان تو وجود دارد؟ پدر گفت: خدای تعالی! من نیز به سبب همین گفتار، گناهان او را بخشیدم (و او از شمار بهترین آفریدگانم درآمد).
پاسخ اجمالی

آنچه از مجموع آموزه‌‌های دینی به دست می‌آید، این است که امید به رحمت خداوند و ترس از عذاب قیامت به عنوان دو ویژگی مهم و مکمل یکدیگرند و بایستی در حد مساوی در بنده مؤمن وجود داشته باشند؛ یعنی انسان مؤمن باید با انجام واجبات و ترک محرمات الهی، امید به رحمت پروردگار داشته باشد که عاقبت او به خیر ختم گردد و نیز باید به همان اندازه از عذاب الهی بترسد؛ چرا که نترسیدن از عذاب الهی باعث جرأت انسان در انجام گناهان می‌شود. در طرف مقابل، ترس بیش از اندازه نیز باعث ناامیدی کامل انسان خواهد شد.[1]

این‌گونه است که در قرآن می‌خوانیم: «وَ مَنْ یَقْنَطُ مِنْ رَحْمَةِ رَبِّهِ إِلاَّ الضَّالُّونَ»؛[2] جز گمراهان، چه کسى از رحمت پروردگارش ناامید می‌شود؟!

امام علی(ع) به شخصی که ترس از انبوه گناهانش او را به مرز ناامیدی رسانده بود، فرمود: «یا هذا! یأسک من رحمة اللّه أعظم من ذنوبک»؛[3] گناه نومیدى تو از رحمت خداوند، بزرگ‌تر از دیگر گناهان تو است.

امام صادق‌(ع) نیز فرمود: «یکی از گناهان کبیره، نومیدى از رحمت خدا (در دنیا) و یأس از مرحمت او (در آخرت) است...».[4]

اما آنچه که در پرسش بدان اشاره شد و در برخی کتاب‌‌ها و سایت‌‌ها نیز آمده است که «حضرت موسی(ع) به خدا عرضه داشت که می‌خواهم بدترین بنده‌‌ات را ببینم. پس خدا دستور داد که به دروازه شهر برود ...»، با جست‌وجویی که داشتیم، چنین گزارشی را در منابع و روایات معتبر نیافتیم، و در صورت دست‌یابی به گزارش قابل استنادی در این زمینه، این پاسخ را ویرایش خواهیم کرد.

 


[1]. «امید به رحمت خداوند»، 5030؛ «علم به بخشیده شدن گناه»، 8738؛ «آیات امید و مژده در قرآن کریم»، 45640؛ «امید به بخشش پروردگار»، 12752.

[2]. حجر، 56.

[3]. غزالی، محمد بن محمد، احیاء علوم الدین‏، ج 12، ص 177، بیروت، دار الکتب العربی‏، چاپ اول، بی‌تا.

[4]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 280، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها