برای دست‌یابی به تهذیب اخلاق و آراسته‌شدن به فضیلت‌ها و دوری جستن از پستی‌ها، راه حل‌های متعددی وجود دارد، که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
1. تحکیم اعتقادات: انجام صحیح عبادات با مراعات شرایط و آداب آن در باورهای انسان اثر مثبت گذاشته و باورهای اعتقادی او را محکم‌تر می‌سازد و در رسیدن او به تهذیب اخلاق و آراسته‌شدن به فضیلت‌ها بسیار مؤثر است.[1]
2. محاسبه و مراقبت از خود:[2] انسان در هر شبانه روز وقتى را معیّن نماید که در آن وقت به حساب نفس خود برسد، و طاعات و نافرمانی خود را بررسی نماید. پس اگر نفسش ‌را مقصر یافت، آن‌را مورد سرزنش قرار دهد و گرنه پروردگارش را شکر و سپاس گوید.[3]
3. نذر و عهد: انسان برای مراقبت از خود می‌تواند نذر و عهد کند که در صورت انجام عمل خلاف، عبادات مستحب و فعالیت‌هایی را بر خود واجب کند[4] که تا این‌جا ایرادی نداشته و تحمل این نوع از دشواری‌ها می‌تواند کمکی برای سیر و سلوک باشد؛ اما آسیب رساندن جدی به جسم مورد تأیید اسلام نبوده و نمی‌تواند متعلق نذر و عهد قرار گیرد، بدین صورت که مثلاً اگر روزی غیبت کردم، بخشی از زبان خود را قطع کنم! مگر آن‌که عرفاً آسیب جدی به شمار نیامده و تنها جنبه تذکر داشته باشد.[5]
 

---