بر اساس جمع‌بندی گزارش‌های تاریخی، به نظر می‌رسد بیشتر سپاهیان امام حسین(ع)،[1] چه آنانی که از حجاز آمده بودند و چه آنانی که در مسیر و یا از شهر کوفه به حضرتشان پیوستند بدون خانواده بودند. اما گزارش‌هایی از حضور برخی از خانواده‌ها نیز وجود دارد، البته دقیقاً نمی‌توان مشخص کرد که به غیر از خانواده و بستگان امام چند خانواده دیگر در کربلا حضور داشتند؛ زیرا ممکن است خانواده‌هایی نیز در کربلا حضور داشتند، ولی چون اقدام خاصی از سوی آنان مشاهده نشد، گزارشی در تاریخ از آنان وجود نداشته باشد.
به عنوان نمونه ممکن است آن گروه از برادران امام حسین(ع) که در کربلا به شهادت رسیدند، مانند خود سید الشهداء(ع)، خانواده خود را نیز به همراه آورده باشند.
به هر حال؛ گزارش‌هایی از حضور خانواده برخی از شهدا در صحنه عاشورا وجود دارد:
1. عبدالله بن عمیر کلبى؛[2]
2. مسلم بن عوسجه؛[3] وى با خانواده خویش نزد امام(ع) آمد و خود به آن‌حضرت پیوست و خانواده‌اش را به خانواده امام ملحق گردانید. زمانى که مسلم بن عوسجه به شهادت رسید، کنیز او فریاد «یا ابن عوسجتاه یا سیداه‏» سر داد.[4]
3. جوانى که - برخی از کتاب‌ها نام او را عمربن جناده انصاری ذکر کرده‌اند[5]- پدرش در میدان به شهادت رسید و مادرش همراه او بود. مادرش به او گفت: در پیش روی امام حسین(ع) آن‌قدر پیکار کن تا به شهادت برسى. فرزند از امام اجازه خواست، اما امام(ع) فرمود: این جوانى است که پدرش به شهادت رسید، شاید مادر او نخواهد که به میدان رود. جوان عرض کرد: مادرم فرمان داد تا به میدان جنگ بروم؛ لذا به میدان رفت و کشته شد. دشمن نیز سر او را برید و به لشکر امام(ع) رساند. مادر سر پسر را گرفت و آن‌را به سمت دشمن پرتاب کرد و به آنها حمله کرد و دو نفر را کشت؛ اما امام(ع) او را دعا کرد و به او فرمود که برگردد.[6]
4. بر اساس نقل برخی منابع حدیثی و تاریخی؛ رقیه دختر امام علی(ع) همسر مسلم بن عقیل بود و با توجه به این‌که برخی فرزندانشان در کربلا حضور داشته و یکی از آنها به نام عبدالله بن مسلم در کربلا شهید شد. و با توجه به این‌که مسلم به نمایندگی از سوی امام حسین(ع) به کوفه رفته بود و روند عادی آن بود که رقیه خواهر امام نیز به شوهرش بپیوندد، می‌توان احتمال حضور ایشان را – که یکی از اهل‌بیت امام حسین(ع) نیز به شمار می‌آمدند – در کاروان کربلا، احتمالی قوی دانست.[7]