برای اثبات وجود ذهنی در حکمت متعالیه دلایل زیادی ارائه شده است که در این جا به دو مورد اشاره می شود:

دلیل اول

ما هنگامی كه به تصوراتمان نگاه می‌كنیم، می ‌بینیم بعضی از چیزهایی را كه تصور می‌ كنیم در خارج از ذهن موجود نیستند؛ مثلاً می ‌توانیم كوهی از طلا را تصور كنیم، در حالی كه در خارج از ذهن چنین چیزی وجود ندارد. بنابر این، ما تصوراتی از اشیای معدوم در خارج داریم كه از یكدیگر متمایزند. این تصورات كه در خارج از ذهن معدوم‌اند باید در جایی وجود داشته باشند كه به آن موطن، ذهن می‌ گوییم.

دلیل دوم

این دلیل می‌گوید: كه ما كلی عقلی را درك می ‌كنیم و جایگاه كلی عقلی نیز در خارج از ذهن نمی‌تواند باشد؛ زیرا همان طور كه گفته شد، كلی عقلی مفهوم كلی با وصف كلیت است؛ مثلاً انسان با قید كلیت، كلی عقلی است. چین مفهومی در خارج از ذهن نمی ‌تواند باشد؛ زیرا «انسان» با این قید كه بر افراد زیادی منطبق شود نمی‌تواند در خارج از ذهن موجود شود، پس حتماً در ذهن موجود است.[1]