برای شناخت مجتهد اعلم (دانشمند ترین فرد در دانش  فقه) سه راه تعیین شده است تا مردم به راحتی بتوانند از یکی از این راه ها مرجع تقلید مورد اطمینان خود را بشناسند و انتخاب کنند:

اول: آن که خود انسان یقین کند، مثل آن که از اهل علم باشد و بتواند مجتهد اعلم را بشناسد.

دوّم: آن که دو نفر عالمِ عادل که مى‏توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند مجتهد بودن یا اعلم بودن کسى را تصدیق کنند، به شرط آن که دو نفر عالمِ عادلِ دیگر با گفته آنان مخالفت ننمایند.

مقام معظم رهبری در پاسخ به این سؤال که، بعد از احراز صلاحیت مجتهدى براى مرجعیت تقلید به وسیله شهادت دو فرد عادل، آیا لازم است در این باره از اشخاص دیگر نیز تحقیق کنم؟، فرمودند:

شهادت دو فرد عادل و اهل خبره بر صلاحیت و جامع الشرائط بودن مجتهد براى جواز تقلید از او کافى است و تحقیق از افراد دیگر لازم نیست.[1]

سوم: آن که عدّه‏اى از اهل علم که مى‏توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند، و از گفته آنان اطمینان پیدا مى‏شود مجتهد بودن یا اعلم بودن کسى را تصدیق کنند.[2] ،[3]

نتیجه این که، اگر حتی دو نفر از علمای حوزه ی علمیه قم، حائز دو شرط مطرح شده در راه دوم، باشند و دو نفر عالمِ عادلِ دیگر با گفته ی آنان مخالفت نورزند، نیازی به تحقیق نیست و در غیر این صورت ملاک در تشخیص مرجع تقلید، پیدا شدن اطمینان برای شماست و اگر اطمینان حاصل شده به هر دلیلی ازبین رفت وظیفه شما آنست که دوباره تحقیق کنید.

برای آگاهی بیشتر، نک: سؤال 1657  (سایت: 1820).