جستجوی پیشرفته
بازدید
11276
آخرین بروزرسانی: 1391/08/07
خلاصه پرسش
در بخشی از خطبه‌ی فدکیه آمده است: «تخافون ان یتخطفکم الناس»، این عبارت به توصیف چه دوره‌ای از زندگی اعراب می‌پردازد؟ عصر جاهلیت یا مسلمانان صدر اسلام؟
پرسش
در بخشی از خطبه‌ی فدکیه آمده است: «تخافون ان یتخطفکم الناس»، این عبارت به توصیف چه دوره‌ای از زندگی اعراب می‌پردازد؟ عصر جاهلیت یا مسلمانان صدر اسلام؟
پاسخ اجمالی

حضرت فاطمه(س)، دختر گرامی پیامبر اسلام(ص) در این جمله -«تخافون أن یتخطفکم الناس من حولکم»؛ می ترسیدید مردم از اطراف، شما را بربایند- از خطبه فدکیه، زندگی عرب قبل از اسلام را بیان می‌کند. برای روشن شدن این مسئله، جمله مورد نظر را به صورت خلاصه بررسی می‌کنیم.

کلمه «تخطف» از «خطف» به معنای گرفتن همراه با سرعت است.[1] این سخن حضرت زهرا(س) اشاره به آیه شریفه قرآن کریم دارد که میفرماید: «وَ اذْکُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلیلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِی الْأَرْضِ تَخافُونَ أَنْ یَتَخَطَّفَکُمُ النَّاسُ فَآواکُمْ وَ أَیَّدَکُمْ بِنَصْرِهِ وَ رَزَقَکُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُون»؛[2] به یاد آورید آن زمانی را که شما گروهی ضعیف و اندک در این سرزمین بودید و میترسیدید که دیگران شما را بربایند، ولی خداوند پناهتان داد و شما را یاری کرد و از چیزهای پاکیزه روزیتان کرد، باشد که شکر خدای را به جا آورید.

بدیهی است که قدرت‌مندان از مردم ضعیف به عنوان نوکر و برده بیگاری می‌کشند؛ آنها را استعمار می‌کنند و از آنها در جهت منافع خود بهره‌برداری می‌کنند.

حضرت فاطمه در این‌جا با استفاده از این آیه شریفه می‌فرماید: «تخافون أن یتخطفکم الناس من حولکم». یعنی شما مردم، آن قدر ضعیف و بی‌چاره بودید که می‌‌ترسیدید مردم قبیله‌های دیگر شما را بربایند؛ شما را برده خود کنند و اموال شما را به تاراج ببرند. روشن است که منظور دختر پیامبر اکرم(ص) زمان قبل از بعثت است؛ به دلیل جمله‌ای که به دنبال آن بیان می‌کند: فأنقذکم الله تبارک و تعالی بأبی محمد(ص)؛ پس خدای تبارک و تعالی به وسیله پدرم محمد(ص) شما را نجات داد.

همین مضمون در قرآن کریم نیز آمده است. آن‌جا که می‌فرماید: «...وَ کُنْتُمْ عَلى‏ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْها...»؛[3] و شما بر لبه پرتگاهی از آتش بودید، خدا شما را از آن نجات داد.

حضرت می‌فرماید؛ شما علاوه بر این‌که از نظر اعتقادی و آخرت بر لبه‌ی آتش جهنم بودید، از نظر دنیایی هم بسیار ضعیف و بی‌چاره بودید، ولی خدای متعال به وسیله‌ی پدرم - رسول خدا(ص) - شما را نجات داد. شاید حضرت در این‌جا می‌خواهد بفرماید؛ شما مردم خودتان چیزی نبودید، نه از نظر فکری و فرهنگی و اعتقادی مردمی قوی بودید، و نه از نظر مادی. خدا به وسیله‌ی پدر و شوهرم[4] شما را نجات داد، و اکنون شما قدر ناشناسی میکنید.

 


[1]. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، ص ۲۸۶، دارالعلم الدار الشامیة، دمشق، بیروت، چاپ اول، 1412 ق؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۹، ص ۷۵، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، 1414ق

[2]. انفال، 26.

[3]. آل عمران، 103.

[4]. البته حضرت علی(ع) را به دنبال این فراز ذکر می‌کند.

 

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    797054 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    759109 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
    683247 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    660368 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    649618 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    602141 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580447 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    568810 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565359 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564663 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...