جستجوی پیشرفته
بازدید
14755
آخرین بروزرسانی: 1392/07/17
خلاصه پرسش
اگر پس از انجام کارهای نیک، دیگران از ما تعریف و تمجید کنند و در دل شادی و خوشحالی ایجاد شود، آیا ریا است؟ و آیا گناه‌های دل و قلب تا وقتی بروز و ظهور پیدا نکرده، دارای عقوبت است؟
پرسش
آیا «سمعه» که به نوعی صورت دیگری از ریا می‌‌باشد و از این‌که ما را ستایش و تعریف کنند در دل خوشی و شادی ایجاد شود، گناه محسوب می‌‌شود؟ و در حالت کلی؛ گناه‌‌های دل و قلب چون هنوز بروز و ظهور پیدا نکرده به جز اثر درونی دارای عقوبت نیز می‌‌باشد؟ و اگر دارای عقوبت نیست، پس ما برای مثلاً حسود آیا می‌‌توانیم بگوییم که این شخص تا وقتی حسادت در دل دارد خارج از دایره تقوای واقعی قرار دارد؟
پاسخ اجمالی
1. اگر کارها به نیّت الهی انجام گیرد و هدف رضایت خداوند باشد، در صورتی که خداوند آن کار را پیش مردم نمایان سازد، و از تعریف و ستایش آنها در دل، خوشی و شادی‌ای ایجاد شود، ایرادی ندارد. در حدیث قدسی آمده است: «عَمَلُکَ الصَّالِحُ عَلَیْکَ‏ سَتْرُهُ‏ وَ عَلَیَّ إِظْهَارُهُ»؛[1] بر تو لازم است اعمال نیکت را پنهان نمایی و بر من است که آن‌را آشکار نمایم. بنابر این، در صورتی عمل نیک انسان ریا محسوب می‌شود و عقوبت الهی را به دنبال دارد که از اول کار برای رضای خدا انجام نگیرد و یا در ادامه، هدفش نشان دادن(ریا) و یا به گوش دیگران رساندن(سمعه) باشد.
2. درباره نیت اعمال و کردار زشت تا زمانی که به مرحله عمل نرسیده؛ اگر چه پروردگار؛ با رحمت واسعه خود افکار زشت انسان را از دایره عقوبت استثنا نموده است، اما باید به این موضوع نیز توجه داشت که در صورت زدوده نشدن این افکار، سرانجام این نیت‌های ناپسند، خود را در رفتار و گفتار ظاهری انسان نشان خواهد داد و ممکن است سبب نمایان شدن آن گردد. در روایتی امیر مؤمنان علی(ع) می‌فرماید: «مَا أَضْمَرَ أَحَدٌ شَیْئاً إِلَّا ظَهَرَ فِی فَلَتَاتِ‏ لِسَانِهِ وَ صَفَحَاتِ وَجْهِه»؛[2] کسى چیزى را در درونش پنهان نمی‌کند، مگر این‌که از سخنان بی‌تأمّلش و از رنگ و رخسارش آشکار می‌گردد.
3. حسد نیز از صفات نکوهیده‌ای است که نیاز به درمان دارد و تا زمانی که به دایره عمل کشیده نشده عقوبتی ندارد، اما همان‌گونه که بیان شد افکار منفی و بدخواهی برای دیگران اگر معالجه نشود ممکن است به مرور، سبب بروز آن در خارج از ذهن شود و انسان را از دایره پرهیزکاران و مؤمنان واقعی خارج سازد.       

[1]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 67، ص 233، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
[2]. شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمه، انصاریان، حسین، ص 323، پیام آزادی، تهران، چاپ دوم، 1386ش.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها