جستجوی پیشرفته
بازدید
23235
آخرین بروزرسانی: 1393/05/09
 
کد سایت fa38460 کد بایگانی 46801 نمایه بردن نام امام حسین(ع) در مداحی‌ها به قصد آهنگین کردن مداحی
طبقه بندی موضوعی گوناگون
خلاصه پرسش
آیا حضرت عباس(ع) تنها هنگام شهادت از امام حسین(ع) با عنوان برادر یاد کردند؟ و آیا ذکر نام معصومان بدون القاب احترام آمیز – بویژه در مداحی‌ها – توهین به آن حضرات است؟
پرسش
با توجه به این‌که حضرت عباس(ع) در مدت عمر شریفشان همواره سید الشهدا(ع) را با کلمات مولای و سیدی خطاب می‌کردند (البته به‌جز لحظات آخر عمر شریفشان) آیا مناسب است نام گرامی حضرت حسین(ع) به صورت ممتد و پشت سرهم (آن‌گونه که امروزه در مجالس مذهبی مرسوم است) برده شود؟ آیا این به دور از ادب نیست؟
پاسخ اجمالی
1. این‌باور مشهور که «حضرت عباس(ع) تنها در لحظه شهادت، امام حسین(ع) را با عنوان "برادر" مخاطب قرار داده، ولی قبل از آن، تنها ایشان را با عباراتی؛ مانند "مولای" و "سیدی" خطاب می‌کردند»، نه تنها منشأ روایی و تاریخی معتبری ندارد، بلکه در نقلی معتبر آمده است که ایشان در گفت‌وگوی خود با امام حسین(ع) در عصر تاسوعا از خطاب «یا اخی» و یا همان «برادرم» استفاده کردند.[1]
اساساً استفاده از عناوینی؛ نظیر «برادرم»، «پدرم» و ... در میان اعضای خانواده، عاطفی­تر از عناوین و القاب احترام­آمیز و تشریفاتی است.
روایت ذیل نیز شاهدی بر این مدعا است:
از حضرت فاطمه زهرا(س) نقل است: هنگامی که آیه 63 سوره نور نازل شد که شما پیامبر(ص) را مانند دیگران مخاطب قرار نداده، (بلکه با احترام از ایشان یاد کنید)، برایم دشوار بود که به پدرم بگویم «پدر جان»! و حضرتشان را با عبارت «یا رسول الله» صدا می‌کردم.
روزی پدرم رو به من کرده و فرمود: دخترم! این آیه در مورد تو و مانند تو نازل نشده است. تو از من هستی و من از تو هستم! این آیه خطاب به افراد جفاکار و متکبر است! از این بعد با همان «پدر جان» صدایم کن، چون هم بیشتر به دلم می‌نشیند و هم خدا از آن راضی‌تر است. [2]
2. گرچه احترام به ائمه اطهار(ع) امری واجب و پسندیده است، اما ذکر نام امام بدون عناوین احترام‌آمیز، همواره دلالت بر بی‌احترامی نمی‌کند. برای نمونه؛ در روایات بسیاری، اصحاب ائمه از سید الشهداء(ع) تنها با نام «حسین» یاد می‌کردند و واکنشی منفی از امامان مشاهده نشده است: «عَنْ زَیْدٍ الشَّحَّامِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَیْنِ قَالَ ...»؛ زید بن شحام می‌گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم: کسى که قبر حسین! را زیارت کند ثوابش چیست؟
آن‌حضرت فرمود:«مثل کسى است که خدا را در عرش زیارت نماید». زید شحام گفت: براى کسى که یکى از شما اهل بیت را زیارت کند، چه پاداشی در نظر گرفته شده؟ فرمودند: «مثل کسى است که رسول خدا را زیارت نموده است».[3]
3. استفاده امروزه مداحان از نام مبارک امام حسین(ع) را می‌توان از دو منظر بررسی کرد:
الف. در بسیاری موارد این اسم تنها برای ایجاد آهنگ در مداحی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ نفس آهنگین کردن مداحی‌ها، عمل مناسبی بوده و طبیعتاً در جذب بیشتر افراد مؤثّر خواهد بود، اما این‌که از این نام به گونه‌ای استفاده گردد که تنها نوع آهنگ، برجسته شده و خود نام، تحت الشعاع آهنگ قرار گیرد، مورد پذیرش نیست.
ب. امام صادق(ع) فرمود: «إِنَّ ذِکْرَنَا مِنْ ذِکْرِ اللَّهِ إِنَّا إِذَا ذُکِرْنَا ذُکِرَ اللَّه»‏؛ همانا ذکر ما از اذکار الهی است و زمانی که ما یاد شویم (چون برگزیده خداییم) خدا نیز یاد شده‏ است؛[4] بر این اساس، اگر مداحی نام امام حسین(ع) را به این قصد، بر زبان آورده و تکرار کند، ایرادی متوجه او نخواهد بود، اگرچه با صدایی زیبا باشد.
 

[1]. «و قال العبّاس بن علی [علیه السّلام‏]: یا اخی: أتاک القوم!»؛ برادرم: لشکر به طرف شما آمده است. ابو مخنف کوفی، لوط بن یحیی، وقعة الطف، محقق و مصحح: یوسفی غروی، محمد هادی‏، ص 193، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ سوم، 1417ق؛ شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‏2، ص 90، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.
[2]. شامی، یوسف بن حاتم، الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم، ص 462، انتشارات جامعه مدرسین، قم، 1420 ق.
[3]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص 147، نجف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
[4]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 2، ص 186، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها