اولین نافرمانی که در قرآن صریحاً بدان اشاره شده است، نافرمانی ابلیس از سجده کردن به آدم(ع) است؛ آن‌جا که می‌فرماید: «و [یاد کن] هنگامى را که به فرشتگان گفتیم: "براى آدم سجده و خضوع کنید!" همگى سجده کردند جز ابلیس که سر باز زد، و تکبر ورزید، [و به خاطر نافرمانى و تکبرش] از کافران شد».[1]
اما برخی معتقدند که بر اساس آیه «أَ تَجْعَلُ فیها مَنْ یُفْسِدُ فیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ»[2] گروهی از موجودات در زمین وجود داشتند که گناه و نافرمانی می‌کردند،[3] از این‌رو، فرشتگان گفتند: «پروردگارا! آیا کسى را در آن قرار می‌دهى که فساد و خونریزى کند؟!».
در چنین برداشتی، ابلیس اولین نافرمان نبو
در میان آدمیان شاید نزدیک شدن آدم و حوا به درخت ممنوعه نیز به نوعی اولین نافرمانی به شمار آید گرچه این نافرمانی به معنای انجام رفتار حرام از جانب آنان نیست تا به مقام عصمت پیامبران آسیبی برساند.

---