درباره مسئله ای شما با آن برخورد کرده اید (تشکیل صف نمازجماعت)، در کتاب های فقهی آمده است:
1. مأموم نباید جلوتر از امام بایستد.[1]
2. مستحب است که مأموم، اگر یک نفر مرد است، در جانب راست امام[2] و بنابر احتیاط واجب قدری عقب تر از امام بایستد و اگر چند نفر باشند، پشت سر امام قرار گیرند.[3] و به صورت کلی، ایستادن در طرف راست صفها از طرف چپ افضل است.[4]
اما در پاسخ به این سؤال که آیا عمل مأموم دوم که باعث حرکت مأموم اوّل در نماز شده، موجب ابطال نماز او شده است یا نه، باید گفت: کاری که صورت نماز را بر هم زند نماز را باطل می کند؛ مثل دست زدن و به هوا پریدن و... .[5]
مرحوم سید محمد کاظم طباطبایی یزدی می گوید[6]: در حال نماز، راه رفتن به طورى که استقبال به قبله[7] درست باشد، دو سه قدم، بلکه بیشتر هم ضرر ندارد؛ چون به این مقدار، فعل کثیر محسوب نمى‏شود. با این که مناط، کثرت نیست بلکه محو صورت نماز است و به این مقدار، بلکه أزید (بیشتر) نیز محو حاصل نمى‏شود، مع ذلک، جمله اى از اخبار دلالت دارد بر جواز آن.[8]
پس در نماز جماعت، حرکت به مقدار کم برای این که صف نماز جماعت مرتب شود و یا این که جا برای ایستادن دیگری باز شود، اشکالی ندارد.
در ذیل به پاسخ کتبی دفاتر مراجع تقلید توجه فرمایید:
دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی (مدظله العالی):
اصل این کار اشکالی ندارد مشروط بر اینکه در موقعی که مأموم کمی عقب تر می آید امام مشغول ذکر نباشد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی بهجت (مدظله العالی):
اظهر جواز مساوات با امام در موقف است اگرچه احوط و افضل تقدم قلیل امام است.
دفتر حضرت آیت الله فاضل لنکرانی (ره):
اقتدا به صورت مذکور صحیح است و مستحب است اگر مأموم یک نفر است بهمین صورت باشد. و اگر چند نفرند تمام آنها پشت سر امام بایستند.

---