1. با توجه به آموزه‌‌های اسلامی، هرگاه قواعدی، مانند «قاعده اضطرار» یا «قاعده لا ضرر»، با احکام الزامی(وجوب و حرمت) تنافی پیدا کند، تنها در صورتی حکم الزامی برداشته می‌شود که ضرر یا اضطرار بسیار قابل توجهی باشد، به گونه‌ای که مصلحت برداشته شدن حکم، بیشتر از مصلحت باقی ماندن آن باشد؛ نظیر جایی که جان یا آبروی فرد در معرض خطر باشد.[1]
لذا نمی‌توان با استناد به قاعده لاضرر، هر دروغی را برای دفع هر ضرر کوچکی بر زبان آورد؛[2] مثلاً اگر فردی به دروغ، جنسی معیوب را برای جلوگیری از ضرر خودش به عنوان جنسی سالم اعلام کند، نمی‌تواند بگوید که من قاعده لاضرر را ملاک قرار دادم!
2. یکی از مسلّمات اسلامی، تبعیت احکام الهی از مصالح و مفاسد است.[3] گاهی فرد توهم ضرر و یا ضرورت را داشته و اگر حقیقتاً دقت نموده و مسئله را واکاوی کند، متوجه می‌شود که بیان حقیقت نه ضرورتی داشته و نه ضرری را دفع کرده است، بلکه با خودداری از دروغ، مصالحی برای فرد و اجتماع به ارمغان می‌آید.
در مورد دروغهای کوچک هم تصور کنید، علاوه بر آنکه نمی‌توان مرز دقیقی بین دروغ بزرگ و کوچک معین کرد، اگر قرار بود چنین دروغهایی روا باشد، آیا جایی برای اعتماد در بین انسان‌ها و جوامع باقی می‌ماند؟ آیا زندگی افراد به عسر و حرج نمی‌افتاد؟ به عنوان نمونه، اگر روابط بین دانش‌آموز، معلم و کادر مدرسه، روابطی آکنده از دروغ‌های کوچک و بزرگ و تقلبهای گوناگون باشد، آیا افرادی که در چنین محیطی پرورش می‌یابند می‌توانند بعدها در هرکجای جامعه که قرار گرفتند، رفتاری صادقانه و شرافتمندانه داشته باشند؟!

---