لطفا صبرکنید
بازدید
14868
14868
آخرین بروزرسانی:
1397/02/29
کد سایت
fa86249
کد بایگانی
103709
نمایه
مادر امام هادی(ع)
طبقه بندی موضوعی
امام هادی ع
اصطلاحات
امام هادی(علی بن محمد، نقی)
گروه بندی اصطلاحات
چهارده معصوم
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا مادر امام هادی(ع) از نژاد عرب نبود؟
پرسش
آیا مادر امام هادی(ع) ایرانی، یا از نسل ایرانی بود، چون سمانه نام ایرانی است؟
پاسخ اجمالی
معروف‌ترین نام مادر امام هادی(ع)، «سمانه مغربیه» است.[1] و نیز گزارش شده که کنیه ایشان «ام الفضل» و معروف به «سیده» بودند.[2]
«سمانه» در لغن، مصدر فعل «سمن - یسمن»، به معنای فربه بودن آمده است.[3]
بر اساس نقل برخی منابع، امام جواد(پدر بزرگوار امام هادی) دارای سه همسر بودند که یکی از آنها «سمانه مغربیه» و دیگری «ام الفضل» دختر مأمون بود و حضرت جواد(ع) از «ام الفضل» فرزندی نداشتند.[4]
بر این اساس، «ام الفضل» ممکن است کنیه دو تن از همسران امام دهم(ع) باشد.
همچنین نقل شده است مادر امام هادی(ع) را «سوسن»،[5] «متفرشه مغربیه»،[6] «غزاله مغربیه»،[7] «مدنب»، «حدیث»[8] و «جمانه»[9] می‌گفتند.
طبق نقل‌های تاریخی، امام جواد(ع)، «سمانه» را که کنیزی بود خریداری نمودند.[10]
با توجه به کنیز بودن آن بانو و این‌که ایشان را مغربیه دانسته‌اند، به نظر می‌رسد نژاد ایشان از قومی غیر عرب و ساکن در شمال غرب آفریقا باشد.
از ویژگی‌های شخصیتی این بانو می‌توان به اهل عبادت بودن، زهد و تقوای ایشان اشاره نمود و این‌که بیشتر ایام سال را مشغول عبادت بوده‌اند.[11] از امام هادى(ع) روایت شده است: مادرم به مقام و منزلت من آگاه بوده و از اهل بهشت است؛ هیچ شیطانِ سرکشی به او نزدیک نمى‌شود و از مکر و حیله جباران عنید در امان است؛ و خداوند نگهبان و حافظ اوست و چیزی از دیگر مادران صدیقان و صالحان کم ندارد.[12]
«سمانه» در لغن، مصدر فعل «سمن - یسمن»، به معنای فربه بودن آمده است.[3]
بر اساس نقل برخی منابع، امام جواد(پدر بزرگوار امام هادی) دارای سه همسر بودند که یکی از آنها «سمانه مغربیه» و دیگری «ام الفضل» دختر مأمون بود و حضرت جواد(ع) از «ام الفضل» فرزندی نداشتند.[4]
بر این اساس، «ام الفضل» ممکن است کنیه دو تن از همسران امام دهم(ع) باشد.
همچنین نقل شده است مادر امام هادی(ع) را «سوسن»،[5] «متفرشه مغربیه»،[6] «غزاله مغربیه»،[7] «مدنب»، «حدیث»[8] و «جمانه»[9] می‌گفتند.
طبق نقل‌های تاریخی، امام جواد(ع)، «سمانه» را که کنیزی بود خریداری نمودند.[10]
با توجه به کنیز بودن آن بانو و این‌که ایشان را مغربیه دانسته‌اند، به نظر می‌رسد نژاد ایشان از قومی غیر عرب و ساکن در شمال غرب آفریقا باشد.
از ویژگی‌های شخصیتی این بانو می‌توان به اهل عبادت بودن، زهد و تقوای ایشان اشاره نمود و این‌که بیشتر ایام سال را مشغول عبادت بوده‌اند.[11] از امام هادى(ع) روایت شده است: مادرم به مقام و منزلت من آگاه بوده و از اهل بهشت است؛ هیچ شیطانِ سرکشی به او نزدیک نمى‌شود و از مکر و حیله جباران عنید در امان است؛ و خداوند نگهبان و حافظ اوست و چیزی از دیگر مادران صدیقان و صالحان کم ندارد.[12]
[1]. کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، ج1، ص498، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، 1407ق؛ شیخ مفید، المقنعة، ص 485، قم، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق؛ شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج 2، ص 297، قم، کنگره شیخ مفید، اول، 1413ق.
[2]. شامی، یوسف بن حاتم، الدر النظیم فى مناقب الأئمة اللهامیم، ص 721، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، 1420ق.
[3]. واسطى، سید محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، محقق، مصحح، شیرى، علی، واژه «سمن»، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1414ق.
[4]. شاکری، حسین، سیرة الامام الجواد(ع)، ج 1، ص 23، قم، ستاره، 1419ق.
[5]. ابن بابویه، محمد بن على، عیون أخبار الرضا ع، ج1، ص41، تهران، نشر جهان، اول، 1378ق؛ ابن بابویه، محمد بن على، کمال الدین و تمام النعمة، ج1، ص 307، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، 1395ق.
[6]. اربلى، على بن عیسى، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ج 2، ص 374، تبریز، بنى هاشمى، چاپ اول، 1381ق.
[7]. سیرة الامام الجواد(ع)، ج 4، ص 6.
[8]. ابن ابى الثلج بغدادى، محمد بن احمد، تاریخ أهل البیت نقلا عن الأئمة الباقر و الصادق و الرضا و العسکری عن آبائهم(ع)، ص 124، قم، آل البیت ع ، چاپ اول، 1410ق.
[9]. مسعودى، على بن حسین، إثبات الوصیة لعلیّ بن أبی طالب ع، ترجمه، نجفى، محمد جواد، ص 427، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، 1362ش.
[10]. مسعودى، على بن حسین، إثبات الوصیة لعلیّ بن أبی‌طالب(ع)، ص 228، قم، انصاریان، چاپ سوم، 1426ق.
[11]. ابن عبد الوهاب، حسین بن عبد الوهاب، عیون المعجزات، ص 130، قم، مکتبة الداورى، چاپ اول.
[12]. الدر النظیم، ص 721.
نظرات
