نخست باید در نظر داشت، همان‌گونه که در برخی از دیگر آیات نیز گفته شد، تقدیم و تأخیر فرازهای قرآنی لزوماً به معنای آن نیست که رخدادهای یادشده در آن فرازها نیز به ترتیب و به صورت پیاپی اتفاق افتاده باشد.

با این مقدمه به آیه مورد نظر می‌پردازیم:

« وَ هِیَ تَجْرِی بِهِمْ فِی مَوجٍ کَالْجِبَالِوَهِیَ تَجْرِی بِهِمْ فِی مَوْجٍ کَالْجِبَالِ  وَ نادى‏ نُوحٌ ابْنَهُ وَ کانَ فِی مَعْزِلٍ یا بُنَی ارْکبْ مَعَنا وَ لا تَکنْ مَعَ الْکافِرِینَ»؛[1]

و کشتی آنان را در امواجی که مانند کوه‌ها بودند حرکت می‌داد و نوح خطاب به فرزندش که در گوشه‏اى قرار داشت گفت: پسرم! با ما سوار شو و با کافران مباش!

در مورد «معزل» و یا «گوشه‌»‌ای که فرزند نوح در آن قرار داشت، در تفاسیر می‌خوانیم:

1. پسر نوح(ع) در قسمتی از دامنه یک کوه بود.[2]
2. پسر نوح(ع) در فاصله‌ای دورتر از کشتی و دور از منطقه‌ای بود که پدرش در آن‌جا بود.[3]
3. پسر نوح(ع) فاصله‌ای مادی با پدرش نداشت، اما چون دین او را نپذیرفته بود؛ گویا که در گوشه‌ای قرار داشت.[4]

در هر حال، با جمع‌بندی این آیه با دیگر آیات و نیز تفاسیری که وجود دارند، می‌توان به این نتیجه رسید که رخداد اشاره‌شده در فراز دوم آیه، یعنی گفت‌وگوی نوح(ع) با فرزندش قبل از آن بود که تمام منطقه کاملاً زیر آب رفته[5] و کشتی در میان دریایی که هیچ خشکی پیرامون آن مشاهده نمی‌شد در حال حرکت باشد. موضوعی که در فراز اول آیه بدان اشاره شده بود.

زیرا ظاهر آیه آن است که هنگام این گفت‌وگو با آن‌که نشانه‌های عذاب پدیدار شده بود، اما فرزند نوح در نقطه‌ای قرار داشت که به نظر او فعلاً خطری او را تهدید نکرده و حتی در صورت چنین تهدیدی گمان می‌کرد که راه فراری پیش رو خواهد داشت؛ از این‌رو در ادامه‌ی گفت‌وگو و در پاسخ به پدرش چنین عنوان کرد که من به کوه و مناطقی که ارتفاع بیشتری دارند، پناه خواهم برد.[6]

[1]. هود، 42.

[2]. سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد، بحر العلوم، تحقیق، تعلیق، العمروی، محب الدین ابو سعید عمر بن غرامة، ج 2، ص 151، بیروت، دار الفکر، 1416ق.

[3]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، ج 5، ص 249، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.

[4]. همان.

[5]. ر.ک: ‏جعفری، یعقوب، کوثر، ج 5، ص 223، قم، هجرت، چاپ اول، 1376ش.

[6]. «حدود و مرز طوفان حضرت نوح(ع)»، 30682؛ «طوفان نوح»، 36941؛ « تعداد افراد حاضر در کشتی حضرت نوح(ع)»، 47699؛ « اولین و آخرین حیوانی که در کشتی حضرت نوح(ع) سوار شد»، 39643؛ « مشخصات و ویژگی‌های کشتی حضرت نوح(ع)»، 53810.