واجب به اعتبارات مختلف تقسیمات مختلفی دارد؛ لذا به یک اعتبار به «واجب معلق» و «واجب منجز» تقسیم می‌شود.
1. واجب معلّق: «واجب معلّق» واجبى است که وجوب آن فعلیّت یافته، ولى واجب متوقّف بر چیزى است که از اختیار مکلّف خارج است، مانند این‌که شخصی دو ماه قبل از فرا رسیدن ماه رمضان به حدّ بلوغ رسیده باشد، هرچند روزه بر او واجب شده، اما هنوز زمان انجام واجب فرا نرسیده، و فرا رسیدن ماه رمضان خارج از اختیار و توان مکلّف است. و مانند حج برای کسی که استطاعت قبل از ماه ذی حجه برایش حاصل شد، اما زمان انجام اعمال هنوز فرا نرسیده است.[1]
2. واجب منجز: در مقابل واجب معلق، «واجب منجّز» است. واجب منجز آن است که بعد از فعلیّت یافتن وجوب، واجب بر چیزى متوقّف نیست. به عبارت دیگر، گاهى فعلیّت وجوب، از لحاظ زمانى، هم‌‏زمان با فعلیّت واجب است؛ یعنى زمانى که عمل را باید انجام دهیم، در همان زمان، وجوب بر مکلف آمده است، مثلاً واجب الآن و فعلى است و حالت انتظاریه ندارد؛ وجوب هم الآن و فعلى است و حالت انتظاریه ندارد، این قسم را واجب منجز گویند؛ یعنى وجوب و واجب هر دو فعلی‌اند و هیچ‏‌کدام معلق بر شرطى نیست؛ مثلاً وقت نماز که داخل شد، نماز بر انسان واجب می‌گردد، که در این‌جا هم وجوب فعلى است و هم واجب.[2]
 
 
 

---