قرآن کریم، هیچ‌گاه آن نوع از پرسش‌گری را که هدفش تنها افزودن بر دانش مفید باشد سرزنش نمی‌کند، بلکه تنها آن نوع از پرسیدن، مورد نکوهش قرآن است که به منظور لجبازی، حاشیه‌سازی و اموری از این دست باشد. در همین راستا:
1. آنچه در آیه 26 سوره بقره(...وَ أَمَّا الَّذینَ کَفَرُوا فَیَقُولُونَ ما ذا أَرادَ اللَّهُ بِهذا مَثَلاً...) و آیات مشابه آن(مانند آیه 31 سوره مدثر) در ارتباط با پرسش کافران آمده، به هیچ وجه به معنای نکوهش پرسش‌گری و پاسخ‌گو نبودن قرآن به سؤالات و شبهات نیست؛ چرا که پرسش در آموزه‌های قرآنی به عناوین مختلف و انگیزه‌ها و اهداف گوناگون مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا یکی از بهترین روش‌های انتقال مفاهیم بلند و مهم‌ترین ابزار تبلیغ و رسالت است.
2. علاوه بر این، خود قرآن کریم به مسلمانان سفارش می‌کند که پرسش‌گر باشند: «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ»؛[1] اگر خودتان نمی‌دانید از اهل دانش بپرسید. در آیاتی از قرآن حتی به پیامبر اسلام(ص) دستور داده شده تا از اهل کتاب و حتی از خود مشرکان پرسشهایی را مطرح کند که این خود رویکردی در مسیر ترویج فرهنگ پرسشگری است.
پیامبر اسلام(ص) نیز در اهمیت موضوع پرسش‌گری می‌فرماید: «الْعِلْمُ خَزَائِنُ وَ مَفَاتِیحُهُ‏ السُّؤَالُ‏ فَاسْأَلُوا...»؛[2] علم و دانش؛ گنج‌‌هایى است که کلید آن پرسش است، پس بپرسید.
البته قرآن کریم با صراحت به مؤمنان اعلام فرموده که از پرسشهایی خودداری کنند که مانند علم به چگونگی ذات خدا توان درک آن را ندارند، یا آنکه مانند زمان برپایی روز قیامت، مصلحت بر پنهان ماندن آن است. و نیز پرسشهایی که اگر پاسخ داده شود، آبروی آنان (یا دیگران) در خطر افتاده و یا بر بار تکلیف آنان می‌افزاید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْیاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ...».[3]
به عنوان نمونه، اگر فردی بعد از پایان یافتن حج و برگشت به وطن، در انجام برخی اعمال کلیدی آن تردید کند، نیازی به اعاده حج نخواهد بود، اما اگر در مورد انجام عمل مورد تردید خود، از پیامبر(ص) بپرسد و حضرتشان پاسخ دهد که آن‌را انجام نداده‌ای، موظف خواهد بود که بار دیگر حج را انجام دهد.
3. با آن‌که پرسش‌گری از سر لجاجت و تمسخر، رفتاری نکوهیده است، اما با این وجود قرآن کریم و پیشوایان دینی حتی به پرسش‌هایی از این دست نیز پاسخ داده‌اند:
«وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلاً وَ نَسِیَ خَلْقَهُ قالَ مَنْ یُحْیِ الْعِظامَ وَ هِیَ رَمیمٌ، قُلْ یُحْییهَا الَّذی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّة...»؛[4] و براى ما مثالى زد و آفرینش خود را فراموش کرد و پرسید: چه کسى این استخوان‌های پوسیده را زنده می‌کند؟! در پاسخ بگو: همانی که نخستین بار آنها ‌را آفرید!
4. از این‌رو است که خدای متعال خطاب به رسولش(ص) فرمود: «وَ إِذا سَأَلَکَ عِبادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ»؛[5]و هنگامى که بندگانم، در باره من از تو بپرسند، پس (بگو که) من نزدیکم، و به دعاى فردی که مرا می‌خواند، پاسخ می‌دهم.
5. اهتمام ویژه قرآن به موضوع پرسش‌گری آن‌جا مشخص می‌شود که بارها در این کتاب مقدس و در ارتباط با موضوعات گوناگون، واژه «یَسْئَلُونَکَ»(از تو سؤال می‌‏کنند) مشاهده شده و به آنها پاسخ داده شده و حتی جایی که دانستن پاسخ به صلاح، و یا در توان فهم و درک بشر نبوده، به صورت سربسته به آن پاسخ داده شده است؛ مانند پرسش از زمان برپایی قیامت، و از چیستی روح:
درباره قیامت از تو سؤال می‌کنند، کى فرا می‌رسد؟! بگو: علمش فقط نزد پروردگار من است و هیچ‌کس جز او (نمی‌تواند) وقت آن‌را آشکار سازد. [6]
و از تو درباره «روح» سؤال می‌‏کنند، بگو: روح از فرمان پروردگار من است و جز اندکى از دانش، به شما داده نشده است! [7]
بنابر آنچه گفته شد، آیه 26 سوره بقره و آیات مشابه در نکوهش پرسشی نیست که برای یافتن حقیقتی باشد که دانستن آن برای انسان مفید است.[8]

---