همان‌گونه که در پرسش آمده، در برخی روایات از فردی به نام «یهودا» نام برده شده است که در قعر جهنم قرار گرفته و امکان نجات او وجود ندارد:

1. 1. امام کاظم(ع) فرمود: «... در جهنم مار (و یا اژدهایی) وجود دارد که در شکمش هفت صندوق است که پنج تن از امّت‌های گذشته و دو تن از این امّت در آن قرار دارند. راوی پرسید: آنها چه کسانی هستند؟ امام(ع) فرمود: آن پنج تن یکی قابیل است که هابیل را کشت، و دیگری نمرود است که با حضرت ابراهیم(ع) درباره پروردگارش به مجادله برخاست و گفت: «من هم زنده می‏کنم و می‏میرانم». سومی فرعون است که گفت: «من بلند مرتبه‏ترین پروردگار شمایم». چهارمی یهودا است که مردم را یهودی ساخت. و پنجمی بولس است که گروهی را نصرانی نمود، و از این امّت دو تن اعرابی هستند.[1]
2. در ذیل آیه «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ‏»[2] روایتی البته بدون سند ذکر شده است که منظور از فلق، چاه عمیقی در جهنم است که اهل آتش از شدّت حرارتش به خدا پناه می‌برند و آن چاه از خدا می‌خواهد که حرارتش را از خود خارج سازد، پس خدا به آن چاه اجازه می‌دهد. وقتی آتش از آن چاه خارج می شود، تمام جهنّم را به آتش می‌کشاند و در این چاه صندوقی است که از آتش آن، اهل آن چاه به خدا پناه می‌برند و در آن صندوق تابوتی است که در آن شش نفر از اولین و شش نفر از آخرین عذاب می‌شوند. امّا شش نفر از اولین، قابیل پسر حضرت آدم(ع) است که برادرش را کشت، و نمرود که حضرت ابراهیم(ع) را در آتش افکند. و فرعون که پادشاه زمان حضرت موسی(ع) بود. و سامری که گوساله را ساخت. و آن کسی که مردم را یهودی کرد و آن کسی که مردم را نصرانی کرد...».[3]

اما در مورد این‌که مراد از این یهودا چه کسی است، در روایات چیزی بیان شده است؛ اما مطمئنا او فردی نیست که به ترویج دین حضرت موسی(ع) که در آن زمان، دین لازم الاجرا بود می‌پرداخت، بلکه مراد از او فردی است که موجب انحراف در دین یهود شده و پیروان موسی(ع) را به فساد کشاند.[4]

طبیعتا مراد از «یهودا» نمی‌تواند فرزند حضرت یعقوب(ع) باشد؛ زیرا در آن زمان هنوز دین یهود شکل نگرفته بود تا به انحراف کشیده شود.

همچنین مراد از آن نمی‌تواند «یهودا» که یکی از حواریون حضرت عیسی(ع) بود هم باشد؛ چرا که اولا: فردی مسیحی که حواری حضرت عیسی(ع) بود نمی‌توانست دین یهود را به انحراف بکشاند، ثانیا: دین یهود قبل از ظهور حضرت مسیح(ع) نیز به انحراف کشیده شده بود.

بر این اساس و با فرض پذیرش روایات مورد نظر، مراد از این «یهودا»، شخص سومی است که در روایات، توصیف بیشتری از او ذکر نشده است.

[1]. شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الأعمال، ص 215 – 216، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، 1406ق.215 – 216؛ شیخ صدوق، الخصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 398، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش.

[2]. فلق، 1.

[3]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب،‏ ج 2، ص 449، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق.

[4]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 8، ص 296، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.