جستجوی پیشرفته
بازدید
10803
آخرین بروزرسانی: 1391/02/16
خلاصه پرسش
منظور از کلمه "حُجزَة" در روایت محمد بن حنفیه چیست؟
پرسش
محمد بن حنفیه در روایتی از امام علی (ع) نقل می کند که ایشان فرمودند: "إن رسول الله (ص) یوم القیامة أخذ بحجزة الله و نحن آخذون بحجزة نبینا و شیعتنا آخذون بحجزتنا". معنای الحجزه چیست؟
پاسخ اجمالی

منظور از «حُجزَة» در روایات، یعنی تمسّک به اسبابی که در دنیا بین ما و خدا و پیامبر او و امامان (ع) قرار داده شده است. آن اسباب عبارت اند از: دین، اخلاق و اعمال نیکو. اگر انسان ها پیرو دین اسلام باشند و اخلاق نیکو و کارهای پسندیده انجام دهند، اعمالشان در آخرت به صورت انوار الاهی ظاهر شده و تمثّل پیدا می کند.

پاسخ تفصیلی

این حدیث در منابع مختلف شیعی به نقل از محمد بن حنفیه آمده است. محمد بن حنفیه می گوید امام علی (ع) فرموده اند: «رسول خدا (ص) در روز قیامت، حُجزَة خدا را می گیرد، ما حجزه پیغمبر خود را و شیعیان ما حجزه ما را می گیرند. عرض کردم یا امیر المؤمنین حجزه چیست؟ فرمودند که خدا بزرگ تر از آن است که به حجزه و غیر آن وصف شود، اما رسول خدا (ص) امر خدا را می گیرد و ما آل محمد امر پیامبر خود را و شیعیان ما امر ما را می گیرند».[1]

در برخی از روایات از حُجزَة تعبیر به «دین» نیز شده است.[2]

امام رضا (ع) معنای آن را چنین بیان می کند: «رسول خدا (ص) در روز قیامت به حجزه خداوند چنگ مى‏زند، ما نیز به حجزه پیامبرمان و شیعیان ما نیز چنگ به حجزه ما مى ‏زنند، سپس فرمود: مراد از حجزه، نور است».[3]

حجزه در روایات، یعنی، تمسّک به اسبابی که در دنیا بین ما و خدا و پیامبر او و امامان (ع) قرار داده شده است. آن اسباب عبارت اند از: دین، اخلاق و اعمال نیکو. اگر انسان ها پیرو دین اسلام باشند و اخلاق نیکو و کارهای پسندیده انجام دهند، اعمالشان در آخرت به صورت انوار الاهی ظاهر شده و تمثّل پیدا می کند. بنابراین، در روایت اول، تمسّک به حُجزَة در روز قیامت، توسط پیامبر اکرم (ص)، به معنای آن است که آن حضرت احتجاج می فرماید به این که دستورات الاهی عمل شده است؛ و مقصود از نور در روایت دوم، این است که دین، اعمال و اخلاق نیکو دارای انوار معنوی اند که در روز قیامت برای مردم ظاهر می شود.[4]

نتیجه این که به طور کلّی، مقصود از «حُجزَة» در روایات، دین و دستورات الاهی بوده که به پیامبر اکرم (ص) از راه وحی ابلاغ شده و ایشان به مردم رساندند؛ سپس از راه امامان معصوم (ع) به انسان های دیگر رسید که اگر کسی آنان را الگوی خود قرار داده، از آنان پیروی نمایند و در محدوده کتاب خدا و اهل بیت عصمت و طهارت حرکت نمایند، هم در دنیا و هم در آخرت خوشبخت و سعادت مند می شوند و این تمسّک، موجب منع از آتش جهنّم می شود.[5]



[1]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 4، ص 24، مؤسسة الوفاء، بیروت - لبنان، 1404 ق.

[2]. ر.ک: شیخ صدوق، التوحید، ص 166، جامعه مدرسین، قم، چاپ اول، 1398 ق.

[3]. بحار الانوار، ج 4، ص 25.

[4]. همان.

[5]. زیرا اصل کلمه «حُجزَة» از «حَجز» به معنای «منع» و «جدا کننده میان دو چیز» است و حجزة در لغت به معنای جای بند شلوار را گویند؛ (ر.ک: العین، ج 3، ص 71، واژه «الحُجزة»؛ لسان العرب، ج 5، ص 331، واژه «حجز» و ص 332، واژه «الحُجزة»؛ فرهنگ ابجدی عربی – فارسی، ص 320، واژه «الحُجزَة»). از این رو، در روایات تعبیر به «حجزة» شده است.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • در عرفان، شوق و اشتیاق به چه معنا است و درجاتش چیست؟
    4513 خلسه 1400/11/17
    «اشْتِیاق»‏ اصطلاحی عرفانى از ماده‌ی «شوق»، عبارت است از مجذوب شدن محب به محبوب در حال وصال، براى نیل به لذات مدام.[1]برخی میل مفرط را اشتیاق معنا کرده‌اند و می‌گویند؛ یکى از مقدمات عامه فعل، شوق مؤکّد است که به دنبال آن جزم و ...
  • چرا تعدد قدما باطل است؟
    13156 علیت و معلولیت 1391/07/27
    قدیم ذاتی و قدیم بالحق، صفتی از صفات اختصاصی ذات واجب تعالی است؛ از این رو ادله­ای که برای نفی تکثر و تعدد از واجب الوجود ذکر می‌شود، برای نفی تعدد نسبت به قدیم نیز ثابت است. به عبارت دیگر، تصور قدیم‌های متعدد همانند تصور شرکای متعدد ...
  • حقیقت وحی چیست؟ آیا بین وحی نازل شده بر حضرت محمد و وحی نازل شده بر پیامبران دیگر فرقی هست؟
    64248 علوم قرآنی 1388/03/09
    وحی در لغت به معنای القای پیام برای دیگری است و در اصطلاح عبارت از سخن الاهی است که خداوند آن را به وسیله پیامبر خود برای هدایت بشر می فرستد و مشخصه بارز رسالت و نبوت است.وحی بر رسول اکرم گاه مستقیم و گاه غیر مستقیم و به ...
  • حکم ترکیب اسامی مذهبی عربی با فارسی چیست؟
    19997 تاريخ کلام 1390/11/27
    ترکیب اسم های عربی – فارسی، اعم از پیشوند یا پسوند فارسی و یا ترکیب دو اسم مستقل فارسی و عربی، از گذشته های دور در میان مردم ما رواج داشته، به ویژه ترکیب با اسامی ائمه (ع)، و این به جهت ارادتی است که شیعه به اهل بیت ...
  • چرا این اصل فلسفی که «هر حادثی محدثی دارد» - و نیز هر اصل فلسفی دیگر - را برگرفته از دانشی تجربی و خطاپذیر ندانیم؟!
    5147 علیت و معلولیت 1398/09/06
     حادث یعنی موجودی که زمانی نبوده و الآن موجود است؛ بنابراین – بدون آن‌که نیاز به تجربه باشد - عقل حکم می‌کند که چنین موجودی خود بخود ایجاد نشده و نیاز به وجودآورنده دارد.[1]فلسفه هر چند از تجربیات استفاده می‌کند، ولی ابزار اصلی فلسفه، ...
  • «تفسیر تخصصی قرآن» به چه معنا است؟
    7097 علوم قرآنی 1394/05/27
    «تفسیر» در اصطلاح علوم قرآنی؛ یعنی روشن کردن مفاهیم و معانى آیات قرآن.[1] برخی اندیشمندان رشته‌های مختلف علوم اسلامی از منظر و دیدگاه رشته تخصصی خود به تفسیر قرآن کریم پرداخته‌ا‌ند که به چنین تفاسیری، تفسیر تخصصی قرآن گفته می‌شود؛ مثلاً: 1. ادیبان از ...
  • در چه صورت غسل جنابت بر انسان واجب می شود؟
    406675 Laws and Jurisprudence 1386/11/08
    سبب جنابت انسان دو چیز است:اول: جماع (نزدیکی) در صورتی که آلت تناسلی مرد به اندازه ختنه‏گاه یا بیشتر داخل شود، در زن باشد یا در مرد در قُبُل باشد یا در دُبُر، بالغ باشند یا نابالغ، حتی اگر منى بیرون نیاید .[1]
  • اگر طنزها و لطیفه‌های مرتبط با قومیتها را به فردی کافر از همان قوم نسبت دهیم، آیا نقل آن جایز می‌شود؟
    5866 غیبت، توهین و تجسس 1396/04/10
    اگر این‌گونه لطیفه‌ها موجب توهین، تمسخر یا آزار گروه یا قومیت خاصی باشد، گفتن آن جایز نیست و انتساب آن به کفار، موجب جواز آن نخواهد بود. در غیر این صورت اشکالی ندارد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
  • آیا شیطان فرزندان و یارانی دارد که برای وسوسه انسان‌ها او را یاری کنند؟
    19789 بیشتر بدانید 1398/10/21
    می‌دانیم که «شیطان»، معناى وسیعى دارد و به هر موجود سرکش، طغیان‌گر و موذى شیطان گفته می‌شود.[1]از آیات و روایات استفاده می‌شود که ابلیس دارای فرزندان و یارانی است که کارشان وسوسه انسان‌ها و گمراه کردن آنها است. در قرآن کریم می‌خوانیم:«این‌چنین ...
  • ترجمه و تفسیر دعای «الهی عظم البلاء» چیست؟
    87236 درایه الحدیث 1392/10/24
    این دعا از سه بخش تشکیل شده است: در بخش اول به آزمایش بزرگی که مردم در زمان غیبت به آن مبتلا گشتند اشاره شده است. در بخش دوم بعد از درود بر پیامبر و اهل بیت عصمت و طهارت، به لزوم فرمان‌برداری مؤمنان از آن بزرگواران به ...

پربازدیدترین ها