جستجوی پیشرفته
بازدید
10253
آخرین بروزرسانی: 1391/02/16
خلاصه پرسش
منظور از کلمه "حُجزَة" در روایت محمد بن حنفیه چیست؟
پرسش
محمد بن حنفیه در روایتی از امام علی (ع) نقل می کند که ایشان فرمودند: "إن رسول الله (ص) یوم القیامة أخذ بحجزة الله و نحن آخذون بحجزة نبینا و شیعتنا آخذون بحجزتنا". معنای الحجزه چیست؟
پاسخ اجمالی

منظور از «حُجزَة» در روایات، یعنی تمسّک به اسبابی که در دنیا بین ما و خدا و پیامبر او و امامان (ع) قرار داده شده است. آن اسباب عبارت اند از: دین، اخلاق و اعمال نیکو. اگر انسان ها پیرو دین اسلام باشند و اخلاق نیکو و کارهای پسندیده انجام دهند، اعمالشان در آخرت به صورت انوار الاهی ظاهر شده و تمثّل پیدا می کند.

پاسخ تفصیلی

این حدیث در منابع مختلف شیعی به نقل از محمد بن حنفیه آمده است. محمد بن حنفیه می گوید امام علی (ع) فرموده اند: «رسول خدا (ص) در روز قیامت، حُجزَة خدا را می گیرد، ما حجزه پیغمبر خود را و شیعیان ما حجزه ما را می گیرند. عرض کردم یا امیر المؤمنین حجزه چیست؟ فرمودند که خدا بزرگ تر از آن است که به حجزه و غیر آن وصف شود، اما رسول خدا (ص) امر خدا را می گیرد و ما آل محمد امر پیامبر خود را و شیعیان ما امر ما را می گیرند».[1]

در برخی از روایات از حُجزَة تعبیر به «دین» نیز شده است.[2]

امام رضا (ع) معنای آن را چنین بیان می کند: «رسول خدا (ص) در روز قیامت به حجزه خداوند چنگ مى‏زند، ما نیز به حجزه پیامبرمان و شیعیان ما نیز چنگ به حجزه ما مى ‏زنند، سپس فرمود: مراد از حجزه، نور است».[3]

حجزه در روایات، یعنی، تمسّک به اسبابی که در دنیا بین ما و خدا و پیامبر او و امامان (ع) قرار داده شده است. آن اسباب عبارت اند از: دین، اخلاق و اعمال نیکو. اگر انسان ها پیرو دین اسلام باشند و اخلاق نیکو و کارهای پسندیده انجام دهند، اعمالشان در آخرت به صورت انوار الاهی ظاهر شده و تمثّل پیدا می کند. بنابراین، در روایت اول، تمسّک به حُجزَة در روز قیامت، توسط پیامبر اکرم (ص)، به معنای آن است که آن حضرت احتجاج می فرماید به این که دستورات الاهی عمل شده است؛ و مقصود از نور در روایت دوم، این است که دین، اعمال و اخلاق نیکو دارای انوار معنوی اند که در روز قیامت برای مردم ظاهر می شود.[4]

نتیجه این که به طور کلّی، مقصود از «حُجزَة» در روایات، دین و دستورات الاهی بوده که به پیامبر اکرم (ص) از راه وحی ابلاغ شده و ایشان به مردم رساندند؛ سپس از راه امامان معصوم (ع) به انسان های دیگر رسید که اگر کسی آنان را الگوی خود قرار داده، از آنان پیروی نمایند و در محدوده کتاب خدا و اهل بیت عصمت و طهارت حرکت نمایند، هم در دنیا و هم در آخرت خوشبخت و سعادت مند می شوند و این تمسّک، موجب منع از آتش جهنّم می شود.[5]



[1]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 4، ص 24، مؤسسة الوفاء، بیروت - لبنان، 1404 ق.

[2]. ر.ک: شیخ صدوق، التوحید، ص 166، جامعه مدرسین، قم، چاپ اول، 1398 ق.

[3]. بحار الانوار، ج 4، ص 25.

[4]. همان.

[5]. زیرا اصل کلمه «حُجزَة» از «حَجز» به معنای «منع» و «جدا کننده میان دو چیز» است و حجزة در لغت به معنای جای بند شلوار را گویند؛ (ر.ک: العین، ج 3، ص 71، واژه «الحُجزة»؛ لسان العرب، ج 5، ص 331، واژه «حجز» و ص 332، واژه «الحُجزة»؛ فرهنگ ابجدی عربی – فارسی، ص 320، واژه «الحُجزَة»). از این رو، در روایات تعبیر به «حجزة» شده است.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • منصوب به نزع خافض، معتل، مثال، اجوف، ناقص و لفیف یعنی چه؟
    24757 بیشتر بدانید 1393/07/22
    1. منصوبٌ بِنَزعِ الخافِض یعنی اسمی که نصب داده شده به سبب کنده شدن حرف جر، بنابراین «منصوب به اسقاط حرف جر» با «منصوب بنزع الخافض» فرقی ندارد. مانند قوم در آیه: «وَ اخْتَارَ مُوسىَ‏ قَوْمَهُ سَبْعِینَ رَجُلًا.»[1] در این‌جا «قوم» منصوب بنزع الخافض ...
  • تفاوت «تأویل معرفت‌شناسانه» با «تأویل وجودشناسانه» در چیست؟
    5042 معرفت شناسی 1396/09/11
    «معرفت‌‌شناسی» یا «شناخت‌‌شناسی» شاخه‌‌ای از فلسفه است که به چیستی و امکان معرفت(شناخت) و راه‌‌های حصول آن می‌‌پردازد. بنیادی‌ترین سؤال‌های فلسفی، سؤال‌های معرفت‌شناسی هستند. سؤالاتی؛ مانند: شناخت یعنی چه؟ آیا اساساً ما می‌توانیم چیزی را بشناسیم؟ اگر چیزی را می‌شناسیم، از کجا می‌دانیم که آن‌را می‌شناسیم؟ و از ...
  • پیامبرگرامی اسلام چند دختر داشتند؟
    32137 تاريخ بزرگان 1387/04/11
    پژوهشگران در این مسئله با هم اختلاف کردند، از جمله علامه جعفر مرتضی عاملی که در کتابش "الصحیح من السیرة"به این بحث پرداخته است و کتابی مستقل به نام "بنات النبی أم ربائبه" در این زمینه نوشته است که می توانید به آن مراجعه کنید. در هر صورت ایشان معتقد ...
  • اعمال منافى عفت چه حکمی دارد و آیا اگر این اعمال به حد زنا نرسد باز گناهی دارد؟
    32715 تفسیر 1387/04/22
    ارتکاب عمل زنا از نظر قرآن گناه بزرگى است که خداوند در بارۀ آن می‌‏فرماید:" نزدیک زنا نشوید چرا که عمل بسیار زشتى است و راه و روش بدى است."[1] در این بیان کوتاه به سه نکته اشاره شده است: الف- ...
  • فعل تَمَنَّوا چه صیغه‌ای است؟ ماضی، مضارع و امر آن چیست؟
    15480 تفسیر 1393/03/20
    فعل «تَمَنَّوا» از ریشه «م‌ن‌ی» به معنای تقدیر و اندازه‌گیری کردن است. ماده «منی» هنگامی که به باب تفعّل برود به معنای درخواست و آرزوی قلبی نسبت به تحقق یا عدم تحقق چیزی می‌باشد که هنوز در خارج تحقق پیدا نکرده است.[1] این فعل، ...
  • اگر پدری دارای سه همسر بوده و از دو همسر که مرده اند، فرزندانی داشته باشد، تقسیم ارث چگونه است؟
    14925 Laws and Jurisprudence 1389/06/18
    اموال مادر شما بین فرزندان مادرتان و شوهرش تقسیم می شود و برادرانی که از همسر دیگر هستند در این اموال سهمی ندارند. شما می توانید ارث مادر خود را در اختیار گرفته و بین وارثین او تقسیم کنید و می توانید به خاطر احسان و نیکی در حق ...
  • معنای یوم التغابن چیست؟
    36683 تفسیر 1391/03/10
    منظور از «یوم التغابن» که در قرآن کریم آمده، روز قیامت است؛ چون در آن روز براى همه مردم کشف مى ‏شود که در معامله ‏اى که کرده اند، مغبون شده‏اند، آن کس که با خدا معامله نکرده مى ‏فهمد که از معامله نکردن مغبون شده، ...
  • آیا علاوه بر نکوهش زیاده‌روی در خوردن، افراد چاق نیز مورد نکوهش قرار گرفته‌اند؟!
    4357 حدیث 1398/11/01
    در منابع دینی، کم‌خوردنی که موجب ناتوانی جسمی شده و هم‌چنین پرخوری افراطی و بیش از اندازۀ مورد نیاز بدن، مورد نکوهش واقع شده است:[1]امام علی(ع) فرمود: «اگر گرسنگی انسان را بیازارد، ناتوانی، وی را از پای درآورد و اگر پرخوری‏ نماید، پری شکم ...
  • چگونه امکان دارد که دوشیزه باکره(حضرت مریم) حامله شود؟
    85927 تاريخ بزرگان 1391/09/28
    1. در حالت طبیعی و بدون این‌که بحث معجزه یا خارق العاده بودن مطرح باشد باید گفت، وجود پرده بکارت و باکره بودن منافاتی با حامله شدن ندارد. همان‌گونه که پرده بکارت مانع بیرون آمدن خون حیض نمی‌شود همچنین مانع داخل شدن منی و نطفه در رحم ...
  • منظور روایاتی که دانش پژوهان را مانند مجاهدان در راه خدا معرفی می‌کند چیست؟
    8061 حدیث 1392/11/20
    در بخشی از روایات برخی فعالیت‌های فردی و اجتماعی، همسان با جهاد شمرده شده‌اند؛ مانند: 1. امام علی(ع) فرمود: و آن‌کس که به جست‌وجوى روزی حلال برخیزد، مانند مجاهد در راه خدا است.[1] 2. حضرتش در جایی دیگر(ع) می‌فرماید: و آن‌کس که به جست‌وجوى ...

پربازدیدترین ها