جستجوی پیشرفته
بازدید
8405
آخرین بروزرسانی: 1391/03/17
خلاصه پرسش
آیا ممنوعیت گناهانی؛ نظیر غیبت و دروغ، تنها بدان جهت است که خدا بندگان خویش را آزمایش کند و یا دلایل دیگری نیز وجود دارد؟
پرسش
سلام علیکم؛ خدا بعضی از کارها؛ مانند غیبت، دروغ و ... را برای ما منع نموده است- آیا منع نمودن اینها به دلیل این است که خدا به اطاعت انسانها پی ببرد و احتمال داشت بجای اینها چیزهای دیگری را گناه بشمارد یا حکمتی دارد؟ مثلا احتمال داشت خدا برای پی بردن به اطاعت بگوید مثلا دروغ گناه نیست و چیز دیگری را جای آن گناه می کرد؟ یعنی جای یک گناه و ثواب را عوض می کرد؟
پاسخ اجمالی

در این زمینه، دیدگاهی برگرفته از «مسلک اشعری» وجود دارد که اعلام می­دارد؛ ما نمی توانیم به هیچ وجه خوب و بد را از هم تشخیص داده و تنها اگر دستوری از خدا رسید که فلان کار را انجام دهید، پی خواهیم برد که آن کار، نیک است و زشتی یک کار را تنها در صورتی درک خواهیم کرد که منعی از طرف پروردگار در مورد آن وجود داشته باشد.

اما در طرف مقابل، دیدگاهی که شیعیان و معتزلیان معتقد بدان هستند، آن است که خداوند در انسان، ودیعتی به نام عقل قرار داده که خود به تنهایی می تواند خوبی و بدی بسیاری از رفتارها را تشخیص دهد و به همین دلیل است که انسان های پاک نهاد از هر گروه و مذهبی که باشند، بسیاری از رفتارها؛ چون نیکی به پدر و مادر، کمک به مستمندان و ... را نیکو شمرده و رفتارهایی چون آدمکشی، سرقت و ... را زشت می دانند.

با این رویکرد، بسیاری از آنچه انجام یا ترک آن در اسلام خواسته شده، به خودی خود دارای حسن و قبحی می ­باشند که عقل، قدرت درک آن را دارد، اما ممکن است شهوت ها و گناهان، حجابی گرد عقل کشیده باشند که توانایی تشخیص او را دچار اختلال کنند؛ به همین دلیل است که امام علی(ع) گردگیری از عقل انسان ها را یکی از رسالت های پیامبران برشمرده است.[1]    ­

با این وجود، ممکن است پروردگار برای آزمایش انسان ها و سنجش میزان فرمانبرداری آنها، درخواست هایی از آنان داشته باشد که قابل توجیه دقیق عقلی نباشد مانند آنچه طالوت به فرمان الاهی از لشگریانش خواست که علی رغم تشنگی فراوان، جز کف دستی از آب ننوشند.[2]

این دسته از فرمان های الاهی، قابل تغییر بوده و این امکان وجود دارد که پروردگار در پاره­ای از موارد، اجرای چیزی را بخواهد، اما در موردی دیگر همان چیز را منع کند.

 

[1] نهج البلاغة، خ 1، «وَ یُثِیرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُول‏».

[2] بقره، 249.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    799288 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    762653 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
    685750 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    661275 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    650043 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    603378 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580640 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    574987 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565643 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564880 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...