خـداونـد نـسـبـت بـه حـقـایـق و اسرار گذشته و حال و آینده همه موجودات آگاه است؛ زیرا تـمامى حوادث و موجودات در محضر خداوند هستند و با احاطه وجودى که او بر هـمـه چـیـز دارد، چـیـزى از مـحـضرش غایب نیست. قرآن کریم در این باره مى فرماید: «... و هیچ چیز در زمین و آسمان از پـروردگـارت مـخفى نمى ماند، نه به اندازه سنگینى ذرّه اى و نه کوچک تر از آن و نه بزرگ تر از آن ، مگر این که (همه آنها) در کتاب مبین ثبت است.» [1]

حضرت على (ع) نیز مى فرماید: «او دانا به همه اسرار و از همه ضمیرها با خبر است، احاطه او بر هر چیز غلبه و قدرت دارد.» [2]

از جمله معلومات پروردگار متعال این است که از قدرت، کید و ظلم همه ظالمان آگاه است و توانایی جلوگیری از آن را دارد، ولی با این همه "خداوند ابا دارد از اینکه امور عالم را جز از طریق اسباب خودش بانجام برساند." [3] یعنی سنت و قانون حکیمانه او این است که همه کارها بر طبق اسباب و علل مادی و از مجرای عادی آن انجام گیرد. و همه سنت ها و قانون های الهی دائمی و تغییر ناپذیرند [4] . بر این اساس بنا نیست حتی برای حفظ وجود مقدس انبیا و ائمه (ع) و ترویج دین، سنت ها و قانون های الهی نقض شوند.

با توجه به این که پیامبران الاهی مأمور هدایت انسان ها در تمام جنبه های مادی و معنوی بودند و امامانی که جانشینان پیامبرند نیز همین وظیفه را دارند. آنان نیز در موارد زیادی از ناحیه خداوند علم به غیب دارند، [5] از جمله علم به زمان و مکان شهادتشان. [6] ، [7] البته این بدان معنا نیست که هیچ امرى بر آنها پوشیده نباشد. [8] ، [9] بر این اساس در مواردی خداوند پیامبر(ص) و ائمه (ع) را از توطئه ها و خطراتی که دشمنان برای ایشان و یارانشان طراحی کرده بودند آگاه کرده است ولی به جز موارد خاصی (که آنان مأمور بوده اند از راه معجزه و قدرت خارق العاده ای الهی دشمنان را ناکام کنند)، در اکثر موارد وظیفه داشته اند که تنها از طریق اسباب و علل عادی که در اختیار همه مردم حتی دشمنان است خطرات را دفع کرده و با دشمن مبارزه نمایند و به نتیجه آن راضی باشند. زیرا یک بعد زندگی و مبارزات پیامبر(ص) و ائمه (ع) در برابر ظلم و بی عدالتی اسوه و الگو بودن آنان برای همه انسانها در طول تاریخ است و اگر بنا باشد از راه های غیرعادی و با استفاده از امکاناتی که در اختیار دیگر انسان ها نیست پیروز شوند دیگر الگو بودن و تربیت انسان ها و در نتیجه تلاش و مبارزه آنها در راه برپایی حق و عدالت معنا نخواهد داشت.

از جانب دیگر اگر اداره امور، خارج از جریان عادی اسباب و عللی باشد و خداوند از راه معجزه اولیاء خود را بر دشمنان پیروز نماید، دنیا دیگر دار تکلیف و امتحان و اختیار نخواهد بود. و همه امور با جبر و بدون اختیار بشر صورت می پذیرد که این موضوع بر خلاف حکمت الهی و هدف آفرینش جهان و انسان خواهد بود.

شکست ظاهری در جنگ و یا شهادت اولیاء الله به معنی عدم یاری پروردگار نیست بلکه پیروزی واقعی که رسیدن به اهداف و آرمانهای والایی است که خداوند برای آنان تعریف کرده است. بنا براین صبر و استقامت آنان تا آخرین لحظات زندگی و پای بندی به همه ارزش ها تا آخرین قطره خون در اثر نصرت و یاری خداوند برای همه صابران و اولیاء الله و از جمله برای پیامبر و ائمه حاصل شده است که بزرگترین نصرت و بزرگترین پیروزی است.