لطفا صبرکنید
بازدید
20390
20390
آخرین بروزرسانی:
1392/05/09
کد سایت
fa34722
کد بایگانی
41786
نمایه
قرآن به سر گرفتن در شب‌های قدر
طبقه بندی موضوعی
درایه الحدیث|شب قدر
اصطلاحات
شب قدر ، لیلة القدر
گروه بندی اصطلاحات
سرفصل‌های قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا در روایات، توصیه شده که در شب‌های قدر، قرآن بر سر بگیریم؟
پرسش
آیا این صحیح است که قرآن به سر گرفتن در سخنان معصومان نیامده است؟
پاسخ اجمالی
آنچه در احادیث در ارتباط با اعمال و دعایی که همراه با قرآن در شب قدر خوانده می‌شود، آمده از دو بخش تشکیل می‌شود:
بخش اول مربوط به باز کردن قرآن و قرار دادن آن در مقابل است که این از اعمال شب‌های قدر است.[1]
بخش دوم مربوط به قرآن سر گرفتن می‌باشد. سید ابن طاووس دو روایت از کتاب «إِغَاثَةِ الدَّاعِی» به صورت سندهای مختلف نقل کرده و قرآن به سر گرفتن را جزو اعمال مخصوص شب‌های قدر ذکر می‌نماید، که یکی از آنها به شرح زیر است:
«ذَکَرْنَا إِسْنَادَنَا إِلَیْهِ فِی کِتَابِ إِغَاثَةِ الدَّاعِی عَنْ عَلِیِّ بْنِ یَقْطِینٍ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ مَوْلَانَا مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ(ع) یَقُولُ فِیهِ خُذِ الْمُصْحَفَ فِی یَدِکَ وَ ارْفَعْهُ فَوْقَ رَأْسِکَ وَ قُلْ اللَّهُمَّ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ إِلَى خَلْقِکَ وَ بِکُلِّ آیَةٍ هِیَ فِیهِ وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِیهِ وَ بِحَقِّهِ عَلَیْکَ وَ لَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّهِ مِنْکَ یَا سَیِّدِی یَا سَیِّدِی یَا سَیِّدِی یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ عَشْرَ مَرَّاتٍ وَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ عَشْرَ مَرَّاتٍ وَ بِحَقِّ کُلِّ إِمَامٍ وَ تَعُدُّهُمْ حَتَّى تَنْتَهِیَ إِلَى إِمَامِ زَمَانِکَ عَشْرَ مَرَّاتٍ فَإِنَّکَ لَا تَقُومُ مِنْ مَوْضِعِکَ حَتَّى یُقْضَى لَکَ حَاجَتُکَ وَ تَیَسَّرَ لَکَ أَمْرُک»؛[2] علی بن یقطین از امام کاظم(ع) نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: «مصحف شریف را در دست بگیر و بر سر بگذار و بگو: «اللَّهُمَّ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ إِلَى خَلْقِکَ وَ بِکُلِّ آیَةٍ هِیَ فِیهِ وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِیهِ وَ بِحَقِّهِ عَلَیْکَ وَ لَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّهِ مِنْکَ یَا سَیِّدِی یَا سَیِّدِی یَا سَیِّدِی» پس ده مرتبه بگو «یَا اللَّهُ»، و ده مرتبه «بِحَقِّ مُحَمَّدٍ»، و همین‌طور هر کدام از امامان(ع) را بشمار و ده مرتبه بگو تا وقتی که به نام امام معاصر با خودت رسیدی، نام آن حضرت را نیز ده مرتبه صدا بزن. که اگر چنین کنی حاجات تو برآورده می‌شود و امور زندگی بر تو آسان می‌شود.
در روایت دیگر که از امام صادق(ع) نقل شده است، در ابتدای دعا «اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا الْقُرْآنِ» نیز آمده است[3] و به جای عبارت «بِحَقِّ کُلِّ إِمَامٍ وَ تَعُدُّهُمْ»، نام تک تک امامان(ع) آمده است و در پایان امام(ع) می‌فرماید: «وَ تَسْأَلُ حَاجَتَکَ»؛ هر حاجت که دارى از خدا طلب کن.
از طرف دیگر، توصیه شده که قرآن را هنگام برخورد با گرفتاریها و بدون اختصاص به زمان خاصی بر سر بگیریم و طبیعی است که انجام آن در شب‌های قدر دارای اثر بیشتری خواهد بود.
در روایت آمده است: هر بدهکار و گرفتاری که پس از دو رکعت نماز مخصوص، قرآن را به سر می‌گیرد و نام خدای متعال، پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) را ده مرتبه صدا بزند، حاجات او برآورده می‌شود. [4] و چه شبی مبارک‌تر از شب‌های نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم که انسان در رفع گرفتاریها و برآورده شدن حاجات این اعمال را انجام دهد.
بخش اول مربوط به باز کردن قرآن و قرار دادن آن در مقابل است که این از اعمال شب‌های قدر است.[1]
بخش دوم مربوط به قرآن سر گرفتن می‌باشد. سید ابن طاووس دو روایت از کتاب «إِغَاثَةِ الدَّاعِی» به صورت سندهای مختلف نقل کرده و قرآن به سر گرفتن را جزو اعمال مخصوص شب‌های قدر ذکر می‌نماید، که یکی از آنها به شرح زیر است:
«ذَکَرْنَا إِسْنَادَنَا إِلَیْهِ فِی کِتَابِ إِغَاثَةِ الدَّاعِی عَنْ عَلِیِّ بْنِ یَقْطِینٍ رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ مَوْلَانَا مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ(ع) یَقُولُ فِیهِ خُذِ الْمُصْحَفَ فِی یَدِکَ وَ ارْفَعْهُ فَوْقَ رَأْسِکَ وَ قُلْ اللَّهُمَّ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ إِلَى خَلْقِکَ وَ بِکُلِّ آیَةٍ هِیَ فِیهِ وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِیهِ وَ بِحَقِّهِ عَلَیْکَ وَ لَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّهِ مِنْکَ یَا سَیِّدِی یَا سَیِّدِی یَا سَیِّدِی یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ عَشْرَ مَرَّاتٍ وَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ عَشْرَ مَرَّاتٍ وَ بِحَقِّ کُلِّ إِمَامٍ وَ تَعُدُّهُمْ حَتَّى تَنْتَهِیَ إِلَى إِمَامِ زَمَانِکَ عَشْرَ مَرَّاتٍ فَإِنَّکَ لَا تَقُومُ مِنْ مَوْضِعِکَ حَتَّى یُقْضَى لَکَ حَاجَتُکَ وَ تَیَسَّرَ لَکَ أَمْرُک»؛[2] علی بن یقطین از امام کاظم(ع) نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: «مصحف شریف را در دست بگیر و بر سر بگذار و بگو: «اللَّهُمَّ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ إِلَى خَلْقِکَ وَ بِکُلِّ آیَةٍ هِیَ فِیهِ وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِیهِ وَ بِحَقِّهِ عَلَیْکَ وَ لَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّهِ مِنْکَ یَا سَیِّدِی یَا سَیِّدِی یَا سَیِّدِی» پس ده مرتبه بگو «یَا اللَّهُ»، و ده مرتبه «بِحَقِّ مُحَمَّدٍ»، و همین‌طور هر کدام از امامان(ع) را بشمار و ده مرتبه بگو تا وقتی که به نام امام معاصر با خودت رسیدی، نام آن حضرت را نیز ده مرتبه صدا بزن. که اگر چنین کنی حاجات تو برآورده می‌شود و امور زندگی بر تو آسان می‌شود.
در روایت دیگر که از امام صادق(ع) نقل شده است، در ابتدای دعا «اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا الْقُرْآنِ» نیز آمده است[3] و به جای عبارت «بِحَقِّ کُلِّ إِمَامٍ وَ تَعُدُّهُمْ»، نام تک تک امامان(ع) آمده است و در پایان امام(ع) می‌فرماید: «وَ تَسْأَلُ حَاجَتَکَ»؛ هر حاجت که دارى از خدا طلب کن.
از طرف دیگر، توصیه شده که قرآن را هنگام برخورد با گرفتاریها و بدون اختصاص به زمان خاصی بر سر بگیریم و طبیعی است که انجام آن در شب‌های قدر دارای اثر بیشتری خواهد بود.
در روایت آمده است: هر بدهکار و گرفتاری که پس از دو رکعت نماز مخصوص، قرآن را به سر می‌گیرد و نام خدای متعال، پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) را ده مرتبه صدا بزند، حاجات او برآورده می‌شود. [4] و چه شبی مبارک‌تر از شب‌های نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم که انسان در رفع گرفتاریها و برآورده شدن حاجات این اعمال را انجام دهد.
[1]. «وَ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قَالَ الصَّادِقُ(ع) تَأْخُذُ الْمُصْحَفَ فِی ثَلَاثِ لَیَالٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَتَنْشُرُهُ وَ تَضَعُهُ بَیْنَ یَدَیْکَ وَ تَقُولُ- اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِکِتَابِکَ الْمُنْزَلِ وَ مَا فِیهِ وَ فِیهِ اسْمُکَ الْأَکْبَرُ وَ أَسْمَاؤُکَ الْحُسْنَى وَ مَا یُخَافُ وَ یُرْجَى أَنْ تَجْعَلَنِی مِنْ عُتَقَائِکَ مِنَ النَّارِ وَ تَدْعُو بِمَا بَدَا لَکَ مِنْ حَاجَةٍ»؛ قطب الدین راوندی، سعید بن هبة الله، الدعوات (سلوة الحزین)، ص 206، انتشارات مدرسه امام مهدی(عج)، قم، چاپ اول، 1407ق؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 94، ص 4، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
[2]. سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج 1، ص 186 و 187، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، 1409ق.
[3]. همان، ص 187.
[4]. «جَاءَ رَجُلٌ إِلَى سَیِّدِنَا الصَّادِقِ(ع) فَقَالَ لَهُ یَا سَیِّدِی أَشْکُو إِلَیْکَ دَیْناً رَکِبَنِی وَ سُلْطَاناً غَشَمَنِی فَقَالَ إِذَا جَنَّکَ اللَّیْلُ فَصَلِّ رَکْعَتَیْنِ اقْرَأْ فِی الْأُولَى مِنْهُمَا الْحَمْدَ وَ آیَةَ الْکُرْسِیِّ وَ فِی الرَّکْعَةِ الثَّانِیَةِ الْحَمْدَ وَ آخِرَ الْحَشْرِ لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ إِلَى آخِرِ السُّورَةِ ثُمَّ خُذِ الْمُصْحَفَ فَدَعْهُ عَلَى رَأْسِکَ وَ قُلْ (بِحَقِّ هَذَا) الْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلَهُ وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ فِیهِ وَ بِحَقِّکَ عَلَیْهِمْ فَلَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّکَ مِنْکَ بِکَ یَا اللَّهُ عَشْرَ مَرَّاتٍ ثُمَ تَقُولُ یَا مُحَمَّدُ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا عَلِیُّ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا فَاطِمَةُ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا حَسَنُ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا حُسَیْنُ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا عَلِیَّ بْنَ مُوسَى عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا عَلِیَّ بْنَ مُحَمَّدٍ عَشْرَ مَرَّاتٍ یَا حَسَنَ بْنَ عَلِیٍّ عَشْراً یَا الْحُجَّةُ عَشْراً ثُمَّ تَسْأَلُ اللَّهَ حَاجَتَکَ قَالَ فَمَضَى الرَّجُلُ وَ عَادَ إِلَیْهِ بَعْدَ مُدَّةٍ وَ قَدْ قُضِیَ دَیْنُهُ وَ صَلَحَ لَهُ سُلْطَانُهُ وَ عَظُمَ یَسَارُهُ»؛ شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 8، ص 125 - 126، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، 1409ق.
نظرات
