لطفا صبرکنید
بازدید
7113
7113
آخرین بروزرسانی:
1393/03/22
خلاصه پرسش
در مورد «یحیی بن ضریس بجلی» که در سند برخی روایات از او نام برده شده، توضیح می‌خواستم؟
پرسش
می‌خواستم «یحیی بن ضریس» را که در سلسله روات سند زیر هست بررسی رجالی کنید.
«حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الصَّفَّارُ قَالَ: ثنا أَبُو یَحْیَى عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَلَّامٍ الرَّازِیُّ، بأَصْبَهَانَ قَالَ: ثنا یَحْیَى بْنُ الضُّرَیْسِ قَالَ: ثنا عِیسَى بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُبَیْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ، قَالَ: ثنا أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ عَلِیٍّ قَالَ: " نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَةُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: {إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ} [المائدة: 55] فَخَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، وَدَخَلَ الْمَسْجِدَ، وَالنَّاسُ یُصَلُّونَ بَیْنَ رَاکِعٍ وَقَائِمٍ، فَصَلَّى، فَإِذَا سَائِلٌ، قَالَ: «یَا سَائِلُ أَعْطَاکَ أَحَدٌ شَیْئًا؟»، فَقَالَ: لَا إِلَّا هَذَا الرَّاکِعَ لِعَلِیٍّ أَعْطَانِی خَاتَمًا قَالَ الْحَاکِمُ: هَذَا حَدِیثٌ تَفَرَّدَ بِهِ الرَّازِیُّونَ، عَنِ الْکُوفِیِّینَ، فَإِنَّ یَحْیَى بْنَ الضُّرَیْسِ الرَّازِیَّ قَاضِیهِمْ، وَ عِیسَى الْعَلَوِیُّ مِنْ أَهْلِ الْکُوفَةِ».
پاسخ اجمالی
اسم کامل «یحیی بن ضریس»، «یحیی بن ضریس بن یسار بجلی؛ ابو زکریای رازی» است. او را از جمله اتباع تابعین و یا نسل سوم مسلمانان دانسته‌اند.[1]
در کتب رجالی شیعی، به بررسی شخصیت او نپرداخته‌اند و شاید علتش آن باشد که روایتی از او در میراث حدیثی شیعه نیست، بلکه جزو راویان اهل سنت شمرده می‌شود.
او ساکن ری و قاضی آن شهر بوده است.
از او روایتی در کتاب مسلم و ترمذی وجود دارد؛ و از عده کثیری از اهل سنت نقل حدیث داشته که جمال الدین المزی از تراجم‌نویسان اهل سنت، نام آنان و کسانی که از یحیی بن ضریس نقل حدیث داشته‌اند را بیان کرده است. وی یحیی بن ضریس را با توجه به نقل قول‌هایی که شده است، ثقه و جزو حافظان روایت دانسته است. وی وفات او را به نقل از بخاری در ربیع الاول سال 203 هجری قمری می‌داند.[2]
در کتب رجالی شیعی، به بررسی شخصیت او نپرداخته‌اند و شاید علتش آن باشد که روایتی از او در میراث حدیثی شیعه نیست، بلکه جزو راویان اهل سنت شمرده می‌شود.
او ساکن ری و قاضی آن شهر بوده است.
از او روایتی در کتاب مسلم و ترمذی وجود دارد؛ و از عده کثیری از اهل سنت نقل حدیث داشته که جمال الدین المزی از تراجم‌نویسان اهل سنت، نام آنان و کسانی که از یحیی بن ضریس نقل حدیث داشته‌اند را بیان کرده است. وی یحیی بن ضریس را با توجه به نقل قول‌هایی که شده است، ثقه و جزو حافظان روایت دانسته است. وی وفات او را به نقل از بخاری در ربیع الاول سال 203 هجری قمری می‌داند.[2]
[1]. منظور از اتباع تابعین کسانی‌اند که جزو تابعین نیستند؛ یعنی اصحاب رسول خدا(ص) را ندیده‌اند ولی تابعین (کسانی که اصحاب رسول خدا را دیده‌اند) را ملاقات کرده‌اند که مشهور به اتباع تابعین شده‌اند.
[2]. ر.ک: مزّی، یوسف بن عبد الرحمن، تهذیب الکمال فی أسماء الرجال، محقق: معروف، بشار عواد، ج 31، ص 383 – 386، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، 1400ق.
نظرات
