لطفا صبرکنید
بازدید
7439
7439
آخرین بروزرسانی:
1395/01/03
خلاصه پرسش
آیا میتوان گفت چون در ازدواج موقت هیچ مسئولیتی وجود ندارد، از ازدواج دائم به جهت وجود مسئولیت زندگی، برتری دارد؟!
پرسش
در کتاب نظام حقوق زن در اسلام استاد مطهری نوشته شده که «فردی که شرایط ازدواج دائم را دارد صد در صد خودش را با یک امر موقتی و متعه سرگرم نمیکند»؛ در صورتی که من با این نظر مخالفم. به نظرم کاملاً عکس این نظر وجود دارد؛ چون در صورتی که جوانها بتوانند بدون پذیرش هیچ مسئولیتی ازدواج موقت داشته باشند صد در صد سراغ ازدواج دائم نمیروند؛ یعنی هر چند شرایط ازدواج دائم فراهم باشد ولی باز هم به خاطر اینکه از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند به سراغ ازدواج موقت میروند و ترویج ازدواج موقت صد در صد باعث منسوخ شدن ازدواج دائم میشود. به طور مثال؛ در قدیم عرف اینگونه بود که دختر و پسری که عقد دائم کردهاند در زمان عقدشان رابطه جنسی نداشته باشند و این امر باعث میشد جوانها هر جور که شده مراسم عروسی را برگزار کنند ولی امروزه در اطرافمان میبینیم به خاطر اینکه زوجها در زمان عقد ارتباط کامل دارند پسر به هیچ عنوان در صورت فراهم بودن شرایط زیر بار عروسی نمیرود؛ چون همه چیز در اختیارش و همه نیازش برطرف میشود وقتی که نیازهایش برطرف شد نیازی به تشکیل زندگی نیست میتواند عقد بماند و بدون هیچ مسئولیتی نیازهایش را بر طرف کند؛ مثلاً دوست خودم با وجود فراهم بودن همه شرایط 4 سال است که عقد است و شوهرش حاضر به عروسی گرفتن نیست پس قطعاً این ایراد وارد است که وقتی جوانی راه ازدواج موقت برایش باز باشد صدر در صد خودش را به زحمت نمیاندازد و ازدواج دائم نمیکند. اگر به نظرتان اشتباه میگویم جواب درست و قانع کنندهای برایم ارسال کنید.
پاسخ اجمالی
فلسفه ازدواج موقت اجازه براى شهوترانى افرادى نیست که یک یا چند همسر دائم داشته، و تنها براى تنوع دنبال ازدواج موقت رفته و توقع ثواب هم داشته باشند که در این موارد - بویژه اگر منجر به نارضایتی همسر دائم شود - پاداشی نخواهد بود.
اما در شرایطى که به هر دلیل، زمینه براى ازدواج دائم فراهم نباشد، و از طرفی اسلام با ارتباط جنسىِ بدون قید و شرط هم مخالف است، ازدواج موقت مجاز اعلام شده است. ازدواج موقت عبارت است از: نوعى ازدواج با تعهدهایى، منتها تعهدهاى آزاد؛ یعنى تعهدها بستگى دارد به شرایطى که طرفین با توافق به یکدیگر تحمیل میکنند، مثلاً تکلیف بچه را روشن میکنند و اینکه زن باید حتماً عده نگه دارد. اسلام این را اجازه داده براى جایی که زمینه ازدواج دائم فراهم نیست، دیگر در عزوبت و تجرد به سر نبرند که عزوبت و تجرد، خودش خود به خود مفاسدى دارد.[1]
بر خلاف ازدواج موقت که هدف از آن استمتاع و تسکین غریزه است، امّا هدف از ازدواج دائم صرفاً استمتاع و بهرهبرداری جنسی نیست، بلکه اهداف دیگری دارد که از جمله آن تولید نسل است و گرنه اگر تنها ارضای جنسی به ازدواج دائم میانجامید، در کشورهایی که روابط جنسی آزاد است، هرگز نمیباید ازدواجی دائمی مشاهده میکردیم.
ازدواج دائم برای یافتن همدمی مناسب و شریکی توانا جهت اداره یک زندگی اجتماعی مشترک و تربیت فرزندانی کارآمد و ... میباشد.
البته، همه جا استثنائاتی وجود دارد و در این مورد نیز افرادی هستند که از مسئولیت فرار میکنند و به ازدواج، تنها برای تسکین غریزه نگاه میکنند، در این صورت حتی اگر ازدواج دائمی هم صورت گیرد، این گریز از مسئولیت را ترک نخواهند کرد، امّا این نوع موارد عمومیت ندارد و ارتباطی به مجاز دانستن ازدواج موقت ندارد.
بنابراین، همانطور که گفته شد؛ در ازدواج دائم اهدافی؛ مانند یافتن همدمی مناسب و شریکی توانا جهت اداره یک زندگی اجتماعی مشترک و صاحب فرزند شدن و تربیت فرزندانی کارآمد و نیز ارضای نیازهای جنسی وجود دارد که با ازدواج موقت تنها به نیازهای جنسی پاسخ داده میشود، امّا سایر نیازها سر جای خود وجود دارد و با ازدواج موقت برطرف نمیشود.
اما در شرایطى که به هر دلیل، زمینه براى ازدواج دائم فراهم نباشد، و از طرفی اسلام با ارتباط جنسىِ بدون قید و شرط هم مخالف است، ازدواج موقت مجاز اعلام شده است. ازدواج موقت عبارت است از: نوعى ازدواج با تعهدهایى، منتها تعهدهاى آزاد؛ یعنى تعهدها بستگى دارد به شرایطى که طرفین با توافق به یکدیگر تحمیل میکنند، مثلاً تکلیف بچه را روشن میکنند و اینکه زن باید حتماً عده نگه دارد. اسلام این را اجازه داده براى جایی که زمینه ازدواج دائم فراهم نیست، دیگر در عزوبت و تجرد به سر نبرند که عزوبت و تجرد، خودش خود به خود مفاسدى دارد.[1]
بر خلاف ازدواج موقت که هدف از آن استمتاع و تسکین غریزه است، امّا هدف از ازدواج دائم صرفاً استمتاع و بهرهبرداری جنسی نیست، بلکه اهداف دیگری دارد که از جمله آن تولید نسل است و گرنه اگر تنها ارضای جنسی به ازدواج دائم میانجامید، در کشورهایی که روابط جنسی آزاد است، هرگز نمیباید ازدواجی دائمی مشاهده میکردیم.
ازدواج دائم برای یافتن همدمی مناسب و شریکی توانا جهت اداره یک زندگی اجتماعی مشترک و تربیت فرزندانی کارآمد و ... میباشد.
البته، همه جا استثنائاتی وجود دارد و در این مورد نیز افرادی هستند که از مسئولیت فرار میکنند و به ازدواج، تنها برای تسکین غریزه نگاه میکنند، در این صورت حتی اگر ازدواج دائمی هم صورت گیرد، این گریز از مسئولیت را ترک نخواهند کرد، امّا این نوع موارد عمومیت ندارد و ارتباطی به مجاز دانستن ازدواج موقت ندارد.
بنابراین، همانطور که گفته شد؛ در ازدواج دائم اهدافی؛ مانند یافتن همدمی مناسب و شریکی توانا جهت اداره یک زندگی اجتماعی مشترک و صاحب فرزند شدن و تربیت فرزندانی کارآمد و نیز ارضای نیازهای جنسی وجود دارد که با ازدواج موقت تنها به نیازهای جنسی پاسخ داده میشود، امّا سایر نیازها سر جای خود وجود دارد و با ازدواج موقت برطرف نمیشود.
نظرات