جستجوی پیشرفته
بازدید
21154
آخرین بروزرسانی: 1393/03/14
خلاصه پرسش
آیا روایتی وجود دارد که مردان را جهت طلاق بی‌‌دلیل همسرانشان مورد نکوهش قرار دهد؟
پرسش
در روایتی آمده است رسول خدا(ص) فرمود: «هر زنى که از همسرش بدون دلیل درخواست طلاق کند، بوى بهشت بر او حرام است». چرا روایتی وجود ندارد مردی که بدون دلیل زنش را طلاق دهد بوی بهشت بر او حرام است؟ خداوند حق طلاق را به دست مرد داده و او می‌‌تواند هر موقع که خواست حتی بی‌دلیل او را طلاق دهد و اصلاً در امر طلاق رضایت و مداخله زن شرط نیست. زن چه گناهی کرده که خداوند این‌‌قدر به او ظلم کرده و او را این‌‌قدر حقیر آفریده؟ آیا این حکم خلاف انسانیت و اخلاق نیست؟
پاسخ اجمالی
احکام الهی بر اساس مصالح و مفاسد نوعیه وضع شده‌اند تا انسان‌ها با پیروی از این دستورات، زندگی بهتری داشته باشند و به آرامش روحی برسند، و در سایه این آرامش، به عبادت و بندگی بپردازند و به هدف آفرینش(شناخت خالق هستی) برسند.
طلاق نیز یکی از احکام الهی است که بدون شک از این قاعده مستثنا نیست، هر چند در روایت آمده است: «مَا مِنْ شَیْ‏ءٍ مِمَّا أَحَلَّهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَبْغَضَ إِلَیْهِ مِنَ الطَّلَاقِ.»؛[1] ناپسند‌ترین چیز حلال نزد خداوند متعال، طلاق است.
دین مقدس اسلام حتی در صورت کراهت و ناهماهنگی رفتاری بین زن و مرد، مردان را سفارش به صبر و مدارا و تحمل می‌کند و تصمیم عجولانه برای طلاق را نمی‌پسندد و می‌فرماید: «وَ عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِنْ کَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسى‏ أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئاً وَ یَجْعَلَ اللَّهُ فیهِ خَیْراً کَثیراً»؛[2] با آنان، به طور شایسته رفتار کنید! و اگر از آنها، (به هر دلیل) خوشتان نمی‌آید، (فوراً تصمیم به جدایى نگیرید!) چه بسا چیزى(به ظاهر) خوشایند شما نباشد، اما خداوند خیر فراوانى در آن قرار ‌‌دهد!
اما وقتی مرد و زن با یکدیگر به هیچ وجه به تفاهم اخلاقی و رفتاری نمی‌رسند و حاضر به تطبیق و تعدیل رفتار، اخلاق، سلیقه و افکار نسبت به یکدیگر بر اساس معیارهای شرعی و اخلاقی نیستند و هر کدام با اِعمال سلیقه و افکار فردی خود زندگی مشترک را که باید کانون آرامش باشد به جهنمی برای یکدیگر تبدیل می‌کنند، راه حلی از سوی پروردگار حکیم برای این موارد در نظر گرفته ‌شده که عقل نیز بهتر از آن را سراغ ندارد، و این راه حل، طلاق و جدایی محترمانه می‌‌باشد.
این آخرین گزینه برای خاتمه دادن به کشمکش‌‌های غیر قابل تعدیل مردان و زنان در زندگی مشترک است؛ از این‌رو نه تنها زنانی که از شوهرانشان بدون دلیل درخواست طلاق می‌کنند در روایات، مورد سرزنش قرار گرفته‌‌اند، بلکه مردانی هم که بدون دلیل بخواهند زنانشان را طلاق دهند مورد نکوهش می‌باشند:
1. امام صادق(ع) می‌فرمایند: «مَا مِنْ شَیْ‏ءٍ مِمَّا أَحَلَّهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَبْغَضَ إِلَیْهِ مِنَ الطَّلَاقِ وَ إِنَّ اللَّهَ یُبْغِضُ الْمِطْلَاقَ‏ الذَّوَّاقَ»؛ [3] ناپسندترین حلال نزد خداوند متعال، طلاق است. پروردگار، بر کسی که بی‌دلیل و به سرعت و تنها برای تغییر ذائقه زنش را طلاق می‌دهد خشمگین خواهد شد.
 2. و نیز از ‌حضرتشان نقل است: «بَلَغَ النَّبِیَّ (ص) أَنَّ أَبَا أَیُّوبَ‏ یُرِیدُ أَنْ یُطَلِّقَ امْرَأَتَهُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) إِنَّ طَلَاقَ أُمِّ أَیُّوبَ لَحُوبٌ‏»؛[4] به پیامبر اسلام(ص) خبر دادند که ابا ایوب می‌‌خواهد همسرش ام ایوب را طلاق دهد، پیامبر(ص) فرمودند طلاق ام ایوب گناه است.
بنابراین، اگر چه اصل طلاق به دست مرد بوده و حلال است، اما پروردگار حکیم، طلاق را آخرین راه حل برای مردان و زنانی قرار داده که نتوانستند یا نخواستند از راه‌های متعارف، اختلافات زندگی مشترک و یا مشکلات دیگر را حل و فصل نمایند، نه این‌که آن را راهی برای سوء استفاده مردان قرار داده باشد.
البته ممکن است – مانند دیگر اختیاراتی که در قوانین مختلف به افراد داده شده - مردانی را ببینیم که از این اختیار سوء استفاده نمایند و بدون هیچ دلیل موجهی همسرانشان را طلاق دهند. هر چند این طلاق از نظر شرعی و قانونی صحیح است، اما با عنایت به روایات ذکر شده، چنین مردی مورد مذمت و سرزنش سخت پروردگار قرار گرفته و گناهکار به شمار آمده و به همین دلیل هیچ فردی که دارای ایمان واقعی است به خود اجازه نخواهد داد که مرتکب چنین گناهی شود.
گفتنی است؛ این سوء استفاده تنها اختصاص به طلاق و حتی اختصاص به مردان نیز ندارد. چه بسا ممکن است زنی نیز از شرط «عند المطالبه بودن مهریه» سوء استفاده نماید و در زمانی که شوهرش توانایی پرداخت ندارد، اقدام قانونی برای مطالبه آن نموده و شوهرش را برای مدتی هر چند کوتاه[5] حبس و زندانی نماید. پس سوء استفاده انسان‌ها از احکام الهی دلیل بر حکیمانه نبودن یا ظلم پروردگار به برخی از انسان‌ها در جعل و وضع احکام نبوده و نیست، بلکه خود ما انسان‌ها هستیم که با سوء استفاده‌های گناه‌آلود از احکام و اختیارات الهی به یکدیگر ظلم می‌کنیم.
 

[1] . کلینى، محمد، کافی، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، ج 6، ص 54، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. نسا، 19.
[3]. کافی، ج ‏6، ص 54.
[4]. همان، ص 55.
[5]. در فاصله زمانی بین انقضای مهلت ده روزه از سوی اجرای احکام جهت پرداخت مهریه پس از قطعیت حکم و درخواست اعسار و اثبات آن از سوی مرد.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها