روایاتی در زمینه نهی از حشیش و بنگ از رسول خدا(ص) در برخی منابع متأخر وجود دارد که در منابع کهن مشاهده نشده و از نظر سند قابل اعتماد نیست،[1] ولی در ارتباط با موضوع مطرح شده نکاتی را بیان می‌نماییم:
1. طبق گزارشی که در برخی کتاب‌ها آمده است، در عصر امامان معصوم(ع)، داروهایی شبیه به مواد مخدر امروزی وجود داشته که ظاهراً به صورت خوراکی یا شیاف از آنها بهره‌برداری می‌شد و استفاده از آنها به شکل دود کردن نبوده تا نیاز به وسایلی مثل چپُق داشته باشد؛ به عنوان نمونه از تریاک که همان بذر خشخاش است، در روایات و لغت تعبیر به افیون شده است.[2] در هر حال، با جست‌وجویی که در منابع حدیثی و تاریخی انجام پذیرفت، به وسایلی؛ مانند قلیان و چپُق که در زمان معصومان(ع) مورد استفاده قرار گیرد، برخورد نکردیم. به عبارت دیگر، حتی اگر برخی مواد دودزا برای درمان کاربرد داشت، اما استفاده از آنها چندان عمومی نبود که نیاز به ابزار خاصی داشته باشد.
2. ملاک در جواز یا حرمت این‌گونه مواد بر اساس ضرری است که بر آنها مترتب است؛ از این‌رو فقها با استناد به قاعده‌ی معروف به «لا ضرر»، فتوا به حرمت استفاده از مواد مخدر داده‌اند.[3] البته استفاده از آن در موارد درمانی و با تجویز پزشک جایز خواهد بود.

---