جستجوی پیشرفته
بازدید
10970
آخرین بروزرسانی: 1398/06/24
خلاصه پرسش
سخنرانی حضرت زینب(س) در کاخ یزید چه پیامدهای مثبتی داشت؟ آیا خود این سخنرانی، نشانگر آزادی بیان در حکومت یزید نبود؟!
پرسش
لطفا جواب این پرسش‌ها را بدهید: 1. سخنرانی حضرت زینب(س) در کاخ یزید نشان از آزادى بیان دارد که به یک مخالف اجازه بیان مخالفتش را داده است. 2. ایشان یک زن داغ‌دار بود و در غصه کشته شدن برادرانش مطالبى را بیان کرده. 3. مگر کاخ یزید سرنگون شد؟ مگر مردم پس از آن مطالب علیه یزید شورش کردند؟ مگر حکومت یزید پس از آن مطالب سرنگون شد؟ 4. عزادارى و مویه بر برادران کشته شده، چه درسى به بشریت داده است؟
پاسخ اجمالی

همان‌گونه که در پرسش گفته شد، گزارشات تاریخی متعددی از سخنان و اعتراضات حضرت زینب(س) در کاخ یزید وجود دارد:

«حضرت زینب(س) وقتی به مجلس یزید وارد شده و سر مبارک امام حسین(ع) را درون طشتى مقابل او مشاهده کرد، و دید که یزید با چوبى که در دست دارد به دندان‌هاى مبارک آن‌حضرت(ع) می‌زند و اشعاری می‌خواند، با صدایی سوزناک شروع به خواندن خطبه‌ای کرد. اما نمی‌توان این امر را نشانگر آزادی بیان - به معنای مطلق آن -  در نظام اَمَوی دانست؛ زیرا یزید در همان مجلس، اشعاری را سرود که جوّ رعب و وحشت را تشدید می‌کرد:

«...من اگر از آل احمد انتقام نگیرم، از دودمان خندف‏ نخواهم بود».[1]

هم‌چنین یزید بعد از پایان سخنان حضرت زینب(س) با خواندن شعری به صورت غیر مستقیم، خود حضرت زینب(س) را نیز مورد تهدید قرار داد:

«این فریادى است که از زنان نوحه‏گر شایسته است، و چقدر مرگ براى زنان دلسوخته و نوحه‏گر آسان است».[2]

لذا باید گفت؛ سخنرانی امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) در آن زمان، نشانگر آزادی بیان نبوده و تنها می‌تواند نشان از آن باشد که گاه برخی فرمان‌روایان، آزادی‌های کنترل شده‌ای را تحمل می‌کنند تا آن‌که جامعه نگرش مثبتی به آنان داشته باشد.[3]

از طرفی، شهادت امام حسین(ع) و فریاد حضرت زینب(س) تنها به این دلیل نبود که حاکمی را سرنگون کرده و دیگری را جایگزین او کنند تا بگوییم آنان در این هدف موفق نبودند.[4]

بیانات حضرت زینب(س) به همراه امام سجاد(ع) موجب بیداری مردم شد که زمینه‌ساز اعتراض‌های گسترده و مستمر بعدی شد.[5]

هم‌چنین با اندکی مطالعه می‌توان دریافت که در صورت عدم قیام امام حسین(ع)، یزید تصمیم داشت که اصل اسلام را به فراموشی سپرده و آیین جاهلیت و دین اجدادش را احیا کند[6] که با قیام امام(ع) و سخنرانی امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) - گرچه به ظاهر حکومت ظالمان به سرعت سرنگون نشد - اما آن توطئه شوم خنثا شده و حتی این حاکمان ستم‌گر تظاهر به مسلمانی می‌کردند.

در همین راستا، زنده نگه داشتن یاد شهدای کربلا و گریه و مویه بر آنان، یاد هدف و فداکاری‌های آنان را زنده کرده و در زنده ماندن اصل اسلام نقش مهمی را ایفا می‌کند.[7]

 

 


[1]. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی أهل اللجاج، محقق و مصحح: خرسان، محمد باقر، ج 2، ص 307، مشهد، نشر مرتضی، چاپ اول، 1403ق.

[2]. همان، ج ‏2، ص 310.

[3]. «یزید و دادن اجازه عزادارى به زنان براى امام حسین(ع)»، 103984.

[4]. « عدم موفقیت امام حسین (ع) در تشکیل حکومت اسلامی، هدف قیام امام حسین»، 1686؛ « قیام امام حسین(ع)»، 101009.

[5]. «قیام توابین، خون خواهان امام حسین»، 30235؛ «انگیزه قیام مختار و رفتار امام سجاد(ع) با آن»، 41763.

[6]. «گرایش یزید به مسیحیت»، 59685؛ « تخریب خانه کعبه توسط یزید و حجاج بن یوسف»، 68125.

[7]. «نقش عزاداری امام حسین(ع)»، 2302؛ « عزاداری امام حسین (ع) از نگاه روایات»، 7184؛ « آغاز عزاداری امام حسین (ع) )»، 3914؛ «گریه و عزاداری انبیا بر امام حسین(ع)»، 46876.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها