گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:منطق و فلسفه)
-
آیا خداوند نسبت به درد علم حضوری دارد، پس او هم باید درد بکشد؟ اگر بگویید علم حضوری دارد، ولی درد ندارد تناقض پدید می‌آید!
8238 1392/10/28 علم حضوری و حصولیعلم حضوری خداوند به موجودات به معنای حضور موجودات نزد خداوند است. حضور موجودات نزد خداوند مستلزم حضور انها در مقام ذات نیست ، بلکه به معنای حضور در همان مرتبه است. توضیح این مبحث را باید از مبحث تجلی
-
چگونه می‌توان اصل وجود عالم ماده و علم حضوری به آن‌را اثبات کرد؟
9047 1392/10/28 علم حضوری و حصولیملاک و معیار برای شناخت و تمایز امور خارجی از امور نفسانی ، انسان های سالم هستند نه انسان های مریض که دچار امراض روحی یا جسمی شده اند. بنابراین ، انسان های سالم هنگام تماس با اتش احساس سوزش می کنند و
-
پیامبر اسلام(ص) در جواب شمعون مسیحی، عقل را چگونه معرفی می‌کند؟
12922 1392/10/26 درایه الحدیثاصل روایت مذکور این گونه نقل شده است: شمعون راهب از پیامبر پرسید: به من بگو عقل چیست و چگونه است. چه چیز از ان منشعب مى شود و چه چیز منشعب نمى شود. اقسام و انواع عقل را برایم توصیف نما ؟ رسول خدا ( ص
-
نقش عقل در دین اسلام چیست؟ آیا اسلام بدون عقل امکان دارد و قابل تصور است؟
29510 1392/10/24 علم حضوری و حصولیدر مکتب اسلام عقل جایگاه ویژه‌ای دارد ، به گونه‌ای که در کنار وحی به عنوان یکی از دلایل و حجت‌ها شمرده شده است. عقل ، حجت درونى انسانها است که انها را در مسیر کمال رهبرى مىکند و شریعت دین ، حجت بیر
-
معنای چهار بیت شعر ابتدای مثنوی معنوی، معروف به «نی‌نامه» چیست؟
27191 1392/09/24 آراء شناسیمولوی شاعر و عارف بنام ایرانی است که در اشعار خود معروف به نی نامه شرح جدایی انسان از مبدا خویش را بیان کرده است. تشبیه مشخصی که در این ابیات شده است تشبیه انسان با نی می باشد. نی ساقه ای است که از مح
-
آیا برهان فطرت برهانی مستقل است یا زیر مجموعه برهان عقلی است؟
9827 1392/09/12 پاسخ به شبهات1. شناخت خداوند از راه عقل به معنای کاربرد عقل نظری در خداشناسی است. 2. در مورد راه های سه گانه خداشناسی هر چند برهان تجربی را نمی توان مستقل از برهان عقلی دانست ؛ زیرا برهان تجربی بدون استدلال عقلی
-
سخت بودن برای سنگ ذاتی است یا عرضی؟
7022 1392/09/11 جوهر و عرضدر نظر فیلسوفان سختی و نرمی سنگ از اعراض سنگ محسوب می شود نه از ذاتیات ان ؛ زیرا سختی و نرمی از کیفیات محسوسه است و کیفیات محسوسه از اعراض هستند ، نه جوهر. [ 1 ] [ 1 ] . ر. ک: طباطبائ
-
آیا به مکان نداشتن خدا در قرآن نیز اشاره شده است؟
14213 1392/09/09 تفسیرپیش از پرداختن به پاسخ ، نخست دلیل مکان نداشتن خداوند را با کلامی از امام علی ( ع ) بیان می کنیم. ان حضرت می فرماید: تحقیقا خداى عز و جل ، مکان و ظرف را براى موجودات افرید ، پس نمى تواند خودش داراى ظر
-
نام کلیات خمس در منطق ارسطو چیست؟
11381 1392/09/02 صناعات خمسدر کتاب های منطق برای کلمه کلیات خمس در منطق ارسطو نام خاصی ذکر نشده است. دلیل این مطلب این است که ارسطو مبحث کلیات خمس را در منطق خود مطرح نکرده است ، بلکه بعد از وی فرفریوس حکیم ( از شاگردان فلوطین
-
طبیعت کلیه به چه معنا است؟
10973 1392/07/28 کلیاتطبیعت کلیه دارای دو اصطلاح است ؛ اول اصطلاحی است که میان اهل منطق و فلسفه معروف است و مقصود انان همان طبیعت است. توضیح این که ؛ در نظر انان کلی بر سه قسم است: 1 . کلی منطقی که همان مفهوم کلی است ؛ یع
-
فرق حدس منطقی و عرفانی چیست؟
11244 1392/07/21 منطق ارسطو و دیالکتیکدر نظر اهل منطق حدس ، مرتبه ای از قدرت و قوت اندیشه انسانی است که در اثر مشاهده و تجربه زیاد به دست می اید. کسی که از قدرت حدس برخوردار باشد بسیار سریع به نتیجه می رسد. به عبارت دیگر ، در نظر اهل منطق
-
تفاوت موعظه با حکمت در چیست؟
16691 1392/07/11 عقل، علم، حکمتحکمت رسیدن به حق و واقع به واسطه علم و عقل است. و از ماده حکم ، به معناى بازداشتن و منع است و اولین معنا از ان ، حکم کردن است که باعث جلوگیرى از ظلم می شود. از ویژگی هاى حکمت ان است که جهل و نادانى را
-
معنای فلسفه علوم چیست؟
8871 1392/07/10 کلیاتکلمه فلسفه وقتی به صورت مضاف به کار مى رود ؛ مانند فلسفه اخلاق ، فلسفه حقوق ، فلسفه ریاضى ، فلسفه هنر و ... ، [ 1 ] معمولا به معنای تبیین اصول و مبانى و به اصطلاح مبادى ان علم است و مطالبى از قبیل تار
-
منظور از واجب در اصطلاح «واجب الوجود» چیست؟
12428 1392/07/04 تعریف شناسیمنظور از وجوب در اصطلاح واجب الوجود ، ضرورت ثبوت وجود است. توضیح این که در علم منطق بیان شده است ؛ هر قضیه ای متشکل از موضوع ، محمول و نسبت است. مثلا وقتی می گوییم حسن ایستاده است ؛ حسن موضوع و ایستاد
-
آیا روح پیش از بدن جسمانی خلق شده، یا جسم پیش از روح خلق شده است؟
23792 1392/06/28 نظریدر مورد چگونگی پیدایش نفس ( روح ) نظریات مختلفی از سوی حکیمان بیان شده است. اکثر حکیمان معاصر نظریه صدر المتالهین را در این زمینه پذیرفته اند. بر اساس این نظریه ، نفس همراه با پیدایش بدن و به تدریج خل
-
مقولات عشر چیست و جوهر و عرض چه اقسامی دارند؟
41991 1392/06/17 کثرت موجوداتماهیت در اولین دسته بندى ، به جوهر و عرض تقسیم می شود. جوهر را در اولین دسته بندى به پنج گروه تقسیم کرده اند: ماده ، صورت ، جسم ، نفس و عقل. اما عرض از دیدگاه مشهور حکیمان نه تا است ، مقولات نه گانه
-
منظور از وجود خاص یا تفصیلی و وجود جمعی یا اجمالی در حکمت متعالیه ملاصدرا چیست؟
9278 1392/06/13 کثرت موجوداتتوضیح این که اشیا ممکن است دارای دو نوع وجود باشند: یک وجود جمعی و دوم وجود تفصیلی. وجود جمعی یعنى مفاهیم یا ماهیات کثیره به یک وجود واحد بسیط عقلى موجودند ، در این جا کثرت در وحدت است ؛ مثل این که هز
-
نظریه ابن باجه درمورد روح مطلق چیست؟
9016 1392/06/12 آراء شناسیابن باجه ، ابوبکر محمد بن یحیی بن الصائغ التجیبی مشهور به ابن باجه فیلسوف ، دانشمند ، شاعر و دولت مرد اندلسی است. باجه در گویش اندلسیان به معنای نقره بوده است . پدر ابن باجه ظاهرا زرگر بوده ، زادگاه و
-
اعاده معدوم یعنی چه؟
15300 1392/06/07 کلیاتاعاده معدوم یک اصطلاح فلسفى است. یکى از مباحث مورد نظر اغلب فلاسفه اسلام این بحث است که ایا امورى که موجودند و معدوم مى شوند امکان دارد که عینا بازگردند و عود کنند ، با همان شکل ، خصوصیات ، ذاتیات و ع
-
آیا به عقیده ابن سینا، انسان امور شر و فاسد را از طریق عوالم بالا یا نفوس فلکی دریافت می‌کند؟ همچنین از نظر ایشان شیطان به کدام یک از عوالم تعلق دارد؟
10621 1392/06/05 آراء شناسیدر نظر حکیمان نفس از قوای متعددی برخوردار است. این قوا از جهت کلی به قوای ادراکی و حرکتی تقسیم می شوند. قوای ادراکی نیز به دو بخش کلی قوای ادراکی باطنی و حواس ظاهری تقسیم می گردند. قوای ادراک باطنی هم
-
منظور از این‌که عقل اول بر فلک نهم منطبق است، چیست؟
14594 1392/05/17 کلیاتدر جواب پرسش مطرح شده باید گفت ؛ اصولا منشا پیدایش نظریه افلاک جسمانی ، برداشت نادرستی بوده که فلاسفه و حکیمان از سخنان دانشمندان علم هیئت کردند. توضیح این که: در علم هیئت منظور از افلاک ، همان مدارا
-
چرا مکاتب فلسفی به وجود آمدند؟ و مکاتب فلسفی اسلامی کدامند؟
17038 1392/04/27 کلیاتعلت به وجود امدن مکاتب فلسفی ؛ دیدگاه های مختلف فیلسوفان نسبت به تعریف فلسفه است که سبب اختلاف در اصول و در نتیجه پایه گذاری مکاتب شده است. از لحاظ نظرى مکتب هاى فلسفى در تمدن اسلامى ، دو مکتب مشا و
-
معنای «تأدیبات صلاحیه» در لغت و علم منطق چیست؟
10933 1392/04/15 کلیاتپیش از ان که تعریف این اصطلاح در منطق بیان شود ، دو واژه تادیبات و صلاحیه در لغت معنا می شود تا تناسب ان با معنای اصطلاحی روشن شود: ریشه و سه حرف اصلی تادیبات ، ادب است و ادب در لغت به این معانی امده
-
تفاوت تصور و تصدیق در علم نحو با تصور و تصدیق در علم منطق و علم بلاغت چیست؟
26314 1392/04/12 کلیاتتصور و تصدیق دو اصطلاح منطقی اند که اولی به معنای حضور صورت شی بدون حکم نزد عقل ، و دومی به معنای حضور صورت شی نزد عقل همراه با حکم است. اما در علم نحو و بلاغت اصطلاح جداگانه در خصوص این دو وجود ندارد
-
اگر استقراء ناقص یقین آور نیست، پس چرا قوانین علمی یقین آور است؟ در حالی‌که برای تأیید آنها تمام جزئیات بررسی نشده است؟
13019 1392/04/06 کلیاتعلوم مخلتف دارای موضوعات متفاوت اند که به سبب انها ، علوم از یکدیگر متمایز می شوند. تفاوت در موضوعات علوم علاوه بر این که سبب اختلاف مسائل علوم می شود ، سبب اختلاف در روش های مورد استفاده در ان علم نی
-
آیا حقانیت برهان جهان شناختی در قرآن ذکر شده؟ اگر درست باشد در کدام سوره و آیه است؟
6605 1392/04/06 تفسیربرهان جهان شناختی به تنهایی برهان خاصی نیست ؛ بلکه به مجموعه برهان هایی گفته می شود که با شروع از مقدمه کلی در باره‌ی عالم و با استفاده از اصول فلسفی به اثبات خداوند واحد می پردازد. [ 1 ] در مورد استف
-
ملاک صدق و کذب چیست؟
17096 1392/03/30 کلیاتصدق در لغت به معنای محکم ، استوار ، تام و کامل بودن است. علت این که کلامی را صادق می نامند این است که کلام دارای استحکام است ، بر خلاف دروغ که استحکام و قوتی ندارد. [ 1 ] البته همین معنا در موارد مختل
-
شناخت‌های فطری شامل چه مواردی است؟
15681 1392/03/30 فطرتفطرت از ماده فطر است که در لغت به معنای گشودن شی و ابراز ان و نیز ابتدا و اختراع امده است. [ 1 ] فطرت اصطلاحات متعددی دارد ، مثلا فطرتی که در قران مطرح است غیر از فطریات و امور فطری است که در منطق و
-
مقام اثبات با مقام ثبوت چه تفاوتی دارد؟
64169 1392/03/13 کلیات1. مقام ثبوت و مقام اثبات مقام ثبوت یعنى مقام واقع. در مقام واقع و نفس الامر ، هر چیزى در یک حد و درجهاى است. به قول فلاسفه جدید ، مقام ثبوت و مقام اثبات شی فى نفسه و شی براى ما است ؛ یعنی مقام
-
«وَ مَعْرِفَةٍ یَفْرُقُ بِهَا بَیْنَ الْحَقِّ وَ الْبَاطِل» یعنی چه؟
8121 1392/02/28 درایه الحدیثجمله: و معرفه یفرق بها بین الحق و الباطل ، [ 1 ] قسمتی از خطبه اول نهج البلاغه است که امام علی ( ع ) در چگونگی خلقت حضرت ادم ( ع ) ان را بیان فرمود. معنای سخن ان حضرت این است که خداوند شناختی به حضرت
-
عوامل مؤثر بر رفتار انسان مسلمان کدام‌اند؟
10222 1392/02/25 آراء شناسیعواملی که بر رفتار انسان تاثیرگذارند بر رفتار انسان مسلمان نیز اثر می گذارند ؛ انسان مسلمان از این جهت تفاوتی با انسان های دیگر ندارد. در این جا به دو نمونه از این گونه عوامل اشاره می کنیم: 1. اولین
-
فیلسوفانی که وجود خدا را انکار می‌کنند، کیستند و دیدگاه‌های‌شان چیست؟
20031 1392/02/22 پاسخ به شبهاتاین پرسش مقداری کلی است ؛ اما در عین حال چند نکته را متذکر می شویم: 1. هر نقل تاریخی در این زمینه قابل اعتماد نیست ؛ زیرا بسیاری از فلاسفه به جهت شرایط خاص محیطی سخنان خود را به صورت رمز و کنایه بیان
-
آیا فرشتگان دارای اختیار می‌باشند؟
23039 1392/02/19 فرشتگانبرای روشن شدن پاسخ نخست باید دید مقصود از اختیار چیست ؟ اختیار معمولا به معنای اراده بکار می رود ؛ اما در حقیقت دارای معانی متعدد است: 1. به معنای به وجود امدن یک حالت نفسانی است که بعد از اگاهی نسبت
-
تعداد موجودات در هر گروه مانند انسان بر چه اساسی است؟
7959 1392/02/17 کثرت موجوداتشناخت دقیق و جزئی تعداد موجودات در حیطه فهم انسان نیست ؛ زیرا ابزار ادراک و راه های شناخت انسان عبارت است از: حس ، خیال ، عقل و وحی ؛ این مطلب از امور حسی و خیالی نیست که انسان بتواند با حواس ظاهری و
-
از نگاه قرآن آیا تنها شناخت مبنای عمل است یا چیزهای دیگری هم می‌تواند مبنای عمل باشد؟
10248 1392/02/12 حکمت نظری و عملیحکیمان بر این باورند هر فعلی که از انسان ، بلکه از هر موجود اگاه و با اراده سر می زند دارای مبادی و منشاهایی است ؛ از نظر انان این مبادی به دو شعبه منشعب می گردد:1. مبادی شوقی 2. مبادی عضلانی. قسم او
