برای نمازهای یومیه(روزانه) سه وقت وجود دارد:

1. وقت مخصوص که نمی‌شود نماز دیگری را در آن زمان خواند.
2. وقت مشترک که بین دو نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشاء مشترک است و می‌شود هر دو نماز را با رعایت ترتیب، در آن زمان خواند.
3. وقت فضیلت که اگر نماز در آن زمان خوانده شود ثواب بیشتری دارد.

با توجه  به این مقدمه، دربارۀ نماز عصر و زمان اقامۀ آن گفته شده است:

به طور کلی وقت خواندن نماز ظهر و عصر، از اذان ظهر تا مغرب است که از اوّل آن به مقدار خواندن نماز ظهر، وقت مخصوص نماز ظهر است، اگر نماز عصر در این وقت خوانده شود، باطل است[1] و آخر وقت، به مقدار خواندن نماز عصر به مغرب مانده، وقت مخصوص نماز عصر است.[2] فاصلۀ بین این دو زمان وقت مشترک بین ظهر و عصر است که هر دو نماز را می‌توان خواند، ولی نماز ظهر باید قبل از نماز عصر خوانده شود.[3]

اما درباره وقت فضیلت این دو نماز باید گفت، وقت فضیلت نماز ظهر از ابتدای اذان ظهر آغاز می‌شود و تا زمانی ادامه دارد که سایه‌ی شاخص[4] به اندازه‌ی طول خود برسد. [این زمان معمولاً حدود یک ساعت پس از اذان ظهر فرا می‌رسد.] همچنین، وقت فضیلت نماز عصر ـ‌بر اساس نظر مشهور‌ـ از پایان وقت فضیلت نماز ظهر آغاز می‌گردد و تا زمانی ادامه دارد که سایه‌ی شاخص به دو برابر طول آن برسد.[5]

برای مثال، اگر طول شاخص یک متر باشد، هنگامی که سایه‌ی آن در بعدازظهر به یک متر برسد، وقت فضیلت نماز ظهر پایان یافته و وقت فضیلت نماز عصر آغاز می‌شود؛ و زمانی که سایه‌ی آن به دو متر برسد، وقت فضیلت نماز عصر نیز به پایان می‌رسد.

با این حال، گروهی از فقیهان معتقدند، آغاز وقت فضیلت نماز عصر، پس از پایان وقت مخصوص نماز ظهر است.[6]

[1]. البته اگر در بین نماز بفهمد که اشتباه کرده است‏، باید نیت را به نماز ظهر بر گرداند و نماز را تمام کند و بعد نماز عصر را بخواند و احتیاط آن است که دوباره نماز عصر را هم بعد از آن بخواند و این احتیاط خیلى خوب است‏. توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 405.

[2]. لذا اگر کسی تا وقت مخصوص نماز عصر، نماز ظهر خود را نخوانده باشد، نماز ظهرش قضا شده و باید در آن وقت مخصوص، نماز عصرش را بخواند و بعداً نماز ظهرش را قضا نماید. امام خمینی، توضیح المسائل، م 731.

[3]. امام خمینی، تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الصلاة، مقدمات الصلاة، المقدمة الاولی، ص112، م 6 و 7 و 8؛ امام خمینی، توضیح المسائل، م 731.

[4]. به جسم میله مانندی که به طور قائم بر سطح افقی، نصب شده باشد شاخص گویند؛ مثل چوبی که عمود بر زمین باشد. از شاخص برای تعیین و شناخت اوّل زوال خورشید که اوّل وقت نماز ظهر است، استفاده می‌شود. اگر چوبی را به صورت عمود روی زمین و سطح افقی بگذاریم، آن‌گاه که بعد از از بین رفتن سایه، در جهت دیگر سایه‌دار شود، هنگام زوال خورشید است و اوّل وقت نماز ظهر. هم‌چنین برای تعیین وقت فضیلت نماز ظهر گفته‌اند: وقت فضیلت نماز ظهر، از اوّل ظهر است تا زمانی که سایه پدید آمده شاخص، به اندازۀ طول شاخص گردد. تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الصلاة، مقدمات الصلاة، المقدمة الاولی، م 6؛ عروة الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی، ص272 و273؛ محمد حسین فلاح زاده، آموزش فقه، ص 125 و 126.

[5]. جمعى از مؤلفان، مجله فقه اهل بیت(ع)، ج ‌45، ص 66، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ اول، بی‌تا.

[6]. تحریر الوسیلة، ج 1، ص 112، م 6؛ گلپایگانى، سید محمدرضا، مجمع المسائل، ج ‌4، ص 83، قم، دار القرآن الکریم، چاپ دوم، 1409ق.