گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:هستی شناسی)
-
چگونه می‌توان هماهنگی نظام تشریعی با طبیعت را ثابت کرد؟
9348 1395/01/10 هستی شناسیمقصود از نظام تشریع ، قوانین و مقرراتی است که برای انسان در زندگی دنیایی اعتبار شده است. منظور از نظام طبیعت همان نظام تکوین ، یعنی نظام واقعیت خارجی است. با این مقدمه دلیل لزوم هماهنگی نظام تشریع با
-
آیا در حرکت، جزء بالفعل وجود ندارد؟
5652 1394/10/27 هستی شناسیحرکت در بیان فلسفی عبارت است از: تغییر تدریجی یا خروج تدریجی شی از قوه به فعل ، یعنی حرکت ، نحوه وجودی است که یک چیز به واسطه ان به تدریج از حالت قوه خارج شده و به فعلیت می رسد. تدریجی بودن ان به این
-
این عبارت را توضیح دهید: «علم به علت از آن نظر که علت است، مستلزم علم به معلول است»؟
10895 1394/10/09 علیت و معلولیتدر توضیح مطلب مورد پرسش چند نکته را باید توجه داشت: 1. مقصود از علت ، علت تامه است که وجود معلول را ایجاب می کند و به ان ضرورت می دهد. علت تامه همان امرى است که وجود معلول ، مستند به ان است و فقط مست
-
معنای «اصل تفرد» در فلسفه چیست؟
17681 1394/06/28 تجرد یا مادیت صور نوعیاصل تفرد در فلسفه ؛ یعنی این که هر موجودى داراى یک وجود جزئى است که توسط ان ، از صورت مشترک نوعى بین خود و افراد دیگر ، متمایز می شود. [ 1 ] به دیگر سخن ؛ هر موجودی دارای تفرد و تشخص هست که ملاک تفرد
-
در مباحث حکمت، «تشکیک عامّی»، «تشکیک خاصّی» و «تشکیک خاصّ الخاصّی» چه تفاوتی با هم دارند؟
15074 1393/11/23 کلیاتتشکیک [ 1 ] در لغت به معناى شک و تردید است ، و اصل مسئله تشکیک در منطق مطرح است. در منطق می گویند کلى یا متواطى است یا مشکک. در متواطى ، نسبت کلى به افراد ، متفاوت نیست. اما در مشکک ، کلى بر افراد به
-
مکانیسم در فلسفه به چه معنا است؟
15947 1393/08/22 علیت و معلولیتمکانیسم ، واژه ای فرانسوی است که در کتاب های لغت و فرهنگ فارسی ، ترجمه های گوناگونی از ان ارائه شده که البته در معنا با یکدیگر نزدیکند: 1. امیختگی و هم ایی اعضا و ابزار دستگاهی که برای منظور و غرض خا
-
آیا در نظریه حرکت جوهری، جوهرهای پنج‌گانه می‌توانند به یکدیگر وابسته باشند؟
7748 1393/07/22 حرکت جوهریبا دقت در تعریف فلاسفه از جوهر ، پاسخ این سؤال به دست می اید ؛ زیرا فلاسفه در تعریف جوهر گفته اند: الجوهر ماهیه اذ وجدت فی الخارج وجدت لا فی موضوع مستغن عنها ؛ [ 1 ] جوهر موجودی مستقل است که در تقرر و
-
آیا عالم ماده از تضاد و تزاحم، یعنی هستی و نیستی تشکیل شده است؟
15964 1393/07/14 هستی شناسیحکیمان بر این باورند ، عالمى که ما در ان هستیم عالم ماده است ؛ عالم حرکت است ؛ عالم تغییر و تبدل است ؛ عالم تضاد و تزاحم ( تزاحم علل با یکدیگر ) است ؛ فلاسفه الهی معتقدند هستى از مبدا کل که فائض مى شو
-
آیا امکان دارد موجودی باشعور و زنده، از موجودی بی‌شعور و بی‌جان به وجود آمده باشد؟
9651 1393/06/26 هستی شناسیاین سؤال را به دو صورت می توان بیان کرد: یکی این که مراد از به وجود امدن موجود باشعور از موجود بی شعور و موجود زنده از موجود غیر زنده ، علیت وجودی و معطی الوجود بودن باشد ، و دیگر این که انها صرفا علل
-
رجعت چگونه با حرکت جوهری قابل توجیه است؟
8786 1393/06/15 رجعترجعت به معنای بر گشت شخص با تمام خصوصیات حتی خصوصیت زمان نیست. بلکه به نوعی استمرار وجود قبلی شخص است. بنابراین رجعت نه تنها با حرکت جوهری تنافی ندارد ؛ بلکه حرکت جوهری می تواند یکی از دلایل بر رجعت م
-
معنای قاعده الواحد در فلسفه چیست؟
24613 1393/04/19 علیت و معلولیتمعنای دقیق قاعده الواحد این است که یک چیز از یک جهت و از یک حیث فقط می تواند منشا برای ایجاد یک چیز باشد. چنان که جهت و حیثیت واحده یک چیز فقط از یک چیز ناشی شده و نشات یافته است. جهت واحد یک چیز نمی
-
آیا گرم و سوزاننده بودن برای آتش، یا قلب و چشم و گوش برای انسان از ذاتیات هستند یا از عرضیات؟
8089 1393/03/13 جوهر و عرضدر مورد این سؤال و موارد مشابه چند نکته را باید در نظر داشت. 1. فیلسوف و حکیم مانند فقیه و دیگر اندیشمندانی که حوزه کار انها مباحث کلی ، مفاهیم و عناوین است ، موظف به تشخیص موضوع نیستند ؛ شناخت موضوع
-
آیا می‌توان فرض کرد که وجود معلول غیر از خود معلول باشد و کار علت، ارتباط برقرار کردن بین آن دو باشد؟ چرا؟
8231 1393/02/30 تجرد یا مادیت صور نوعییکی از مباحث مهم در فلسفه این است که خالق و جاعل چه چیزی به مجعول و مخلوق عطا می کند. در این جا سه نظریه وجود دارد: 1. جاعل و خالق ، به مجعول و مخلوق وجود می دهد. 2. خالق به مخلوق ماهیت عطا می کند.
-
علت فاعلی گلوله برفی که از بالای کوه به پایین پرتاب می‌شود چیست؟
8061 1393/02/16 علیت و معلولیتحکیمان بر این باورند که هر چیزی برای به وجود امدن نیاز به چهار علت دارد. علت های چهارگانه در این تقسیم بندی عبارت اند از: 1. علت فاعلی 2. علت مادی 3. علت صوری 4. علت غایی. توضیح و تفسیر هر یک از این ع
-
فائده قانون علت و معلول در تحلیل وقایع سیاسی و اجتماعی چیست؟ و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد؟
9538 1392/12/01 صناعات خمسقانون علیت یک قانون عمومی است ؛ یعنی این که هر اتفاقی معلول حوادث و اتفاقات اختیاری و غیر اختیاری دیگری است. نکته ای که در این مسئله باید در نظر داشت ؛ این است که علت در هر موضوعی و در هر علمی متناسب
-
چگونه می‌توان اصل وجود عالم ماده و علم حضوری به آن‌را اثبات کرد؟
9049 1392/10/28 علم حضوری و حصولیملاک و معیار برای شناخت و تمایز امور خارجی از امور نفسانی ، انسان های سالم هستند نه انسان های مریض که دچار امراض روحی یا جسمی شده اند. بنابراین ، انسان های سالم هنگام تماس با اتش احساس سوزش می کنند و
-
سخت بودن برای سنگ ذاتی است یا عرضی؟
7024 1392/09/11 جوهر و عرضدر نظر فیلسوفان سختی و نرمی سنگ از اعراض سنگ محسوب می شود نه از ذاتیات ان ؛ زیرا سختی و نرمی از کیفیات محسوسه است و کیفیات محسوسه از اعراض هستند ، نه جوهر. [ 1 ] [ 1 ] . ر. ک: طباطبائ
-
مقولات عشر چیست و جوهر و عرض چه اقسامی دارند؟
41997 1392/06/17 کثرت موجوداتماهیت در اولین دسته بندى ، به جوهر و عرض تقسیم می شود. جوهر را در اولین دسته بندى به پنج گروه تقسیم کرده اند: ماده ، صورت ، جسم ، نفس و عقل. اما عرض از دیدگاه مشهور حکیمان نه تا است ، مقولات نه گانه
-
منظور از وجود خاص یا تفصیلی و وجود جمعی یا اجمالی در حکمت متعالیه ملاصدرا چیست؟
9279 1392/06/13 کثرت موجوداتتوضیح این که اشیا ممکن است دارای دو نوع وجود باشند: یک وجود جمعی و دوم وجود تفصیلی. وجود جمعی یعنى مفاهیم یا ماهیات کثیره به یک وجود واحد بسیط عقلى موجودند ، در این جا کثرت در وحدت است ؛ مثل این که هز
-
آیا فرشتگان دارای اختیار می‌باشند؟
23043 1392/02/19 فرشتگانبرای روشن شدن پاسخ نخست باید دید مقصود از اختیار چیست ؟ اختیار معمولا به معنای اراده بکار می رود ؛ اما در حقیقت دارای معانی متعدد است: 1. به معنای به وجود امدن یک حالت نفسانی است که بعد از اگاهی نسبت
-
تعداد موجودات در هر گروه مانند انسان بر چه اساسی است؟
7960 1392/02/17 کثرت موجوداتشناخت دقیق و جزئی تعداد موجودات در حیطه فهم انسان نیست ؛ زیرا ابزار ادراک و راه های شناخت انسان عبارت است از: حس ، خیال ، عقل و وحی ؛ این مطلب از امور حسی و خیالی نیست که انسان بتواند با حواس ظاهری و
-
کثرت خارجی و کثرت نفسی، به چه معنا است؟
11500 1391/11/30 وحدت وجود1. کثرت: کثرت و وحدت از مفاهیم بدیهی هستند که نیاز به تعریف منطقی ندارند ؛ به همین جهت تعریفی که از ان دو می شود شرح اسم و تعریف لفظی است ؛ مانند این که در تعریف کثرت گفته می شود: کثرت حیثیت انقسام اس
-
فرق ملائکه جبروتی با ملائکه ملکوتی چیست؟
21881 1391/11/26 فرشتگاندر موضوع فرق میان ملائکه به ملکوتی و جبروتی چند نکته را باید در نظر داشت: 1. ریشه لغوی کلمه ملائکه از ملک است که به معنای اقتدار و سلطه داشتن بر چیزی است ؛ چنان که ملکوت و جبروت نیز صیغه مبالغه است ؛
-
در نهج البلاغه امام علی(ع) می‌فرماید: «واحد لا بعدد»، اما در دعای ۲۷ صحیفه سجادیه آمده است: «لک -یا الهی- وحدانیه العدد»، این تفاوت به چه دلیل است؟
18288 1391/11/04 درایه الحدیثجمله ای که از امام علی ( ع ) نقل شده است که ان حضرت فرمود خداوند واحد عددی نیست ( واحد لا بعدد ) ، [ 1 ] مطلبی است که حکیمان و اهل معرفت نیز بدان معترف اند ، و می گویند خداوند حقیقت واحد غیر متناهى اس
-
نزول یک موجود عقلی در عالم مثال، چه فرقی با یک موجود مثالی دارد؟
9205 1391/10/28 عالم مثالموجودات در هر مرتبه ای هستند ، ظهورشان مطابق همان مرحله است ؛ بنابر این ، ظهور موجود عقلی در عالم عقل ، عقلی است ؛ نه مثالی. البته موجودات در مرتبه پایین تر می توانند ظهور و تجلی داشته باشند ، این نوع
-
نظر اسلام را در مورد «عشق مجازى» چیست؟ و آیا عشق مجازی انسان را به حقیقت می‌رساند؟
30329 1391/10/26 عرفان و اخلاقاز نظر اندیشمندان اسلامى یک عشق حقیقى بیشتر در عالم وجود ندارد و ان عشق به خدا است و سایر عشق‌ها ، عشق کاذب ، یا غیر حقیقى ، یا مجازى هستند ، بلکه اطلاق عشق بر غیر خدا صحیح نیست ؛ چون انها شوق هستند ،
-
1. آیا اشکالات برخی از اندیشمندان بر پاره‌ای از دلایل حرکت جوهری وارد است، یا خیر؟
2. آیا استدلال از طریق زمان برای اثبات حرکت جوهری و استدلال از راه حرکت جوهری برای اثبات زمان، استدلال دوری نیست؟ 3. حرکت در مجردات چگونه است؟
12119 1391/10/21 فلسفهدر مورد سؤال اول ، به نظر می رسد عصاره و اساس استدلال از راه حرکت عرضی برای اثبات حرکت جوهری ؛ همان شئون بودن اعراض نسبت به جوهر است ؛ زیرا اگر اثبات کنیم که اعراض از شئون جوهرند ، فاعلیت جوهر نسبت به
-
معنای «ابسط موجودات» در فلسفه چیست؟
9181 1391/10/20 هستی شناسیبرای شناخت ابسط موجودات ابتدا باید اقسام ترکیب یا انواع موجودات مرکب را بیان کنیم. حکیمان موجودات مرکب یا انواع ترکیب را این گونه بیان می کنند: ترکیب یا خارجی است یا ماهوی است یا ذهنی ؛ ترکیب خارجی یع
-
اصطلاح آثار ذاتی اشیاء چه معنایی دارد؟
11473 1391/10/12 صناعات خمساصطلاح ذاتی دارای معانی و اقسام متعدد است ؛ در مجموع حداقل پنج نوع اصطلاح ذاتی در کتاب های منطقی می توان یافت. این پنج نوع را می توان به این شکل دسته بندی کرد: ذاتی یا در باب حمل به کار می رود ، یا در
-
مجردات به چه چیزهایی اطلاق می‌شود؟ آیا انسان هم از مجردات محسوب می‌شود؟
35704 1391/09/18 تجرد یا مادیت صور نوعیکلمه مجرد اصطلاحی است که بیشتر از سوی فیلسوفان به کار می رود. فیلسوفان در توضیح واژه مجرد می گویند: مجرد به معنای مقابل مادى به کار مى رود و منظور این است که موجودى داراى ویژگیهاى امور مادى نباشد و در
-
ملاک کثرت در موجودات، اعم از مجرد و مادی چیست؟
16139 1391/08/20 کثرت موجوداتکثرت در عالم عقول و مجردات به معنای تعدد مراتب است ؛ یعنی وجود انها دارای شدت و ضعف و کمال و نقص است ، و شمارش پذیر بودن انها ارتباطی به مکان داشتن یا نداشتن انها ندارد. البته در عالم طبیعت از ان جا ک
-
آیا ممکن است که از نیستی، چیزی بوجود بیاید؟
22318 1391/08/07 علیت و معلولیتبر اساس مبانی فلسفی و عرفانی ، خلق از عدم به این معنا است که عالم ، بلکه تمام اسما و صفات خداوند در رتبه ی ذات خدا مستهلک در ذات الهی هستند و در ان جا هیچ اسم ، رسم ، تمایزی و صفتی وجو ندارد. مرتبه ی
-
آیا برای جهان هستی می توان از نظر بعد اندازه ای در نظر گرفت؛ زیرا سؤالی که در ذهن خطور می کند این است که بالاخره جهان هستی از نظر بعد و اندازه پایانی دارد؟
16078 1391/04/10 هستی شناسیفیلسوفان مسلمان گذشته بر این باور بودند که جهان هستی از نظر بعد و اندازه متناهی است ، ولی حکیمان معاصر ان دلایل را کافی نمی دانند و معتقدند ؛ از نظر عقلی دلیلی بر تناهی ابعاد نداریم. البته حکیمان معاص
-
وحدت عددی و وحدت حقه حقیقیه چیست؟
25030 1389/08/17 وحدت وجودوحدت بر دو قسم است : حقیقی و غیر حقیقی واحد حقیقی : وحدتی است که واحد بدون واسطه متصف به وحدت می شود و واحد غیر حقیقی : وحدتی است که واحدی با واسطه متصف به وحدت می شود. برای توضیح مطلب به پاسخ
