فقه و احکام (طبقه بندی موضوعی:احکام مالی)
-
اصطلاحات فقهی، حقوقی «موصِی»، «موصی به»، «وصی»، «موصی له» و «موصی الیه» را توضیح دهید؟
28 1402/07/08 --- مشابه ---از طرف دین اسلام به مؤمنان توصیه شده است تا قبل از مرگ ، وصیتی نگاشته و تکلیف اموال ، بدهکاری‌ها و ... را مشخص نمایند. نهاد فقهی ، حقوقی وصیت میتواند با افراد و اشیای متفاوتی در ارتباط باشد که هرکدام
-
در کتاب‌های فقهی به‌سرفصلی به‌نام «سبق و رمایه» برخورد می‌کنیم. محتوای این سرفصل چیست؟
295 1402/05/23 --- مشابه ---اصطلاحی فقهى سبق و رمایه ، ناظر به عقد و قراردادهایی است که بین دو یا چند نفر در مسابقات اسبدوانى و تیراندازى منعقد می‌شود. اسلام چنین مسابقاتی را -حتی با رد و بدل کردن پول- به رسمیت می‌شناسد. دلیل
-
اصطلاح قرآنی و فقهی «اکل مال به باطل» یعنی چه؟
432 1402/05/18 --- مشابه ---اکل خوردن مال به باطل ، موضوعی است که قران کریم بارها از ان یاد نموده و افراد باایمان را از دچار شدن به ان برحذر داشته است: ولا تاکلوا اموالکم بینکم بالباطل وتدلوا بها الى الحکام ... یا ایها الذین ام
-
معنای اصطلاح «اجازه کاشفه» در دانش فقه چیست و چه تفاوتی با «اجازه ناقله» دارد؟
326 1402/05/16 --- مشابه ---اجازه کاشفه: اجازهاى است که موجب نقل ملک از زمان عقد باشد. به عبارت دیگر ، پس از اجازه اگر به حصول اثار عقد از حین وقوع ان حکم کنیم ، چنین اجازهاى را کاشفه می‌گویند که از حصول ملکیت و انتقال در گ
-
اصطلاح «مستثنیات دین» چیست و شامل چه مواردی می‌شود؟
424 1402/04/31 --- مشابه ---می‌دانیم که در صورت مدیون بودن یک فرد به دیگران و شکایت طلب‌کاران ، اگر فرد بدهکار با انان تسویه نکند ، دادگاه اموالش را شناسایی نموده و با فروش و یا تهاتر انها ، وام طلب‌کاران را پرداخت می‌کند ؛ اما
-
«درهم بغلی» چیست و چه کاربردهایی در فقه اسلامی دارد؟
567 1402/04/27 --- مشابه ---درهم بغلى یا درهم وافى نوعى درهم و واحد پول رایج در عصر جاهلى و صدر اسلام بود. درهم بغلى ، منسوب به شهرى قدیمى به نام بغل است که نزدیک بابل در کشور عراق کنونی قرار داشت. البته برخى ، انرا منسوب ب
-
در منابع فقهی و حقوقی، اصطلاحی را با نام «ابراء» و یا «ابراء ذمه» مشاهده می‌کنیم. در مورد این اصطلاح توضیح دهید؟
495 1402/04/21 --- مشابه ---ابرا یکی از اصطلاحات فقهی و حقوقی است که معنایش اسقاط حق ثابت بر ذمه دیگرى است. البته قلمرو ان کمی محدودتر از اسقاط حق است. از ابرا در بابهاى تجارت ، رهن ، حواله ، ضمان ، صلح ، اجاره ، کفالت ، وصیت
-
به چه نوع عقد و قراردادی، «عقد فضولی» می‌گویند؟ شرایط و احکام آن چیست؟
1336 1402/04/05 --- مشابه ---معنای لغوی فضولی فضولى از ریشه فضل در لغت به معناى زیاده ، و جمع ان فضول است. صیغه‌ی جمع به معناى مفرد در چیزى که خیرى در ان نیست نیز به کار رفته است ؛ از این‌رو ، ى به اخر ان متصل می‌شود. عنوان فض
-
«مرابحه» و یا «بیع مرابحه» در فقه به چه معاملاتی گفته می‌شود؟
671 1402/02/31 --- مشابه ---هنگام خرید و فروش ، فروشنده میتواند تنها مبلغ کالا را اعلام کند و خریدار را از جزئیات دیگر ان اگاه نکند. البته میتواند خریدار را از قیمت خرید ، هزینه نگهداری ... همچنین میزان سود این معامله اگاه ک
-
معنای واژه «مفتوح عَنْوَه» که در کتب فقهی مشاهده می‌شود چیست؟
533 1402/02/25 احکام مالیعنوه به معنای قهر بوده و از همین‌رو معنای اخذناها عنوه ان است که ان منطقه را با شمشیر قدرت نظامی به تصرف خود دراوردیم. [ 1 ] در همین راستا مفتوح عنوه به سرزمین‌هایی گفته می‌شود که در گذشته تحت سیط
-
مراد از «قاعده علی الید ما اخذت» و مستند آن چیست؟ این قاعده چه تفاوتی با «قاعده ید» دارد؟
1494 1402/02/04 --- مشابه ---مفاد قاعده علی الید یکی از قواعد مهمی که در مباحث فقهی و حقوقی مورد استفاده می‌گیرد ، قاعده علی الید است. مفاد این قاعده ان است که هر کسی بر مال دیگری تسلط پیدا کند ، ضامن ان بوده و نگهداری ان مال
-
مراد از «حق ارتفاق» در متون فقهی و حقوقی چیست؟
713 1402/01/26 --- مشابه ---گاه یک فرد با ان‌که مالک مال غیرمنقولی ؛ مانند زمین ، چاه و ... نیست ؛ اما بر اساس قوانین و یا با توجه به توافق طرفین ، دارای حقی دائمی در ان مال می‌شود. در متون فقهی ، از چنین حقی با عنوان حق ارتفاق
-
یکی از شرایط صحت معاملات، وجود منفعت در انجام آن است. آیا مراد، منفعتی است که عقلا آن‌را منفعت بدانند و یا همین‌که یکی از طرفین، انجام معامله را منفعتی برای خویش بداند کافی است؟
1120 1402/01/16 --- مشابه ---همان‌گونه که در پاسخ‌های دیگر در همین سایت بدان اشاره شد ، [ 1 ] دلیل عقلایی به دلیلی گفته می‌شود که مبنای ان ، اجتماع و اتفاق نظر عقلا ، و عموم مردم باشد. در همین زمینه ، در مباحث فقهی ، موضوعی مطرح
-
آیا می‌توانیم 110 گرم شمش طلا به سازنده طلا داده و در برابر، 100 گرم طلای ساخته‌شده از او بگیریم؟
1530 1401/12/03 خرید و فروشمعاوضه طلا با طلایی دیگر ، با تغییر در مقدار و وزن ان ، ربا و حرام است ، ولی در صورتی که مقدار اضافه ، تنها به عنوان اجرت ساخت به سازنده طلا تحویل گردد ، بیشتر مراجع انرا دارای اشکال نمی‌دانند. ضمائم
-
در مهریه، تفاوت مهرالمثل و مهرالمسمی چیست؟ و هر کدامشان در چه مواردی باید پرداخت شود؟
2156 1401/11/26 --- مشابه ---1. مهرالمسمی مهرالمسمی مهریه‌ای است که با توافق طرفین در زمان عقد برای زوجه تعیین می‌شود. و میزان مشخصی از نظر تعداد و یا نوع ان وجود ندارد ، و زوجین می‌توانند بر اساس توافق ، مهریه را به هر میزانی ت
-
در دانش فقه و حقوق، «حق انتفاع» چیست و چه تفاوتی با «مالکیت منافع» دارد؟
1989 1401/11/24 --- مشابه ---واژه انتفاع در دانش لغت به معنای نفع گرفتن و سود بردن امده ، و در اصطلاح فقه به معنای حقی است که به موجب ان شخص میتواند از ملک غیر که بر اساس اصل اولی ، عین و منافع ان متعلق به مالک ان است ، بهره‌من
-
«اجرة المسمی» و «اجرة المثل» چه تفاوتی با هم دارند؟
1178 1401/10/05 --- مشابه ---در متون فقهی و حقوقی ، از یک نگاه اجرت و یا کارمزد را به دو قسم اجره المثل و اجره المسمی تقسیم می‌کنند که معنایشان از قرار زیر است: اجره المسمی: اجره المسمی کارمزدی است که عقد و قرارداد بر اساس ان
-
در خرید و فروش طلا به طلا، یا نقره به نقره علاوه بر شرایط عمومی خرید و فروش، چه شرایط دیگری باید رعایت شود؟
818 1401/09/23 خرید و فروشدر خرید و فروش طلا به طلا ، یا نقره به نقره ، علاوه بر شرایط عمومی خرید و فروش ، [ 1 ] دو شرط دیگر باید رعایت شود: وزن ان دو مساوی باشد. معامله به صورت نقدی صورت گیرد ؛ بلکه باید فروشنده و خریدار پی
-
هدایایی برای شرکت در برخی معاملات دریافت کردم که بعدها مشخص شد آن معاملات باطل بوده است. استفاده از هدایای دریافتی چه حکمی دارد؟
739 1401/08/23 خرید و فروشاستفاده از این نوع جوایز اهدایی که تنها به دلیل مشارکت در معاملاتی بوده که بطلان انها بعدها معلوم شده است ، اشکالی ندارد. ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال ، چنین است: [ i ] حضرت ای
-
پس از فوت مادرم حقوق بازنشستگی او به حساب من که مجرد بودم واریز می‌شد. بنده ازدواج کردم، ولی عقدم را ثبت محضری نکردم تا حقوق بازنشستگی مادرم قطع نشود. آیا این کار اشکال شرعی دارد؟
1159 1401/08/15 بیمهاین امور تابع قانون است. در صورتی که دریافت این مستمری برخلاف قانون باشد ، دریافت ان جایز نیست. ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال ، چنین است: [ 1 ] حضرت ایت الله العظمی علوی گرگانی
-
حکم انگشتر یا دیگر اموالی که در حفاری‌های درون خانه خود می‌یابیم چیست؟
1025 1401/08/11 اموال گمشده و یا بدون صاحبچنین مالی ، حکم لقطه مال پیدا شده را دارد ؛ پس اگر مال پیدا شده متعلق به مالکان قبلی ان خانه نباشد و امیدی نیز به یافتن صاحب ان نیست ، باید خود ان وسیله و یا قیمت انرا به فقیر صدقه داد ، مگر ان‌که ا
-
برخی فقها فروش نجاسات و مواد خوراکی حرام به کفار را حرام می‌دانند. آیا هنگامی که نبرد اقتصادی شدیدی میان مسلمانان و کفار وجود دارد، نمی‌توان از این حرمت صرف نظر کرد؟!
986 1401/08/07 --- در حال تکمیل ---ابتدا باید گفت که نظر فقها در ارتباط با حکم اولی فروش این‌گونه موارد به کفار متفاوت است. به هر حال هرچند در برخی موارد ، عنوان ثانوی میتواند حکم اولی را تغییر دهد ، ولی در مورد فروش نجاسات و مواد خور
-
زمین موقوفه‌ای از متصرفان غیر قانونی آن، پس گرفته شد، اکنون امکانات غیر منقولی مانند چاه آب که متصرفان ایجاد کرده بودند، آیا متعلق به خود آنها است یا متعلق به کسانی که زمین برای آنها وقف شده است؟
833 1401/03/16 تصرف در موقوفاتدر فرض سؤال ، چاه و امکانات مربوط به ان ، متعلق به زارعان است و انها باید اجاره مدتی که زمین در اختیار انان بود را پرداخت نمایند. البته برخی از مراجع معتقدند اگر زارعین با اطلاع از اینکه زمین ، موقوف
-
تفاوت معامله‌ی عینی با معامله‌ی کلی فی الذمه چیست؟
2089 1401/02/08 خرید و فروشدر یکی از تقسیم‌بندی‌های فقهی - حقوقی معاملات ، انها را به دو گروه عینی و کلی فی الذمه تقسیم می‌کنند: معامله‌ی عینی: در این نوع قرارداد ، طرفین ، باید به صورت دقیق ، جنس و قیمت ثمن و مثمن را مشخص کن
-
اگر پدری استفاده از اینترنت را در منزل منع کند؛ اما فرزندش آن‌را نادیده گرفته و فایل‌هایی را دانلود کند، آیا کار حرامی را انجام داده است؟!
1428 1400/10/15 حقوق مادیدر فرض سؤال ، این کار گناه بوده و باید از ان توبه نمود ، ولی مالک فایل‌ها خود فرزند است و اگر محتوای نامشروعی نداشته باشد ، استفاده از انها جایز است. همچنین در اینباره پرداخت هزینه اینترنت کافی بوده
-
اگر در پرداخت سود معاملات، تأخیری صورت گیرد، آیا گرفتن جریمه‌ی دیرکرد از عامل جایز است؟
2150 1400/08/01 گوناگوناگر جریمه دیرکرد به عنوان وجه التزام و در قبال تخلف از تعهد باشد ، برخی از مراجع انرا جایز دانسته‌اند. البته برخی از فقها انرا نوعی ربا شمرده و برخی نیز اصل چنین قراردادی را دارای اشکال می‌دانند. ض
-
آیا شاعران مسلمان و شیعی، اشعار دیگران را به نام خود ثبت می‌کردند؟
1554 1400/07/28 غصب و سرقتدر پاسخ به این پرسش نخست باید گفت سرقت ادبی در مواردی ؛ مانند موارد زیر اتفاق می‌افتد: معرفی کار علمی دیگران به نام خود. کپی‌کردن بدون اجازه تمام و یا بیشتر سخن دیگران و ثبت ایده‌های انان به نام خود
-
ضمان دَرَک در فقه اسلامی چه کاربردی دارد؟
2133 1400/07/10 ضمانضمان درک موضوعی فقهی است که به ان ، ضمان عهده [ 1 ] و یا ضمانت جبران ثمن و یا مثمن [ 2 ] نیز گفته می‌شود. بر اساس چنین ضمانی اگر کسی که کالایی را فروخته یا خریداری کرده ، اما بیم ان دارد که ثمن بهای
-
خرید و فروش ارزهای دیجیتال ایرانی چه حکمی دارد؟
3467 1400/06/30 تجارت الکترونیکمعاملهی ارزهای دیجیتال اگر منع قانونی نداشته باشد جایز است ، اما برخی فقها به دلیل وجود ابهام و عدم پشتوانه برای این ارزها ، معامله انرا جایز نمی‌دانند. ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به ای
-
کافه خیارات و غبن فاحش و افحش چیست و در صورت شرط اسقاط همه خیارات، اگر غبن فاحشی در معامله رخ دهد، آیا امکان استفاده از خیار غبن وجود نخواهد داشت؟
3770 1400/06/29 گوناگونخیارات جمع خیار به معنای تمام روش‌های قانونی است که با استفاده از انها می‌توان معامله‌ای را برهم زد و اسقاط کافه خیارات به معنای ان است که طرفین یک معامله از ابتدا با هم قرار بگذارند که از هیچ کدام از
-
آیا شرط‌بندی در بازی‌های اسب‌سواری یا تیراندازی رایانه‌ای و مجازی، جایز است؟
2060 1400/06/01 قمار و شرط بندیدر فرض سؤال ، چنین فردی میتواند ابتدا قرض خود را ادا کرده و سپس خمسش را محاسبه کند. ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال ، چنین است: [ 1 ] حضرت ایت الله العظمی خامنه‌ای مد ظله العالی
-
1. در ایام نوجوانی دفتر خاطرات فردی را توسط برادرش بر داشتم، که اگر بخواهم از وی حلالیت بطلبم، آبروریزی می‌شود، حال چه باید کرد؟
2. در همان ایام بدون اطلاع پدر و مادر از جیب ایشان پول بر می‌داشتم، حال می‌دانم که اگر به آنها بگویم راضی هستند، آیا تکلیفی در اینباره دارم؟
1836 1400/05/31 حقوق مادی1. در فرض سؤال ، لازم است وجه خسارت دفترچه به ایشان پرداخت شده و رضایت وی جلب شود هر چند گفتن اینکه این وجه در ازای چیست لازم نیست. البته برخی [ 1 ] از فقها صرفا تکلیف چنین شخصی را توبه و استغفار دانس
-
منجزات مریض چیست و آیا بیمار مشرف به مرگ، محجور شمرده شده و نمی‌تواند در اموالش تصرف نماید؟
3517 1400/04/28 اموال صغیر و محجورانمقصود از بیمار مشرف به مرگ ، بیماری است که پزشکان و یا دیگر افراد خبره از ادامه زندگی او ناامید شده و اعلام می‌کنند که مرگ او به زودی فرا خواهد رسید. بر اساس مبانی فقهی ، اگر شخصی به صورت عادی بیمار ش
-
حکم شرعی شرط «وجه التزام» در تأخیر پرداخت اقساط وام چیست؟
2990 1400/03/30 جریمه دیرکردوجه التزام ؛ هر چند در ظاهر ، با جریمه‌ی دیرکرد پرداخت قسط فرقی نمی‌کند ، ولی عنوان و جهت ان متفاوت بوده و برای جلوگیری از خسارات ناشی از تاخیر تادیه بدهی است. پس اگر شرط وجه التزام جهت مهلت دادن برای
-
وقف کردن از مال حرام چه حکمی دارد؟
11590 1386/06/18 وقفوقف در صورتی صحیح است که وقف کننده ، مالی را که می‌خواهد وقف کند صاحبش باشد. [ 1 ] در نتیجه وقف اموالی که به زور ، فریب و ناحق از دیگران گرفته شده باشد ، باطل است و وقف کننده ضامن ان اموال است و حق ال
