Ya kamata mu san cewa wannan aiki na wasa da azzakari haramun ne a mahangar muslunci sannan dukkanin mai aikata wannan aiki ya na cikin masu aikata manyan zunubai.[1]  [2]
Istimna”I {wasa da azzakari} kala-kala ne kamar misalin wasa da azzakari da hannu da kuma misalin sauraren muryar macen da ba muharrama ba, ko kuma yin musayen kalaman soyayya, da yin tunanin abubuwada masu matso sha”awa.
Dukkanin wanda ya yi amfani da daya daga cikin wadannan abubuwa da muka ambata suka kai shi ga fitar da maniyyi to wannan aikin nasa sunansa istimna”I wanda yake haram ne.^[3]
Wajibi ne wanda yake aikata wannan mummunar dabi”a ya tuba ya kuma yi wankan janaba don cika sharuddan ibada, tabbas dukkanin wanda ya daura damarar kuma ya yi aniyar tuba da barin wannan mummunan aiki ya kuma nemi taimakon ubangiji a kai to ubangiji zai taimaka masa.[4]
Ya zo a Cikin hadisai masu tarin yawa cewa an yi hani kan wannan mummunar dabi”a ta istimna”i.
Manzon Allah {s.a.w} yana cewa: dukkanin wanda yake auren tafin hannunsa {wasa da azzakari} ya nesanta da ga rahamar ubangiji.
Abu basir yana cewa na ji daga imam sadik {as} yana cewa: ubangiji ba zai Magana da nau”o’in mutane uku ba kuma ba zai kale su ba, kuma ba zasu tsarkaka daga zunubai ba kuma azaba mai radadi na jiransu. Daya daga cikin wadanna gungun sune wadanda suka kasance suna aurar tafin hannunsu wato suna (wasa da zakarinsu har sai maniyyi ya fita).
An tambayi imam sadik kan mummunar al’ada ta boye (wasa da zakari), yayin da yake ba da amsa sai ya ce: babban zunubi ne kuma wanda Allah madaukaki yayi hani da shi a cikin littafinsa mai tsarki kuma wanda yake yin wannan aikin tamkar wanda ya auri kansa ne kuma idan har na san wani yana aikata haka ba zan ci abinci tare da shi ba. Sai mai tambaya ya ce: ya dan manzon Allah (saw) yi mana bayanin hanin Allah a cikin littafinsa: sai ya ce wanda yake neman biyan bukatarsa {ba ta hanyar da Allah ya halatta ba} to azzalumi ne shi.
Bari mu kawo muku wasu wasu shashi ne daga ruwayoyin da ke yin nuna kan tsananin kin Allah ga wannnan aiki da kuma haramcinsa.[5]
Daya daga cikn dalailan da suka sa musulumci ya haramta wannan aiki shi ne, irin cututtuka msau yawa da yake jawo wa jika da ruhi da hankali kuma a yau ci gaban ilimi ya gano wasu daga cikinsu. Kuma mai yiyuwa nan gaba a karo gano wasu illolin na daban.[6] A yau an gano illolin da wasa da zakari ke haifarwa wadannan zamu iya kasa su zuwa kaso biyu:
 
Na daya: cututuka na ruhi.

Na buyu: cututtuka na jiki:

Abin lura a nan shi ne duk da cewa an yi bayanin illolin da istim’na’I yake haifarwa, sai dai ba za mu iya cewa dalilin da ya sa aka haramta shi su ne wadanda muka ambata a nan kadai ba.[7] Ballantana ma zai iya yiyuwa suna da wasu illolin na jiki da na ruhi na daban wadanda har yanzu ba mu san su ba, don haka muna da tabbacin cewa hukunce-hukuncen da suke daga Allah ta’ala baki dayansu sun doru ne kan mas’laha da barna.                         
 

---