در ارتباط با تفاوت معنایی این دو ریشه‌‌ای که برخی مشتقات آن در قرآن کریم مشاهده می‌شود، باید گفت:

1. «وجف» در لغت هم به «حرکت سریع»، و هم به «اضطراب و پریشانی» معنا شده است.[1]

در قرآن کریم نیز این هر ‌دو معنا مورد استفاده قرار گرفته است:

«قُلُوبٌ یَوْمَئِذٍ واجِفَةٌ»؛[2] در آن‌روز دل‌هایى سخت مضطرب و نگرانند.

«وَ ما أَفاءَ اللَّهُ عَلى‏ رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَما أَوْجَفْتُمْ عَلَیْهِ مِنْ خَیْلٍ وَ لا رِکابٍ ...»؛[3] چیزى که خدا از آنها به رسولش غنیمت داد، نه اسبى بر آن تاختید نه شترى.

2. «وَجَل»، احساس خوف و ترس و فزع است.[4]

مشتقات این واژه در قرآن در چندین آیه به همین معنا آمده است؛ مانند:

«إِذْ دَخَلُوا عَلَیْهِ فَقالُوا سَلاماً قالَ إِنَّا مِنْکُمْ وَجِلُونَ»؛[5] آن‌گاه که بر او وارد شدند و سلام گفتند، او گفت: همانا ما از شما بیمناکیم.

 «قالُوا لا تَوْجَلْ إِنَّا نُبَشِّرُکَ بِغُلامٍ عَلِیمٍ»؛[6] گفتند: نترس، ما تو را به پسرى دانشمند مژده می‌دهیم.

همچنین در سوره انفال، آیه 2؛ سوره حج، آیه 35 و سوره مؤمنون، آیه 60 این نوع از ترس مورد ستایش قرار گرفته و از ویژگی‌های مؤمنان به شمار می‌آید:

«مؤمنان تنها کسانی هستند که هرگاه نام خدا برده شود، دل‌هاشان ترسان شود».[7]

و ...

بر این اساس، ریشه «وجل» با یکی از معانی ریشه «وجف» مترادف است.

در مورد دیگر واژه‌های مترادف، لینک‌های زیر را مطالعه کنید.[8]

[1]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، ص 857، دمشق، بیروت، دارالقلم‏، الدار الشامیة، چاپ اول، 1412ق؛ ‏طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق، حسینی‏، سید احمد، ج 5، ص 128، تهران، کتابفروشی مرتضوی، چاپ سوم، 1375ش.

[2]. نازعات، 8.

[3]. حشر، 6.

[4]. المفردات فی غریب القرآن، ص 855؛‌ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 11، ص 722، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، 1414ق.

[5]. حجر، 52.

[6]. حجر، 53.

[7]. انفال، 2. «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ إِذا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ...».

[8]. «تفاوت معنایی خوف با کلمات هم خانوادۀ آن»؛ «تفسیر «فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ» در آیه 3 سوره مائده»؛ «جایگاه خوف در سیر و سلوک»