گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:قواعد عربی)
-
معنای «تسویل» و «زینت دادن اعمال زشت توسط شیطان» چیست؟
31843 1394/06/16 لغت شناسیالف. معنای تسویل در قران واژه تسویل مصدر سول به معناى جلوه دادن چیزى است که نفس ادمى بر ان حریص است ، به گونه ای که زشتی هایش هم در نظر زیبا می شود. [ 1 ] سولت له نفسه کذا ، زینته له ؛ [ 2 ] نفس ا
-
واژه «شفاعت» در فرهنگ قرآن به چه معنا است؟
13747 1394/06/16 توسل، شفاعت، تبرک و ...واژه شفاعت در قران کریم با ترکیب های مختلف ؛ مانند الشفاعه ، شفاعه و شفاعتهم سیزده بار مورد استفاده قرار گرفته است. انچه در هر سیزده مورد تکرار ان در قران امده ، تنها به فتح شین است. همچنین حدود سی
-
چرا با آنکه لفظ «جن» و «انس» مذکرند، برخی فعلهایی که در قرآن به آنان اسناد داده میشود مؤنث است؟
10244 1394/06/15 صرف و نحوجن در مقابل انس استعمال می شود و به عموم جنیان و نوع انها اطلاق می گردد. [ 1 ] به عبارت دیگر ، جن به جماعتی از فرزندان جان که پدر تمام جنیان است ، اطلاق می شود ، [ 2 ] چنان که انس نیز اسم جنس است که ب
-
بین جرم خیانت و جاسوسی از نظر نسب اربعه چه رابطهای برقرار است؟
11242 1394/06/14 احکام قضاییواژه شناسی جاسوس ، از ماده جس ، در لغت به معنای تفتیش و با خبر شدن و اطلاع پیدا کردن پنهانی از باطن اشیا و کارهای مردم ، همراه با دقت و ظرافت خاص است. [ 1 ] و غالبا نیز در شر و بدی استعمال می شود ؛ [
-
در فرهنگ قرآن واژه «تحت» با «اسفل» چه تفاوت دارد؟
7765 1394/06/03 تفسیر1. تحت به معنای زیر و پایین ، مقابل فوق یعنی بالا است. تحت از ظروف مکانیه است ، در مقابل فوق ؛ مانند تحت ارجلهم ، و ما تحت الثرى ، تحت اقدامنا ، تحت الشجره ، که در این موارد تحت به مکان پایین اطلاق
-
فرق بین «شطریت» و «شرطیت» چیست؟
10101 1394/05/17 لغت شناسیشطر ، اسم مفرد بر وزن فلس ، جمع ان اشطر و شطور است. [ 1 ] در لغت به معنای جز ، نصف ، وسط ، بعض ، جانب ، جهت و... می باشد ، ولی استعمالش در جز و نصف بیشتر است. [ 2 ] شرط نیز اسم مفرد بر وزن فلس که ج
-
واژههایی که از ریشه «نسل» در تعابیر قرآنی وجود دارند، به چه معنا هستند؟
8304 1394/05/17 تفسیرنسل در لغت به معنای جدایی از چیزی است: نسل الوبر عن البعیر و القمیص عن الانسان ؛ کرک از شتر و پیراهن از انسان جدا شد. فرزند را از ان جهت نسل می گویند که از انسان جدا می شود. [ 1 ] برخی از مفسران نسل
-
آیا مقدم داشتن دختران بر پسران در آیه 49 سوره شوری، اشاره به نکتهای دارد؟
9588 1394/05/05 تفسیرخداوند در قران کریم در زمینه مشیت و قدرت مطلقه خود می فرماید: لله ملک السماوات و الارض یخلق ما یشا یهب لمن یشا اناثا و یهب لمن یشا الذکور ؛ مالکیت و حاکمیت اسمان ها و زمین از ان خدا است هر چه را بخواه
-
مای نافیه و لای نافیه چه تفاوتی با هم دارند؟
32050 1394/05/01 صرف و نحوفعل مضارع دارای چند ویژگی می باشد که عبارت اند از: 1. می تواند در زمان حال یا اینده استعمال شود. 2. مثبت است ؛ یعنی دلالت بر واقع شدن فعلی می کند نه واقع نشدن ان. 3. مرفوع است. 4. معنای ان خبری است و
-
چرا در آیه «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ» و نیز سه آیه بعد از آن، کلماتی که با «نفس» مرتبطند، تماماً مؤنثاند؟
23308 1394/04/23 صرف و نحویا ایتها النفس المطمئنه ؛ ارجعی الى ربک راضیه مرضیه ؛ فادخلی فی عبادی ؛ و ادخلی جنتی . [ 1 ] همانگونه که در پرسش مطرح شد ، تمام کلمات مرتبط با واژگان نفس ، کلماتی مؤنث اند. ایتها ، المطمئنه ، ار
-
فرق میان «حرز»، «تعویذ» و «حجاب» چیست؟
62009 1394/04/15 لغت شناسی1. حرز ، مفرد احراز و در لغت ؛ به معنای پناهگاه ، جاى محکم و استوار ، و هر چیزی که انسان را حفظ کند و انسان در ان پناه گیرد امده است. حرز در اصطلاح ، به دعاهایى گفته می شود که خواندن یا نوشتن و همراه
-
«جن» و هر واژگانی که برگرفته از ریشه «جنن» است، معنایشان چیست و چه تفاوتی با واژگانهایی دارد که از ریشه «غشی» استخراج شده اند؟
10948 1394/04/08 لغت شناسیاین دو ریشه ، در اصل معنای پوشش و پوشیده بودن با هم اشتراک دارند ، اما در نحوه و نوع پوشش اختلاف دارند. ریشه جن هم درباره پوشش های ملاصق چسبیده و هم غیر ملاصق غیر چسبیده به کار می رود ، ولی ریشه غشی ف
-
واژگانهای زیرمجموعه «تَوَلَّی» و «وَلَّی» در قرآن به چه معنا هستند؟ دوستی و محبّت و یا دوری و تنفّر؟!
15622 1394/04/07 تفسیربسیاری از کلمات می توانند معانی گوناگونی داشته باشند و این اصل را می توان در تمام زبان ها مشاهده کرد. در همین راستا ، برخی از افعال در زبان عربی ، در شرایط گوناگون ، معانی مختلفی دارند ؛ مثلا کلمه اشت
-
حرفهای جرّ «من» و «عن» که هر دو در فارسی به معنای «از» هستند، چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
30096 1394/03/31 صرف و نحومن و عن جاره هر دو از حروف هستند و همان گونه که در تعریف حروف گفته شد ، معانی حروف زمانی شکل می گیرند که حروف به عنوان رابط بین دو کلمه قرار گیرند و ایجاد نسبت نمایند. [ 1 ] بنابراین ، گرچه در زبان فا
-
از کلمه «حتی» در ادبیات عرب چه استفادههایی میشود؟
20253 1394/03/27 صرف و نحوحتی در ادبیات عرب بر سه قسم است: 1. عاطفه: حتای عاطفه برای عطف یک جز از معطوف علیه یا چیزی که به منزله جز برای معطوف علیه است ، می اید. به عبارت دیگر ، معطوف جزیی از معطوف علیه یا به منزله جزئی از مع
-
اقسام «کیف» و نقش آن در جمله را همراه با مثال بیان نمایید؟
23059 1394/03/14 صرف و نحوکیف [ 1 ] یکی از اسمای مبهمه صدارت طلب و مبنی بر فتح است. بنابر نظر مشهور دانشمندان نحو ، کیف بر دو قسم است: [ 2 ] 1. کیف استفهامیه: به وسیله ان از حالت و چگونگی یک چیز سؤال می شود نه از ذات ان چیز
-
مراد از «مشاکله» در اصطلاح «علم بیان» چیست؟
15996 1394/03/06 فصاحت و بلاغتهر انسانی برای رساندن معانی مورد نظر خود و القای ان به مخاطب ، ناچار باید از الفاظ استفاده نماید. بنابراین درست به کار بردن الفاظ و چگونگی کنار هم قرار دادن ، و انتخاب نوع لفظ نسبت به مخاطبان مختلف ،
-
اقسام استثناء را بیان کرده و در آیه «ما هذا بَشَراً اِنْ هذا اِلاَّ مَلَکٌ کَریمٌ»، نوع استثنا را مشخص نمایید؟
29017 1394/03/06 صرف و نحوتعریف استثنا و اقسام ان استثنا عبارت است از اخراج اسم مابعد ادات استثنا ، از حکم اسم ماقبل انها به سبب یکی از ادات استثنا. [ 1 ] یعنی انچه بعد از ادات استثنا می اید ، مشمول حکمی نخواهد بود که قبل ا
-
در دعای عهد، اعراب کلمه «مستشهدین»؛ به کسر هاء صحیح است یا به فتح آن؟ و معنای این کلمه با فرض کسر هاء و فتح آن چیست؟
14738 1394/02/07 درایه الحدیثدر بخشی از دعای عهد چنین امده است: اللهم اجعلنی من ... المستشهدین بین یدیه ؛ [ 1 ] یعنی خدایا ! من را از کسانی قرار ده که در برابر او امام زمان به شهادت می رسند. تلفظ کلمه مستشهدین به فتح ها صحیح اس
-
تحلیل نحوی «یا ایها الذین آمنوا» چیست و چرا علیرغم غایب بودن فعل، در فارسی آنرا به صورت مخاطب ترجمه میکنند.(ای کسانی که ایمان آوردید)؟
60872 1394/02/06 اسلام و ایمانعباراتی ؛ مانند یا ایها الذین ، یا ایها الناس و... ، که با حروف ندا اغاز می شوند جملاتی نداییه هستند که در فرض سؤال ، یا از ادات ندا و ای منادای نکره مقصوده است که ظاهرش مبنی بر ضم است ، ولی محلا من
-
اضافه لفظیه و معنویه چه تفاوتی با هم دارند و آیا اسماء مضاف – از جمله کلمه غیر - میتوانند الف و لام «ال» نیز داشته باشند؟
41330 1394/02/02 صرف و نحودر ارتباط با بحث مضاف و مضاف الیه باید گفت که اضافه بر دو قسم است: 1. اضافه لفظیه: ان است که مضاف ، صفت باشد [ 1 ] و اضافه به سوی اسم دیگر ( معمول خود ) شود ؛ مانند ضارب زید یا مانند حسن الوجه. 2. ا
-
منظور از مرصاد در آیات قرآن چیست؟
67278 1394/01/31 تفسیرمرصاد از ماده رصد بوده و رصد به معناى امادگى براى مراقبت از چیزى است. [ 1 ] مرصاد اسم مکان است به معناى جایگاهى که در ان کمین می کنند ؛ یعنی کمین گاه. بعضى نیز گفته اند مرصاد صیغه مبالغه است ، به مع
-
واژه «ظهور» در قرآن و نیز در عبارات عربی به چه معناست؟
14750 1394/01/23 لغت شناسیظهور از ماده ظهر و بر وزن فعول است که این وزن هم در اوزان مصادر ثلاثی مجرد استعمال شده ؛ مانند خروج ، جلوس و... ، و هم در اوزان جمع مکسر ؛ مانند شموس که جمع شمس و فلوس که جمع فلس است. حال اگر ظهور مص
-
فرق بین «سکرات موت» با «احتضار» چیست؟
30319 1394/01/22 حقانیت مرگواژه احتضار از باب افتعال و از ریشه حضر به معنای حاضر شدن است. برخی گفته اند به این دلیل که مرگ و فرشتگان قبض روح برای شخص حاضر می شوند ، به این حالت ، حالت احتضار می گویند. [ 1 ] به کسی که چنین حالتی
-
آیا کلمه «حضرت» در روایات نیز به کار برده شده است؟
13972 1394/01/22 لغت شناسیکلمه حضرت در لغت به معنای حضور و نزد می باشد. [ 1 ] این کلمه در عربی به صورت حضره نوشته می شود. مثلا وقتی می گوییم: حضرت امام صادق ( ع ) در روایات نیز به کار برده شده است که فارسی زبانان به عنوان احتر
-
تفاوت میان «موعظه» و «نصیحت» چیست؟
20035 1394/01/03 تفسیر1. موعظه و نصیحت تا حدودی با هم مترادفند ، در روایت امده است: الموعظه نصیحه شافیه ؛ [ 1 ] موعظه ، نصیحتی شفا دهنده است. موعظه در این روایت ؛ یعنى: بیان کردن چیزهایى که دل شنونده را نرم کند ؛ مانند: بی
-
در ادبیات عرب، «لام فارقه» به چه معناست و در چه مواردی استعمال میشود؟
17690 1393/12/26 صرف و نحوان مانند دیگر حروف مشبه بالفعل [ 1 ] اختصاص به جمله اسمیه داشته و بر سر مبتدا و خبر در می اید ، مبتدا را - به عنوان اسم خود - نصب داده و خبر را - به عنوان خبر خود - رفع می دهد. مانند ان زیدا قائم . گ
-
چرا در مواردی لزوم اطاعت مسلمانان از خدا و پیامبر(ص) با تکرار افعالی مانند «أطیعوا» اعلام شده و گاه این افعال به صورت مستقل برای حضرتشان تکرار نشده است؟
12249 1393/12/21 تفسیراطاعت از پیامبر اسلام ( ص ) در کنار اطاعت از خدای متعال ، از جمله دستورات قران کریم است و به تصریح این کتاب مقدس ، هر کسی که از پیامبر ( ص ) اطاعت کند ، در واقع از خدا اطاعت کرده است. [ 1 ] با این و
-
کلمات تشکیلدهنده و نیز معنای واژه «اللهمّ» چیست؟
32924 1393/12/18 لغت شناسیاندیشمندان نحو در این که واژه اللهم در اصل از چه کلماتی تشکیل شده ، اختلاف نظر دارند. گروهی از انان معتقدند: واژه اللهم منادای مفرد معرفه است که در اصل یا الله بود و بجای یای حرف ندائی که از اولش حذف
-
اغلال و سلاسل در قرآن به چه معنا است؟
20444 1393/11/26 تفسیر1. اغلال جمع غل ، در لغت به معنای ، طوق ، بند و زنجیر اهنین است که به گردن و دست محبوسان بندند. [ 1 ] این واژه در قران کریم در مواردی از جمله در ایه 157 سوره اعراف امده است: همان ها که از فرستاده [
-
چرا در برخی آیات، در یک عبارت پیوسته، همواره «گوش» به صورت مفرد آمده، اما «چشم» و «دل» گاه به صورت مفرد و گاه به صورت جمع؟!
12602 1393/11/19 تفسیرخداوند در سوره ملک می فرماید: بگو: او کسى است که شما را افرید و براى شما گوش و چشم ها و قلب ها قرار داد اما کمتر سپاس گزارى می کنید . [ 1 ] در ایه فوق مانند بسیارى دیگر از ایات قران ، قلب و بصر به ص
-
ما کتابهایی چون «تذکرة الأولیاء» و عباراتی چون «تذکرهنویسی» داریم. «تذکره» به چه معناست؟
7766 1393/11/18 لغت شناسیواژه تذکره از ماده ذکر ( یاداوری ) و از باب تفعیل است. باب تفعیل چندین مصدر دارد که یکی از انها تفعله است. [ 1 ] بنابراین ، کلمه تذکره مصدری از باب تفعیل است که به معناى چیزى را به یاد کسى اوردن ( متذ
-
آیهای ناظر به تقسیم بنی اسرائیل به دوازده گروه است. بعد از توضیح مختصری از آیه، بیان دارید که چرا در این آیه «أَسْبَاطاً» به صورت جمع آمده، با آنکه قواعد ادبیات عرب اقتضا میکند که «سبطاً» به صورت مفرد باشد؟
10374 1393/11/07 تفسیردر این ایه شریفه به نعمت هایی که پروردگار در زمان حضرت موسی ( ع ) در اختیار بنی اسرائیل قرار داد ، اشاره شده است: جوشاندن دوازده چشمه اب گوارا برای دوازده تیره از بنی اسرائیل ( فرزندان حضرت یعقوب ع )
-
تردید چند نوع است؟ آیا «شک»، «تردید» و «ریب» مشترک لفظیاند یا مشترک معنوی؟
22132 1393/11/07 لغت شناسیتردید ریشه اصلی واژه تردید ، ردد است که به معنای برگرداندن چیزی پس از دریافت کردن می اید. [ 1 ] البته تردید چون به باب تفعیل رفته معنای زیادتری را افاده می کند ؛ یعنی انکه این برگرداندن چندین بار تکر
-
معنای کلمه قرآنی «أکواب» چیست؟
11586 1392/06/13 تفسیرکلمه اکواب جمع کوب در لغت ؛ به معناى ظرفى است که نه دسته داشته باشد و نه لوله. [ 1 ] این کلمه در ایاتی از قران کریم ذکر شده است ، که به همان معنای لغوی است. در این جا به دو نمونه از این ایات اشاره می