گنجینه پاسخ ها(برچسب:اشتقاق اکبر)
-
منظور از «بحیره»، «وصیله»، «سائبه» و «حام»، در آیه 103 سوره مائده چیست؟
196 1404/03/28 تفسیردر ایه 103 سوره مائده ، به چهار نوع از چارپایان اشاره شده است که در دوران جاهلیت با عناوین محترمانه بحیره ، سائبه ، وصیله و حام شناخته شده و برای انها قوانین ویژه‌‌ای مقرر می‌کردند ! قران کریم با ا
-
حرف «بَلْ» در ادبیات عرب چه جایگاهی دارد؟
96 1404/03/26 صرف و نحوکلمه بل از حروفی است که در زبان عربی کاربرد فراوانی دارد ، به گونه‌ای که تنها در قران کریم ، 127 بار از این کلمه استفاده شده است. با توجه به عبارات پیرامونی بل ، می‌توان معنای انرا دریافت و گاه به ز
-
چرا حائض و جنب نباید در کنار فرد محتضر حضور یابند؟
170 1404/03/23 احتضارهمانگونه که در پرسش امده ، در رساله‌های عملیه توضیح المسائل می‌خوانیم: تنها گذاشتن محتضر و بودن جنب و حائض نزد او مکروه است . [ 1 ] قبل از ورود به دلایل این فتوا ، به این نکته توجه فرمایید که حالت
-
معنای حرف جر «فی» چیست و چه کاربردهایی دارد؟
132 1404/03/20 صرف و نحوحروف جاره یا حروف جر حرف‌هایی هستند که تنها بر سر اسم درمی ایند ، و اگر بر سر اسمى درایند ، انرا مجرور می‌کنند. حروف جر بنابر نظر مشهور ، هفده حرف‌اند که یکی از انها ، حرف جر فی است. ادیبان عرب ، مع
-
چه ویژگی‌هایی باعث می‌شود که افعالی «سالم»، «مضاعف»، «مهموز» و یا «معتل» نامیده شوند؟
142 1404/03/18 صرف و نحواقسام فعل افعال از نظر حروف اصلی به دو دسته کلی صحیح و معتل و هر کدام با زیرشاخه‌هایی تقسیم می‌شوند. در این زمینه ابتدا باید گفت ؛ معیار اصلی در این‌که هر فعلی در کدام دسته و شاخه می‌گنجد ، حروف اصلی
-
در روایات چه ویژگی‌هایی برای شهدای کربلا بیان شده است؟
218 1404/03/14 حدیثتمام مؤمنان واقعی باید دارای ویژگی‌های مشترکی باشند که در قران به انها اشاره شده است. شهدای کربلا که در شمار برترین مؤمنان‌اند ، طبیعی است که دارای این اوصاف بودند ؛ یعنی ویژگی‌های همان ایمان‌اورندگان
-
تفاوت تنافی حقیقی و تنافی عرضی چیست؟
145 1404/03/12 مبانی فقهی و اصولیتنافی تنافی ، از ماده نفی بدین معنا است که دو چیز ، یکدیگر را نفی و طرد می‌کنند ؛ [ 1 ] از این‌رو به ناممکن بودن اجتماع دو چیز مانند سیاهی و سفیدی و یا وجود و عدم در یک شی و در زمان واحد ، تنافی گف
-
معنا و کاربردهای حرف جر «الی» را بنویسید؟
153 1404/03/11 صرف و نحوحروف جر یا حروف جاره حرف‌هایی هستند که از میان انواع کلمات ، تنها بر سر اسم درامده و انرا مجرور می‌کنند. حروف جر بنابر نظر مشهور ، هفده حرف‌اند که یکی از انها ، حرف جر الی است. ادیبان عرب ، معانی فر
-
«قرن المنازل» که در روایات به عنوان یکی از میقات‌ها اعلام شده، کجا است؟
160 1404/03/08 حجقرن المنازل روستای کوچکى در حدود 90 کیلومترى مکه معظمه به سمت طائف است. این روستا یکی از میقات‌‌های پنج‌‌گانه در کشور عربستان است که افراد برای داخل شدن به مکه لازم است از ان‌جا محرم شوند. شاید دلیل ا
-
«قتل صبر» که در روایات و منابع تاریخی به آن اشاره شده، به چه نوع قتلی می‌گویند؟
320 1404/03/06 حدیثقتل صبر در لغت به معناى کشتن کسى در حال دستگیرى ، در زندان و حبس و یا کشتن به همراه شکنجه است که شخص نتواند به هیچ وجه از خود دفاع کند ، این عبارت در اصطلاح و در کاربردهای بیرونی خود نیز به همان معنای
-
منظور از «طامه کبری» در قرآن چیست؟
302 1404/03/01 تفسیربسیاری از مشتقات ریشه ط م م به اموری اشاره می‌کنند که به نحوی با برتری و غلبه در ارتباط‌اند. به عنوان نمونه: هذا اطم من هذا ؛ این یکی بلندتر از ان یکی است. طم الطائر الشجره ؛ پرنده از بالاى درخت بلن
-
ریشه «بخس» به چه معنا است و «ثمن بخس» یعنی چه؟
270 1404/02/30 تفسیراصطلاح ثمن بخس از دو واژه ثمن به معنای قیمت و بها ، و بخس به معنای اندک و ناچیز ترکیب شده است. این اصطلاح معمولا در مسائل مالی و اقتصادی کاربرد دارد. و می‌گویند: فلان کالا به ثمن بخس ، یعنی به قیمتی ب
-
آیا حضرت موسی(ع) هنگامی که با جناب خضر(ع) دیدار داشت، به مقام پیامبری رسیده بود؟
346 1404/02/28 تفسیردر قران به تاریخ دقیق ملاقات دو برگزیده خداوند ، یعنی موسی ع و خضر ع اشاره‌ای نشده است ، تا بتوان دریافت که این ملاقات در جوانی موسی ع رخ داده و یا بعد از برگزیده شدن ایشان به پیامبری ؟ قران کریم هم
-
منظور از «مناسبت حکم و موضوع» چیست؟
253 1404/02/25 مبانی فقهی و اصولیاگر دستوری از مقام مافوق در مورد چیزی صادر شود ، در بسیاری از موارد ، مخاطبان می‌توانند برداشت کنند که چرا و به چه دلیل ، چنین دستوری صادر شده است. به عبارت دیگر ، چه مناسبت و ارتباطی میان ان دستور و
-
خداوند هنگام آفرینش آدم به فرشتگان فرمود: من چیزی می‌دانم که شما نمی‌دانید! خداوند چه چیزی می‌دانست که آنان نمی‌دانستند؟!
422 1404/02/23 تفسیرهمانگونه که در پرسش امده ، قران کریم می‌فرماید هنگامی که خدای متعال به فرشتگان فرمود: من می‌خواهم در زمین جانشینى بیافرینم ، انها گفتند: ایا در ان‌جا کسى را میافرینى که به فساد و خون‌ریزى بپردازد ؟
-
بر اساس روایتی، تمام سادات، قبل از مرگ ایمان کامل خواهند آورد؛ اما می‌دانیم بسیاری از سادات، شیعه و حتی مسلمان نبوده و نیستند، و چه بسا جنایات بزرگی هم مرتکب شده باشند. آیا تمام آنها اهل بهشت‌اند؟!
519 1404/02/21 حدیثنخست بیان این نکته ضروری است که خداوند هیچ تضمینی نداده است که بر اساس ان ، افرادی تنها به دلیل وابستگی نسبی ، هر گناهی را مرتکب شوند و سپس گمان کنند که خداوند انها را مجازات نمی‌کند و بدون حساب‌رسی و
-
پیامبر(ص) به هر کس چاه رومه را خریده و در اختیار مسلمانان قرار دهد، مژده بهشت داد و عثمان آن‌را خرید. آیا این نقل را می‌پذیرید؟
355 1404/02/18 تاريخ بزرگانابتدا باید گفت این موضوع ، گزارشی قرانی نیست که ملتزم به پذیرش ان باشیم ، و نیز ائمه شیعه ع در روایات خود چنین ماجرایی را نقل و تایید نکرده‌اند که پیامبر اسلام ص به جبران خریداری چاه رومه بئر رومه ، ض
-
سامری برای ساخت گوساله سخن‌گو از نبوغ شخصی خود استفاده کرد و یا از امور معنوی و خارق العاده بهره جست؟!
343 1404/02/16 تفسیراز فرازهای مهم زندگى حضرت موسى ع ، رفتن حضرتشان -به همراه نمایندگانی از بنیاسرائیل- به میعادگاه کوه طور ، و سپس گوسالهپرستى امت او در همان هنگام است. خدای متعال به موسى ع وحی فرمود تا براى گرفتن دس
-
«دعای مبارکه» چیست و آیا سند معتبری دارد؟
380 1404/02/14 حدیثنخست باید گفت ؛ در ان دسته از متون دینی که به عنوان منبع شناخته می‌شوند ، دعایی را نیافتیم که به صورت مطلق با نام دعای مبارکه معرفی شده باشد. از سوی دیگر ، هر دعای مشروع و ماثوری را می‌توان دعایی مبار
-
معنای حرف جر «مِن» و کاربردهای آن چیست؟
241 1404/02/10 صرف و نحودر ادبیات عرب ، حروف جاره یا حروف جر حرف‌هایی هستند که تنها بر سر اسم‌ها در می ایند و انها را مجرور می‌کنند. حروف جر بر اساس نظر مشهور ، هفده حرف‌اند که یکی از انها حرف من است. معانى و عمل‌کرد من
-
مراد از «ماء منهمر» -که در جریان طوفان نوح از آسمان بارید- چه آبی بود؟
351 1404/02/08 تفسیرما منهمر به باران شدید و سیل‌اسا گفته می‌شود. واژه منمهر ، همچنین ریشه‌ی لغوی ه ـ م ر در قران کریم تنها یک‌بار و ان هم در داستان طوفان نوح امده است. ان‌جا که می‌فرماید: ففتحنا ابواب السما بما منهمر ؛
-
هنگامی که سلیمان(ع) و سپاهش وارد سرزمین مورچگان شدند، مورچهاى به دیگران هشدار داد که به لانه‌ها پناه ببرند تا پایمال نشوند! آن مورچه چگونه از ورود سلیمان(ع) آگاه شد؟ و چگونه ایشان را به نام شناخت؟!
410 1404/02/07 تفسیرنخست باید گفت ؛ تمام موجودات -از جمله مورچه‌ها- مامور به اطاعت خدا هستند و طبیعی است که باید فهمى هم داشته باشند که اسباب طاعت را درک کنند ، اگرچه ما از جزئیات ان اگاه نباشیم. امروزه با پیشرفت علم ، ه
-
دعایی که امام حسین(ع) روز عاشورا و هنگام شهادت به امام سجاد(ع) آموخت چه بود؟ و در چه منبعی ذکر شده است؟
423 1404/02/04 حدیثقطب الدین راوندی متوفای 573 در کتاب دعوات سلوه الحزین ، روایتی مرسل از امام سجاد ع نقل می‌کند که ان‌حضرت فرمود: پدرم روز عاشورا و هنگام شهادت ، در حالی که خون از بدنش جاری بود ، مرا به سینه‌اش فشرد و
-
حضرت موسی(ع) هفتاد نفر را برای رفتن به میقات برگزید. پرسش این است که از هر سبطی از اسباط دوازده‌گانه بنیاسرائیل، چند نفر را انتخاب کرد؟
308 1404/02/02 تفسیرخداوند در قران و در ایه 155 سوره اعراف به ماجرایی اشاره می‌کند که طی ان حضرت موسی ع هفتاد نفر از بنیاسرائیل را برای رفتن به میقات برگزید ؛ اما به این موضوع‌ها پرداخته نشد که ایا در عدد هفتاد هم مانن
-
معنای حرف جر «عن» و کاربردهای آن چیست؟
287 1404/01/31 صرف و نحودر ادبیات عرب ، حروف جاره یا حروف جر حرف‌هایی هستند که تنها بر سر اسم‌ها در می‌ایند و انها را مجرور می‌کنند. حروف جر بر اساس نظر مشهور ، هفده حرف‌اند که یکی از انها حرف عن است. عن و معانى ان: ادیبا
-
«حجر اسماعیل» و «حطیم» در چه منطقه‌ای از مسجد الحرام قرار دارد؟ و چرا به این نام‌ها نامیده شده‌اند؟
299 1404/01/28 اسماعیلحجر اسماعیل ، به فضایی گفته می‌شود که میان کعبه و دیوار نیم‌‌دایره مجاور ان قرار گرفته و از یال شمالی کعبه رکن عراقی تا یال غربی ان رکن شامی امتداد دارد. بعضی از مشتقات ریشه ح ج ر ، ناظر به مواردی است
-
خداوند در قرآن از بت‌ها با دو تعبیر «شُرَکَائِی»(شریکان من) و «شُرَکاءَکُمْ»(شریکان شما) یاد می‌کند. تفاوت این دو تعبیر در چیست؟
389 1404/01/26 تفسیربرای پاسخ به این پرسش ابتدا به نمونه‌ای عرفی توجه فرمایید: اهالی یک شهر به فرمانده‌ای نظامی اعلام می‌کنند که می‌توانند صدها سرباز را در اختیار او قرار دهند ؛ اما در عمل چنین چیزی رخ نمی‌دهد. ان فرماند
-
چرا فرد ظالم را در آخرت مجازات می‌کنند و چه سودی از این مجازات به مظلوم می‌رسد؟!
589 1404/01/24 تفسیراز ان‌جا که انسان مختار افریده شده ، بدیهی است که این اختیار می‌تواند این امکان را به وجود اورد تا برخی انسان‌ها در زندگی خود گاهی به دیگران ستم کرده و حق‌هایی را از دیگران ضایع نمایند. چنین افرادی ن
-
ضرب المثل «پیراهن عثمان» کنایه از چیست؟
522 1404/01/20 بیشتر بدانیدضرب المثل پیراهن عثمان به ماجرای کشته شدن خلیفه سوم ، و سو استفاده معاویه از این حادثه اشاره دارد. توضیح ان که امام علی ع -همان‌گونه که خود تصریح فرمود- نه تنها هیچ نقشی در کشته شدن عثمان بن عفان ند
-
خدای متعال در آیاتی می‌فرماید، ما به اعمال نیکی که از بهترین‌ها باشند پاداش می‌دهیم. آیا این سخن معنایش آن است که کارهای نیک عادی پاداش ندارند؟!
438 1404/01/06 تفسیرایه 38 سوره نور در مقام بیان بزرگی و عظمت اجر و پاداش کسانی است که در ایات 36-37 این‌گونه از انان یاد شده است: فی بیوت اذن الله ان ترفع و یذکر فیها اسمه یسبح له فیها بالغدو و الاصال ، رجال لا تلهیهم
-
آیا اسلام توصیه کرده است که در جریان عیادت از بیماران، هدیه‌ای تهیه کنید و به آنان بدهید؟
594 1403/12/28 حدیثنخست باید گفت ، هدیه‌دادن به دوستان و اشنایان ، موضوعی است که در اسلام بدان اهمیت فراوان داده شده است ، چه فرد مقابل ، سالم باشد و یا بیمار. البته با توجه به محدودیت‌هایی که شخص بیمار دارد ، طبیعی است
-
مراد از کفاره تأخیر چیست؟
528 1403/12/26 قضای روزه و کفاراتاگر انسان در ماه رمضان به دلایل موجه و مشروعی روزه نگیرد ، و بعد از ماه رمضان ، عذر او برطرف شود ، اما با این وجود ، روزه‌های فوت شده را ظرف یک سال و تا ماه رمضان اینده قضا نکرده و ان را به سال‌های بع
-
در آیه 80 سوره نحل، تفاوت «اثاث» با «متاع» چیست؟
479 1403/12/24 تفسیرقران کریم در ایه 80 سوره نحل در بیان بعضی از نعمت‌هایی الهی که به مردم ارزانی داده شد می‌فرماید: خداوند خانههایتان را جاى ارامش شما قرار داد ، همچنین این توانایی را به شما داد تا از پوست چارپایان ،
-
واژه «لهفان» که در برخی روایات از ویژگی‌های امام حسین(ع) اعلام شده، معنایش چیست؟
785 1403/12/21 حدیثلهفان از ریشه لهف ، در لغت به معنای ستم‌دیده ، مضطر دادخواه ، اندوهگین و... امده است. [ 1 ] این واژه در روایات وارده از معصومان ع نیز به همین معانی است: پیامبر ص فرمود: قال من اغاث لهفانا من المؤمنین
-
آیا تلاوت قرآن و خواندن دعا به صورت درازکش اشکال دارد؟
1629 1403/12/20 نداردنخست باید گفت ، در مورد افرادی که بیمارند و نمی‌توانند -و یا بسیار برایشان دشوار است- بایستند و یا بنشینند ، خواندن دعا و قران به صورت درازکش هیچ ایرادی ندارد. و می‌دانیم این افراد حتی نماز را هم باید
