شیعه چه می گوید(طبقه بندی موضوعی:عرفان نظری)
-
آیا انسان کامل در پایان سیر و سلوکش همان خدا می‌شود؛ و از همین‌رو می‌تواند ادعای «انا الحق» کند؟!
1030 1402/09/16 وحدت وجودهمانگونه که می‌دانید ، تحقیق و تفحص در هر دانشی مستلزم توجه و احاطه به تمام نکات و قواعد ان علم است. در همین رابطه عارفان معتقدند در تمام مباحث باید حد و حدود هر چیزی را نگه‌داشت ؛ یعنی در مرتبه‌ی ات
-
«علم ذات به ذات در مقام ذات»، چه فرقی با «علم ذات به ذات در تعین اول» دارد؟
2208 1401/08/24 نظریهمانگونه که می‌دانیم ، خدای متعال تمام حیثیات اطلاقی ، از جمله علم ذات به ذات را در مقام ذات دارد. و در تعین اول نیز علم ذات به ذات از حیث احدیت جمعی وجود دارد. در این‌جا دو تفاوت اساسی قابل بررسی اس
-
استعداد کلی و جزئی در عرفان به چه معنا است، و چه رابطه‌ای میان آنها وجود دارد؟
2404 1401/08/19 نظریاستعداد کلی و جزئی در عرفان از استعداد اعیان ثابته به استعداد کلی ، اصلی و غیر مجعول تعبیر می‌شود ، و در مقابل ، استعداد تعینات خلقی را استعدادهای جزئی ، فرعی و مجعول می‌نامند. از ان‌جا که اعیان ثابته
-
آیا «وحدت حقیقی در تعین اول» با «وحدت حقیقی در مقام ذات» متفاوت است، یا هر دو به یک چیز اشاره دارند؟
1973 1401/08/12 نظریدر پاسخ به این پرسش باید گفت ؛ در مقام ذات ، تعینی وجود ندارد ؛ اما با تنزل از ان مقام تعین پیدا می‌شود. به بیان دیگر ، همین‌که تعینی پیدا شد ، تفاوت با مقام ذات که مقام بی‌تعینی است ظاهر می‌شود. توضی
-
در مورد مرکب نبودن واجب الوجود از نظر فلاسفه اسلامی توضیح بدهید.
3166 1401/07/23 رمزی بودن و کتمانحکیمان و فیلسوفان برای مرکب نبودن خداوند دلایل متعددی بیان کردند که به برخی از انها اشاره می‌کنیم: چیزی مرکب است که دارای ماهیت باشد ، زیرا ترکیب یا به معنای داشتن اجزای بیرونی و خارجی یعنی ماده و
-
نکاح اسمائی در عرفان به چه معنا است؟
2199 1401/07/16 نظریدر موضوع اسم جامع الله ، یکی از موضوعات ، چگونگی پیدایش تفصیلات و اسمای جزئی است. در این زمینه اهل معرفت بر این باورند که هر کدام از اسمای جزئی ترکیب خاصی دارند که در بردارنده سهم های خاص و متفاوتی از
-
آیا شناخت شهودی حقایق، نسبت به شناخت عقلی بالاتر است؟
2144 1401/07/11 نظریبه اعتقاد صدرالمتالهین راه دل و کشف و شهود از نظر شناخت ، بر راه عقل و برهان مقدم و برتر است ؛ زیرا فیلسوف تنها از راه مفاهیم و لوازم و اثار به حقایق دست می‌یابد ؛ اما عارف از راه حضور و درک عینی ، حق
-
آیا از نظر عرفا اعیان ثابته وجود خارجی ندارند؟
2025 1401/07/10 --- مشابه ---یکی از معمولی‌ترین عبارت‌هایی که در توصیف وضعیت وجودی اعیان ثابته به کار می‌رود ، این عبارت است که الاعیان الثابته ما شمت رائحه الوجود . ظاهر این عبارت نفی هرگونه وجود برای اعیان ثابته است ؛ اما منظور
-
تجلی و تمثّل چه تفاوتی با هم دارند؟ و آیا تمثل در مورد خداوند متعال جایز است؟
3054 1401/04/25 تجلی ذاتیتجلی و جلوه‌کردن در لغت به معنای نمود کردن ، ظاهر شدن ، اشکار شدن ، خود را نشان دادن و برطرف و دورکردن حجاب و موانع امده است. [ i ] و ظاهرا همین معنا نیز در متون قرانی و کتاب‌های فلسفی و عرفانی مد نظر
-
مراد از توحید عملی چیست و چه تفاوتی با توحید نظری دارد؟
13136 1401/02/25 توحید و شرکتوحید یکی از مهم‌ترین اصول دین اسلام ، بلکه ادیان ابراهیمی به شمار می‌اید. توحید در لغت به معنای یکی دانستن ، و در اصطلاح اهل کلام ، یگانه دانستن و یکتا شمردن خدای متعال است که در نقطۀ مقابل ان ، شرک
-
با توجه به این‌که همه چیز تجلی خدا است و همه چیز از ظهور اسمای الهی است، آیا ظهور و بروز افراد شرور و گناه‌کار هم تجلی خدا خواهد بود؟
4828 1400/12/28 عرفان و اخلاقهستیشناسی و جهان‌بینی عرفانی بر اساس نظام تجلی و ظهور است ؛ یعنی بر اساس علم عرفان ، هستی منحصر در ذات متعالی خداوند است ؛ ماسوی الله نمود و ظهور و تجلی او هستند ؛ و وحدت وجود در عرفان نیز بر اساس تج
-
در «سریان وجود» چگونه حقیقت ثابته بسیطه ذات حق تعالى در موجودات پست و از بین‌رفتنی سریان پیدا می‌کند و در عین حال، نقصی در شرافت حقیقت وجود حاصل نمی‌شود؟!
2545 1400/12/16 توحیدشناسییکى از مسائل فلسفی- عرفانی که مورد توجه فلاسفه مسلمان به خصوص صدر المتالهین قرار گرفته است. موضوع سریان وجود و چگونگى ان در موجودات متعینه و حقایق خاصه است. این اصطلاح از فروع وحدت وجود و از احکام ان
-
آیا تمام ظرفیت‌ها و مقامات انسان اکتسابی است، و هیچ امر انتسابی وجود ندارد؟
3416 1400/09/10 مقاماتاگر چه بسیاری از ظرفیت‌ها و مقامات انسان اکتسابی است ؛ اما باید توجه داشت که اولا: اصل قابلیت و ظرفیت از سوی خداوند اعطا شده است. ثانیا: اعطای مقامات در پی تلاش و اکتساب ، نیز تفضل خداوند است. ثالثا:
-
بحران هویت چیست و دین اسلام چه رویکردی در برابر آن دارد؟
6394 1400/07/27 حدیثمفهومشناسی هویت هویت یعنی انچه که باعث تشخص فرد می‌شود. [ 1 ] در واقع هویت ، حقیقت ، چیستی و هستی را می‌رساند. اصل این کلمه ، عربی است و از کلمه هو به معنای او ضمیر غایب مفرد مذکر گرفته شده و از ضم
-
آیا توحید مراتب مختلفی دارد که جز خود خداوند، هیچ فردی به بالاترین مرتبه آن پی نخواهد برد؟!
3176 1400/04/07 توحید و شرکامام علی ع در خطبه‌ی اول نهج البلاغه در اوصاف خداوند می‌فرماید: اغاز دین شناخت او است ، و کمال شناختش باور کردن او ، و نهایت باور کردنش یگانه دانستن خداوند ، و سرانجام یگانه دانستنش اخلاص به او ، و حد
-
آیا افراد مختلف، شهودها و علم‌های حضوری متفاوتی نسبت به پروردگار دارند؟ آیا پذیرش این امر، موجب پذیرش نسبی‌گرایی نیست؟!
3952 1400/01/11 شهود قلبیعلم حضوری به معنای حضور معلوم نزد عالم است ، و این اعم از دریافت با جان و شهود دل است. [ 1 ] شهودها اگرچه مختلف‌اند ، ولی برای شناخت شهود واقعی از غیر واقعی ، معیار و ملاک‌هایی وجود دارد. [ 2 ] شهود
-
مراحل سه‌گانه‌ی نگاه و شهود عارف نسبت به وجود کدام است؟
3301 1399/11/23 چینش وجودمقصود از تقسیم وجود مطلق به سه مرحله: مرحله‌ی ذات خدا ، مرحله‌ی عالم و مرحله‌ی تجلی است ؛ [ 1 ] یعنی در واقع تقسیم نگاه و شهود عارف است که سه‌گونه است. بنابراین ، وجود عالم هم می‌تواند از نوع دوم باشد
-
مادی‌گرایان می‌گویند: مغز تصاویر را به صورت کوچک تفسیر و سپس با نسبت‌سنجی تجربی، بزرگی آنها را درک می‌کند. آیا این حرف آنها ورود به سفسطه است؟
3449 1399/11/19 انسان شناسیاولا: در نسبت‌سنجی بین دو چیز باید دو طرف تصور شوند و باید در همان جایی که سنجش صورت می‌گیرد وجود داشته باشند. بنابراین ، اگر در ذهن فقط یک صورت کوچک وجود داشته و طرف دیگر وجود ندارد ، چگونه سنجش صورت
-
آیا تفکر در مورد نفس و عجایب آن جایز است؟ اصلا آیا فکر می‌تواند در حیطه‌ی نفس مجرد راه پیدا کند؟
4064 1399/11/12 روح و نفستفکر در مورد حقیقت نفس و عجائب ان ، از مباحث مورد ترغیب و تشویق دین است ؛ [ 1 ] امام علی ع می‌فرماید: من عرف نفسه ، عرف ربه ؛ هر کس خود را شناخت خدای خود را شناخت. [ 2 ] عرفا و حکمای اسلامی بر این ب
-
مگر نمی‌گویند خدا بود و دیگر هیچ، پس خداوند ماده‌ی اولیه‌ی ما را از کجا آورد؟! آیا مقداری از خودش را تبدیل به عالم مادّی کرد؟!
4575 1399/11/04 انسان شناسیانچه به طور خلاصه در این مورد می‌توان گفت این است که در نظر فیلسوفان و اهل معرفت ، هر چند هیچ چیز دقیقا شبیه خداوند نیست ، و خداوند نیز دقیقا شبیه هیچ چیز نیست ، اما در میان موجودات ، بهترین مثال نه م
-
انوار قاهره، استشراف و استشراق معنایشان چیست؟
6180 1399/07/27 اصطلاحاتانوار قاهره یکی از اصطلاحاتی است که در فلسفه‌ی اشراق [ 1 ] فراوان به کار رفته است. سهروردی شیخ اشراق مکتب فلسفی خود و چگونگی چینش موجودات عالم را بر اساس نظام نوری جواهر نورانی و ظلمانی بنا نهاده ،
-
آیا پندهایی که در نامه‌ی 31 نهج البلاغه از سوی امام علی(ع) خطاب به فرزندشان امام مجتبی(ع) وجود دارد، منافی با معصوم‌بودن امام دوم نیست؟
4369 1399/06/29 حدیثامام علی ع جدای از مقام عصمت و امامت ، از جمله شخصیت‌های تاریخی است که در طول شصت و اندی سال عمر خویش ، [ 1 ] در صحنه‌های مختلف اجتماعی حضوری پررنگ داشت و به اصطلاح فردی جامعه‌شناس ، سیاست‌مدار و ...
-
روح الارواح چیست؟ آیا اصطلاحی قرآنی یا عرفانی است؟
7035 1398/10/16 اصطلاحاتعبارت و اصطلاح روح الاواح ، در قران کریم و یا در روایتی از پیامبر اسلام ص و یا معصومان ع نیامده است ، اما در کتاب‌های عرفانی این اصطلاح استفاده شده است. مقصود از روح الارواح موجودی است که فیض اول و من
-
سواد اعظم در فرهنگ روایات و فرهنگ عرفان و تصوف به چه معنا است؟
8864 1398/08/20 اصطلاحاتسواد اعظم در فرهنگ روایات به معنای جمعیت انبوه و اکثریت افراد جامعه است. به نظر می‌رسد این لفظ ذاتا دارای بار منفی یا مثبت نیست ؛ بلکه به حسب قرائن و موارد به کار گرفته شده متفاوت است ، گاهی بار منفی
-
معنای وجود ربطی در حکمت اسلامی چیست؟
8178 1398/07/14 وحدت وجودوجود ربطی در حکمت اسلامی به این معنا است که وجود معلول‌ها و ممکن‌ها ، نسبت به خداوند متعال عین ربط و اضافه اشراقی هستند ؛ یعنى استقلالى از خود ندارند ، و کاملا وابسته به مبدا فیض بوده ، و با کسب فیض و
-
چگونه می‌توان یک مسیحی را از طریق عرفان اسلامی به اسلام دعوت کرد؟
25355 1391/10/26 عرفان و اخلاقبا تبیین عرفان اسلامی و بیان ویژگی‌ها و شاخصه‌های ان ، همچنین اشنایی با عرفایی که در دامن اسلام و مکتب اهل‌بیت پرورش یافته‌اند ، می‌توانید به چنین هدفی نائل امد. عرفان اسلامی ، به دو بخش نظری و عملی
-
راه پیش‌گیری و نجات از عشق‌های غیر الهی و افراطی چیست؟
34379 1387/08/25 عشقانسان موجود اجتماعی است و در زندگی خویش نیازمند ارتباط و دوستی با دیگران است ؛ اما باید با انتخاب دوست شایسته و رعایت اعتدال در ابراز دوستی‌ها و رعایت حدود و احکام الهی و پرهیز از افراط و تفریط‌ها سعا
-
دین برای انسان است یا انسان برای دین؟
19044 1386/11/18 دینهرچند دین چون باز نمود سرشت و فطرت انسان است ؛ یعنی انسان و دین دو روی یک سکه هستند ، در نتیجه تعیین این که کدامیک برای دیگری است سهل و اسان نیست ، ولی از ان‌جا که انسان محور همۀ معارف و حقایق علمی و
-
شیطان برای اجرای چه اهداف و برنامه‌هایی از خدای متعال مهلت خواست؟!
21395 1386/08/24 ابلیس و شیطانگمراه کردن انسان‌ها ، دعوت انها به اعمال خرافی و بدعت‌ها ، و وادار کردن انسان به تغییر و تبدیل در افرینش خدا ، از اهداف و برنامه‌هایی است که در قران به شیطان نسبت داده شده است.
-
فنا در عرفان به چه معنا است؟
35412 1386/08/24 مقاماتفنا واژه‌ای است عربی و در لغت به معنای نیست و نابود شدن است. و در اصطلاح عارفان ، مستغرق شدن بنده در حق را گویند. بدان‌گونه که بشریت بنده در ربوبیت حق محو شود. سالکان و پویندگان طریق الی الله ، راه وص
-
آیا امکان دیدن خدا وجود دارد؟
41656 1386/08/19 تجلی ذاتیبه حکم عقل و شرع خدای متعال ، - نه در دنیا و نه در اخرت - با چشم سر قابل دیدن نیست ، ولی با چشم دل قابل مشاهده است. دل‌ها به مقدار ظرفیت وجودی ، از طریق شهود باطنی ، پس از پاکی درون و تصفیه باطن به وا
-
فتح مبین یک عارف با برپا شدن قیامت او در این نشئه چه ارتباطى دارد؟ و مظهر تجلى ذاتى حق شدن به چه معنا است؟
17368 1386/06/13 Theoreticalفتح مبین که ملازم با تجلى صفتى است ، از جهاتى به بحث ولایت و فنا و... مربوط است و با تبیین اقسام ولایت و اسفار چهارگانهى عرفا و مراتب فنا و مراحل قیامت شخص ، روشن خواهد شد که فتح مبین ملازم با ظهور
-
چگونه و از چه راه‌هایی می‌توان به کمال و قرب الاهی رسید؟
42587 1386/06/03 Theoreticalکمال گاه مترادف با تمام به کار می‌رود و گاه در مفهومى غیر از تمام ، و مقابل کمال و تمام ، نقص است. کمال عبارت است از: فعلیت و هستى محض و نداشتن قوه و استعداد و یا صفت یا اوصافى که فعلیت اخیر شی ، ا
-
آیا در این دنیا به ما اختیار حتی اختیار مرگ داده شده است؟
29309 1386/05/04 حدیثانسان در خلقت خود مجبور است. هیچ نقش و تاثیری در به دنیا امدن خویش ندارد ؛ اما پس از خلقت ازاد و مختار است ، البته شیعه‌ی امامیه - بر خلاف دیدگاه متکلمان معتزله که معتقدند اختیار انسان مطلق است و نیز
