گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:قواعد عربی)
-
آیا در منابع دینی صفت «صابر» یا «صبور» برای خداوند به کار رفته است؟
13434 1399/04/28 دعاکلمات صابر و صبور و صبار همگی از ریشه صبر [ 1 ] هستند. [ 2 ] کلمهی صابر اسم فاعل به معنای صبر کننده است ، [ 3 ] اما صبور به کسی گفته میشود که قدرت بر صبر دارد ، و صبار صیغهی مبالغه به معنای فردی اس
-
تفاوت مای موصوله و مای مصدریه را به صورت واضح بیان کنید.
21466 1399/04/09 صرف و نحوکلمهی ما در زبان عربی انواع و معانی متفاوت و مختلفی دارد که در نتیجه هرکدامشان اثار متعدد و مختص به خود را خواهند داشت که در یک دستهبندی کلی میتوان انرا به دو نوع اسمی و حرفی تقسیم کرد. الف مای اس
-
برخی عنوان میدارند که واژههای تاسوعا و عاشورا از ابداعات امام سجاد(ع) بوده و به معنای بالا رفتن ظرفیت یاران امام حسین(ع) و میل شدید آنان به معاشرت با حضرتشان میباشد. آیا این ادعا صحیح است؟!
7701 1399/03/26 لغت شناسیتمام لغتشناسان عرب ، واژهی عاشورا را برگرفته از ریشهی عشر به معنای روز دهم محرم ؛ و واژهی تاسوعا را برگرفته از ریشهی تسع به معنای روز نهم محرم میدانند. البته انان تصریح میکنند که این دو اسم ، ن
-
واژههای «فطر»،«فلق»،«خلق»، «شق»، «فج»، «فجر»، «فجو» و «فرج»، که همگی به معنای شکاف و شکافتهشدن است، چه تفاوت معنایی با هم دارند؟
6486 1399/03/10 لغت شناسیفطر: فطر به معنای شکافتن در طول است. این لفظ به معنای ابداع و ایجاد اشیا توسط خداوند ، در قران کریم به کار رفته است. خلق: اصل ماده خلق ، به معنای اندازهگیری مستقیم است که هم به معنای افرینش از عدم و
-
معنای دقیق واژههای تأنّی، تأمّل، تثبّت، وقار، متانت، سکینه، صبر، حلم و دیگر واژههای مرتبط با مفهوم آرامش و صبر چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟
6522 1399/03/07 لغت شناسیتانی : از ریشه انی به معنای مکث کردن و منتظر ماندن و عجله نداشتن است. [ 1 ] تامل : از ریشه امل به معنای اندیشیدن و فکر کردن در امور و حقایق است [ 2 ] که در طول یک زمان و مدت مشخص انجام میگیرد. [ 3
-
واژههای قرآنی «حناجر»، «تراقی» و «حلقوم» چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
5192 1399/02/25 صرف و نحودر ارتباط با پرسش مطرحشده ، با استفاده از کتب لغوی معنای واژههای یاد شده را ذکر میکنیم: حنجره: در تعریف و توضیح واژه حنجره که جمع ان حناجر است ، عبارات مختلفی به کار برده شده است. برخی انرا راس غ
-
چرا در صدها آیه از آیات قرآن، خداوند با فعل امر «قُل»، پیامبرش را مورد خطاب قرار میدهد و از او میخواهد تا پیامش را به مخاطبان برساند. آیا اگر چنین خطاب و تأکیدی نبود، این امکان وجود داشت که پیامبر اسلام(ص) از ابلاغ پیام خدا خودداری کند؟!
6323 1399/02/17 تفسیردر برخی ایات قران ، خدای متعال پیامبرش را با عبارت قل مورد خطاب قرار داده است. به کار بردن این نوع ادبیات ، جدای از اینکه میتواند نوعی تفنن در عبارت و شیوهای بلاغی برای بیان مطالب این کتاب اسمانی
-
معنای لغوی و اصطلاحی واژه «فضیلت» چیست؟
7534 1399/02/08 لغت شناسیفضیلت واژهای عربی از ریشه فضل است. در مورد معنای فضل برخی از لغتشناسان عرب معنایی از ان ارائه نکردهاند و در مورد دلیل ان گفتند که چون معنای ان معلوم و برای همگان شناخته شده است ، [ 1 ] اما در مورد
-
در آیات فراوانی گفته شده است که کشتیها در دریا(فی البحر) حرکت میکنند، اما در آیهای بیان شده که عرش خدا بر روی آب(علی الماء) است. آیا استفاده از دو حرف متفاوت «علی» و «فی»، تفاوتی در معنای آن ایجاد میکند؟
3779 1399/01/23 تفسیراستفاده از حروف در زبانهای مختلف ، تابع قوانین ادبی همان زبان است ؛ لذا نباید انتظار داشت که همان حروفی که مثلا در زبان فارسی به عنوان حرف واسطه و ربط میان کلمات استفاده میشود ، معادل دقیق همان حرف
-
معنای «عقیده» از نظر لغوی و ریشه چیست؟ و فرق آن با واژه اعتقاد در چیست؟ آیا احادیثی در مورد ماهیت عقیده در منابع شیعی وجود دارد؟
24532 1399/01/19 لغت شناسیواژهی عقیده از ریشه عقد [ 1 ] در لغت به معنای دینی است که انسان به ان اعتقاد دارد [ 2 ] و یا انچیزی که انسان در دل قرار میدهد. [ 3 ] اما واژهی اعتقاد به معنای حکم قطعی جازم ذهنی که تشکیکپذیر است
-
عبارت «من ذا الذی» که در قرآن و کلمات عربی کاربرد فراوانی دارد، معنایش چیست و از لحاظ ادبیات عرب چه وضعیتی دارد؟
14315 1399/01/18 تفسیرعبارت من ذا الذی... ، [ 1 ] در ایات مختلف قران به کار گرفته شده است. من در این عبارت ، اسمی است که نقش نحوی مبتدا را داشته و محلا ! مرفوع است. ذا نیز اسم اشاره و نقش نحوی ان خبر بوده و ان نیز محلا
-
«بسم الله قاصم الجبارین» و «بسم الله قاسم الجبارین» معنایشان چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟
69606 1399/01/17 حدیثواژهی قاصم از ریشه قصم ، در لغت به معنای هلاک کننده و از بین برنده است. [ 1 ] و در برخی از روایات به این معنا اشاره شده است: امام صادق ع فرمود: پدرم امام باقر ع به جابر بن عبدالله انصاری روایتی در
-
در قرآن از واژههای گوناگونی؛ نظیر «نزغ»، «همز»، «وسوسه»، «تسویل» برای توصیف گمراهشدن انسانها توسط شیاطین انس و جن و نیز فریب انسان توسط نفس خویش استفاده شده است. آیا همهی آنها به یک معنا هستند؟!
6516 1399/01/11 لغت شناسیدایره و حیطهی دشمنی شیطان نسبت به انسان ، متناسب با وسعت حیطهی زندگی انسان ، توسعه دارد ؛ از اینرو برای اقداماتی که شیطان در راستای گمراه کردن و منحرف ساختن انسان انجام میدهد ، از اصطلاحات مختلفی
-
در فرهنگ قرآن، «محاربه» و «محادّه» که هر دو به معنای جنگ هستند، چه تفاوتی با هم دارند؟
4208 1399/01/10 تفسیرحرب به معنای شدت عمل است که در اصطلاح به ان ستیزه گفته میشود ، و در مقابل ان واژهی سلم به معنای صلح قرار دارد. اگر این ستیزه ادامه پیدا کرده و استمرار داشته باشد ، به ان محاربه گفته میشود. حال اگر
-
آیا واژههای متفاوتی؛ مانند «نَوم»، «نُعاس»، «سِنَة» و ... که برای خوابیدن استفاده میشوند، تفاوتی هم با یکدیگر دارند؟
7590 1398/12/10 تفسیرنوم : نوم خواب فرایندی در بدن انسان است که دو معنای عام و خاص دارد و هرگاه به تنهایی مورد استفاده قرار گیرد ، شامل هر نوع خوابیدنی خواهد بود ، مانند و جعلنا نومکم سباتا ، [ 1 ] که تمام انواع خوابها ر
-
اصطلاحات «تنافی»، «تعارض»، «تناقض» و «تضاد» چه تفاوتی با هم دارند؟
19172 1398/12/10 لغت شناسیتنافی: از ماده نفی بدین معنا است که دو چیز یکدیگر را نفی و طرد میکنند ؛ [ 1 ] از اینرو بر اجتماع دو چیز مانند سیاهی و سفیدی و یا وجود و عدم در یک شی و در زمان واحد - که امکانپذیر نیست- تنافی اطلاق
-
ریشه «خبل» و مشتقاتی از آن؛ مانند «خابل» و «خبال» به چه معنا میباشند؟
4657 1398/11/13 لغت شناسیبرخی از لغتدانان ، خبل را به معنای فاسدشدن اعضا گرفته [ 1 ] و برخی دیگر به معنای دیوانگی قلبی و امثال ان [ 2 ] که خود نوعی فساد در جوانح محسوب میشود. راغب انرا نوعی بیماری روحی دانسته که موجب میش
-
چه حروفی مهمله و یا غیر عامل بوده و کدامشان مختص به فعل یا اسم بوده و کدامشان مشترک است؟
8380 1398/11/05 لغت شناسیحروف را از یک منظر به حروف عامل و غیر عامل تقسیم میکنند که حروف عامل در اعراب کلمات بعدشان تغییر ایجاد میکنند: صرف نظر از عامل و غیر عاملبودن ، برخی حروف ، تنها ویژه اسم بوده ، برخی مختص فعل و گروه
-
تفاوت «هنیئاً»، «مریئاً»، «فراتاً» و «سائغاً» چیست؟
11182 1398/11/02 --- مشابه ---در زبان عربی ، واژههای متفاوت و تا حدودی مترادف برای نشاندادن معنای شیرین و گوارا وجود دارد و هر کدامشان از چشماندازی به این مفهوم اشاره میکنند که برخی از انها عبارتاند از: فرات: این واژه مترادف
-
در آیه «وَ ما هُوَ عَلَى الْغَیْبِ بِضَنِینٍ»، واژه «ضنین» چه تفاوتی با واژه «بخیل» دارد که مشتقات آن در دیگر آیات مورد استفاده قرار گرفته است؟
14962 1398/10/28 تفسیرواژه بخیل [ 1 ] از ریشه بخل است که در مقابل کرم است. [ 2 ] واژه ضنین تنها یک مرتبه در قران امده است: و ما هو على الغیب بضنین ؛ [ 3 ] و انچه را از غیب به او گویند دریغ نمیدارد . این واژه از ریشهی
-
چرا در تمام قرآن، از عبارت «تجری من تحتها الانهار» استفاده شده و تنها در یک آیه، حرف جر «مِن» وجود ندارد؟
8477 1398/10/07 تفسیردر ایات متعددی از قران ، پاداش کسانی که عمل صالح انجام میدهند را باغهایی در بهشت معرفی میکند که نهرهایی در زیر درختان ان جریان دارد [ 1 ] : 1. و بشر الذین امنوا و عملوا الصالحات ان لهم جنات تجری من
-
منظور از «معنای محصولی» و «معنای مصدری» تعهّد چیست؟
5180 1398/10/03 General Termsدر دانش حقوق دو اصطلاح معنای مصدری و معنای محصولی یا مفعولی در ارتباط با تعهدات ، مطرح میشود که میتوان گفت رابطه این دو اصطلاح به صورت عام و خاص مطلق است. معنای مصدری تعهد ، عبارت است از: به عهده گ
-
آیا «شعبه» و «فرع» هر دو به یک معنا هستند؟
4213 1398/10/03 لغت شناسیدو کلمه شعبه و فرع با انکه تا حدودی مترادف به نظر میرسند ، اما تفاوتهایی نیز با هم دارند. شعبه: از ریشه شعب به معنای تفریق و جدا شدن ؛ اصلاح کردن و فاسد کردن است ؛ [ 1 ] لذا اصل این واژه ، از جمل
-
معنای تاسوعا و عاشورا چیست؟
7272 1398/09/26 گوناگونبر اساس نظر دانشمندان لغتشناس عرب ، عاشورا بر وزن فاعولا [ 1 ] نام روز دهم ماه محرم است. [ 2 ] گفته شده است ؛ اندک افرادی نیز معتقدند که عاشورا نامی برای نهم محرم است ، نه دهم ان. [ 3 ] در هر حال ،
-
سواد اعظم در فرهنگ روایات و فرهنگ عرفان و تصوف به چه معنا است؟
8861 1398/08/20 اصطلاحاتسواد اعظم در فرهنگ روایات به معنای جمعیت انبوه و اکثریت افراد جامعه است. به نظر میرسد این لفظ ذاتا دارای بار منفی یا مثبت نیست ؛ بلکه به حسب قرائن و موارد به کار گرفته شده متفاوت است ، گاهی بار منفی
-
رسم تام و رسم ناقص در علم منطق چه نوع تعریفی است؟
12134 1398/07/14 منطقالف رسم تام تعریفى است که از جنس قریب و عرض خاص تشکیل شود ؛ مانند تعریف انسان به: حیوان ضاحک ، یا حیوان کاتب ، یا حیوان متمدن . و مانند تعریف مثلث به: شکلى که مجموع زوایاى ان مساوى دو قائمه باشد . اب
-
«قضیه شرطیه منفصله» چیست و «منفصله حقیقیه»، «مانعة الجمع» و «مانعة الخلو» چه تفاوتی با هم دارند؟
36395 1398/07/11 منطقهرگاه حکم در قضیه شرطیه به انفصال باشد ، به انکه یک قضیهای که دائر مدار نفی و اثبات است ، در واقع مرکب از دو قضیه شرطیه باشد ، انرا قضیه شرطیه منفصله میخوانند ؛ مانند قضیه این عدد یا زوج است یا فر
-
جهل بسیط چه تفاوتی با جهل مرکب دارد؟
31060 1398/07/10 منطقجهل و نادانی ، در مقابل علم و دانستن قرار میگیرد که به دو زیر مجموعه جهل بسیط و جهل مرکب تقسیم میشود. الف جهل بسیط بدین معنا است که انسان چیزى را نداند ، اما متوجه این جهل و نادانى خودش باشد ، مانن
-
آیا استفاده از واژه «ولادت» برای معصومان(ع) صحیح نبوده و به جای آن باید از واژه «ظهور» استفاده کرد؟!
8901 1398/05/28 لغت شناسیابتدا باید گفت که واژه ولادت از ریشه ولد به معنای خروج فرزند از شکم و رحم مادر است. [ 1 ] همچنین کلمه ظهور از ریشه ظهر به معنای اشکار شدن چیز مخفی و مطلع شدن از ان است. [ 2 ] بر این اساس و با توجه
-
در آیاتی از قرآن کریم، علامتی تجویدی به شکل «لوزی» مشاهده میشود. معنای این علامت چیست؟
29538 1398/05/12 صرف و نحوعلامت تجویدی لوزی در قران ، برای اگاهی دادن به قاری قران بوده ، تا به او تذکر داده شود که شیوه خواندن کلمهای که این لوزی در کنارش قرار دارد ، با قواعد کلی تجوید ان نوع از قرائت ، متفاوت است. این علام
-
چرا قرآن برای بیان وقایع روز قیامت، گاه از فعلهای ماضی(گذشته) استفاده میکند؟
10808 1398/04/30 تفسیردر ادبیات عرب - و نیز برخی زبانهای دیگر - با اینکه فعل ماضی به صورت پیشفرض بر انجام فعل در زمان گذشته دلالت دارد ، اما در شرایط خاصی از حالت پیشفرض خود خارج شده و نشانگر زمان اینده خواهد بود ، که
-
چرا در مناجات شعبانیه، عبارات «یدنیه منک» و «یقرّبه منک» مورد استفاده قرار گرفته است، با آنکه با توجه به معنا باید گفته میشد: «یدنیه إلیک» و «یقرّبه إلیک»؟!
5456 1398/04/04 لغت شناسیدر زبان عربی ، به طور معمول ، هر فعل ، یک یا چند حرف جر ویژه خود را دارد که در عبارتپردازیها تنها از ان حروف استفاده میشود [ 1 ] که برای اگاهی دقیق از انها باید کتابهای لغتی که شیوه گفتاری مردم عر
-
چرا در متون اسلامی برای نشان دادن جهت چپ و راست از حرف جر «مِن» و برای اشاره به چهار جهت دیگر از حرف جر «عَن» استفاده میشود؟
5203 1398/04/01 لغت شناسیزبان عربی ؛ مانند زبان های دیگر ، دارای قواعد و قوانینی است که برخی از انها در رشته های مختلف ادبیات ؛ نظیر صرف ، نحو و بلاغت جمع اوری شده است. اما بیشتر انچه که در این کتب امده ، قواعدی کلی است که مع
-
چرا در قرآن لفظ «لیل» (شب) همیشه قبل از لفظ «نهار» (روز) آمده است؟
22971 1390/08/04 تفسیرواژههای لیل و نهار شب و روز فراوان در قران به کار رفته ، و دو ایت و نشانه از ایات الهی معرفی شدهاند ؛ و به همین جهت خداوند به انها سوگند یاد کرده ، و اختلاف و امد و شد شب و روز را نشانههایى برا
-
چرا خداوند در قرآن برای خودش از ضمیر مذکر استفاده کرده است؟
70774 1389/04/28 صرف و نحوعلت اینکه خداوند در قران کریم از ضمیر مذکر برای خودش استفاده نموده ، این است که قران به زبان عربی نازل شده است ، و استفاده از ضمیر مذکر برای خداوند متعال مطابق قواعد و ادبیات زبان عربی است ؛ چون خداو