اصطلاحات و مدخل ها
-
ظل اول
2107 اصطلاحات عرفانی
در نگاه عرفانی حقیقت وجود تنها از آن خداوند است، و ماسوی الله ظلّ، سایه و یا نمودی از او بوده و از خود وجودی ندارند، اما این ظلّ و سایهها بر اساس ترتیبی خاص تحقق یافته و برخی از آنها مقدم بر دیگر
-
ظلم ، ستم
18534 سرفصلهای قرآنی
«ظلم» در لغت، به معنای كار بیجا انجام دادن، و خروج از حد میانهروی است. ظلم به اين معنا، جامع همه رذايل اخلاقی بوده، و ارتكاب هر يک از زشتیهای شرعی و عقلی را شامل است و اين، «ظلم به معنای اعم» ا
-
ظلمات ، تاریکیها ، ظلمت
4455 سرفصلهای قرآنی
ظلمت در مقابل نور و جمع آن ظلمات و ظُلَم است؛ یعنی تاریکی.
در فرهنگ قرآن از اموری مانند عائذ بن مجمع
1708 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها یکی از شهدای کربلا که در سپاه امام حسین(ع) حضور داشت، عا
- عابس بن ابی شبیب شاکری
1919 شخصیتهاعابس بن أبی شبیب شاکری یکی از افراد برجسته در میان شهدای کربلا بود.
او قبل از قیام کربلا به همراه چند فرد شجاع دیگر در گروهی به ن
- عاقله
2027 اصطلاحات فقهی - اصولی«عاقله»، در لغت جمع عاقل است و در اصطلاح، به مردانی از خويشاوندان پدری - مانند برادر، عمو و فرزندان آنان – گفته میشود كه به حكم شارع مقدس، ضامن ديۀ قتل و جراحت اشتباهی فرد جانیاند. فقها از این وا
- عالم مثال
1945 طبقهبندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- عالم مجردات ، تجرید نفس
2728 اصطلاحات فلسفیمجرد یعنی چیزی که هیچیک از این ویژگیهای مادی؛ مانند: داشتن مکان خاص و اشغال فضا، اشغال زمان و زمان داشتن، قابل اشاره حسی بودن، قابلیت انقسام و بخشپذیری، و ... را نداشته باشد. البته لازم نیست یک
- عامر بن مسلم
1857 شخصیتهاعامر بن مسلم بن قیس بن مسلمة بن طریف بن أبان عبدی نام یکی از شهدای کربلا و یکی از یاران عایشه
6501 شخصیتهاعائشه دختر ابوبکر(خلیفه اول) نام یکی از همسران پیامبر اسلام(ص) و یکی از امهات المؤ
- عباد (عیاض) بن ابی مهاجر جهنی
1570 شخصیتهایکی از یاران امام حسین(ع) و شهدای کربلا که تنها نامی از وی در تاریخ باقی مانده،
- عباس اصغر بن علی
1366 شخصیتها- عباس بن عبدالمطلب
2412 شخصیتهاعباس، کوچکترین پسر عبدالمطلب و عموی پیامبر اسلام(ص) و تنها سه سال بزرگتر از ح
- عباس بن علی(ابو الفضل)
7077 شخصیتهاحضرت عباس(ع)، اولین فرزند مشترک امام علی(ع) و ام البنین(س) است که بر اساس نقل برخی مورخان متأخر، در سال 26 هجری به دنیا آمد. و در سال 61 هجری در کربلا در سن حدوداً 3
- عبد الأعلی بن یزید کلبی
1954 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها، بعد از حضور مسلم بن عقیل در شهر کوفه، عبدالاعلی بن یزید
- عبد الرحمن بن عبد الله ارحبی
1959 شخصیتهایکی از شهدای کربلا، دلاورمردی به نام عبدالرحمان بن عبدالله(عبیدالله) ارحبی بود.
وی در زمان عبد الرحمن بن مسلم بن عقیل
1683 شخصیتهاخوارزمی در مقتل خود از عبد الرحمن فرزند مسلم بن عقیل به عنوان یکی از شهدای کربلا یاد میکند که گفته شده بعد از برادرش جعفر پا به میدا
- عبد الرحمن بن ملجم ، ابن ملجم
2748 شخصیتهاعبد الرحمن بن ملجم مرادى از قبيلهی بزرگ «حِمْيَر» و خاندان «مراد» و همپيمان «بنیجبله» از «كِنْدِه» بود.
در برخی گزارشها؛ از ابن ملجم مرادی با عنوان «ابن الیهودیة»(فرزند یهودی) و «شبه ا
- عبد الله بن ابی عروة غفاری
1575 شخصیتهاعبدالله بن ابی عروه یکی از شهدای کربلا بود که به همراه برادرش عبدالرحمن و در دفاع از امام حسین(ع) ب
- عبد الله بن عبد المطلب
- عبد الله بن عقیل
2125 شخصیتها«عبدالله بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که در روز عاشورا و در رکاب پسرعمویشان
- عبد الله بن یزید بن ثبیط
1607 شخصیتهااین شهید فرزند شهیدی دیگر از شهدای کربلا به نام یزید بن ثبیط است که به همراه بر
- عبد المطلب
3483 شخصیتها«عبدالمطلّب»، یا همان «شيبة الحمد بن هاشم بن عبد مناف»؛ پدربزرگ پیامبر اسلام (ص) و نیز عبد و عبادت ، بنده و بندگی
30946 سرفصلهای قرآنی«عبادت» از ریشه «عبد» به معناى نهایت خضوع و تذلّل است. و چون عبادت بالاترین مراتب خضوع است، پس لایق نیست، مگر براى كسی كه اعلى مراتب وجود و كمال و اعظم مراتب نعمتها
- عبدالرحمن بن ابیعروة غفاری
1325 شخصیتهاعبدالرحمن بن ابی عروه یکی از شهدای کربلا بود که به همراه برادرش عبدالله و در دفاع از امام حسین(ع) به
- عبدالرحمن بن عبد رب
1455 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که در سپاه امام حسین(ع) حضور داشت و به عبدالرحمن بن عقیل
1909 شخصیتها«عبدالرحمن بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که در روز عاشورا و در رکاب پسر عمویش
- عبدالرحمن بن مسعود بن حجاج
1621 شخصیتهاعبدالرحمان بن مسعود بن حجاج از قبیله تیم الله بن ثعلبه یکی از شهدای کربلا بود که روز عاشورا به همراه عبدالله بن بشر الأکلة
1422 شخصیتهابر اساس گزارش منابع تاریخی، نام یکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) عبدالله
- عبدالله بن جعفر
2500 شخصیتهاعبدالله، فرزند جعفر طیار، هنگام عبدالله بن حسن
1892 شخصیتها«عبدالله بن حسن» فرزند امام حسن مجتبی(ع) نام یکی از شهدای کربلا است که در آخرین
- عبدالله بن عباس بن علی
1689 شخصیتها- عبدالله بن عبدالله بن جعفر
1554 شخصیتها- عبدالله بن علی بن ابی طالب
2372 شخصیتها«عبدالله بن علی» فرزند امام علی(ع) و فاطمه ام البنین(س) نام یکی از شهدای کربلا
- عبدالله بن عمرو بن عیاش
1767 شخصیتهابر اساس گزارش برخی منابع کهن، نام عبدالله بن عمرو بن عیاش بن عبد قیس، از قبیلهی کلب به عنوان یکی از شهدای کربلا و از افرادی یاد شده که د
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
امام رضا(ع) درباره ربا و علت تحریم آن چه میفرماید؟
11087 حدیث 1396/05/30چندین روایت از امام رضا(ع) در موضوع ربا نقل شده است. یکی از این روایات که در بیان علت و حکمت حرام بودن ربا است را در ذیل به آن اشاره میکنیم: «عِلَّةُ تَحْرِیمِ الرِّبَا إِنَّمَا نَهَى اللهُ عَنْهُ لِمَا فِیهِ مِنْ فَسَادِ الْأَمْوَالِ لِأَنَّ الْإِنْسَانَ إِذَا اشْتَرَى ...
-
شخصی در گذشته، با حیوانی آمیزش کرده و آن حیوان هم فروحته شده است، آیا وظیفه دیگری غیر از توبه دارد؟
25111 روابط نامشروع 1396/04/24این فرد مرتکب معصیت بزرگی شده است که طبق روایات اگر در دادگاه ثابت شود، موجب تعزیر وی میشود.[1] در هر حال باید از این کار توبه واقعی کند و اگر امکان دارد و حیوان در دسترس باشد، باید آن را ذبح کند و ...
-
معنای «تسویل» و «زینت دادن اعمال زشت توسط شیطان» چیست؟
32656 لغت شناسی 1394/06/16الف. معنای تسویل در قرآن واژه «تسویل» مصدر «سول» به معناى جلوه دادن چیزى است که نفس آدمى بر آن حریص است، به گونهای که زشتیهایش هم در نظر زیبا میشود.[1] «سَوَّلَتْ له نفسه کذا، زَیَّنَتْه له»؛[2] نفس او فلان ...
-
منظور از «صبغه خدا» در قرآن چیست؟ آیا پیامبر خدا(ص)، خاندان او و قرآن، تجلی از صبغه خدا، جهت نجات مردم در دنیا و آخرت هستند؟
29052 تفسیر 1390/10/21بر اساس آنچه در روایات و تفاسیر آمده، منظور از «صِبْغَةَ اللّهِ» در آیۀ شریفۀ «صِبْغَةَ اللّهِ وَ مَنْ احْسَنُ مِنَ اللّهِ صِبْغَةً»،[1] اسلام و یا میثاقی است که خداوند در عهد الست(عالم ذر)[2] در باره ولایت علی(ع) از مردم گرفته است.
-
آیا برای ازدواج با دختر غیر مسلمان، اجازه پدر او لازم است؟
7937 اجازه ولی 1399/09/15پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):در مورد سؤال، اجازه پدر و یا جد پدری بنابر احتیاط واجب شرط صحت عقد - موقت - است؛ مگر آنکه در آئینشان اذن را شرط ندانند.حضرت آیت الله العظمی سیستانی ...
-
در روایت رمضان یکی از اسامی خداوند دانسته شده است، رمضان در مورد خداوند به چه معنا است؟
13132 حدیث 1392/02/25رمضان مشتق از «رَمَض» به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ، بر اثر شدّت حرارت خورشید آمده است.[1] «رمضان» از «رمیض»، به معناى ابر و باران در پایان چلّهی تابستان و ابتداى فصل پاییز است که گرماى تابستان را دور میکند. به این دلیل ...
-
با آنکه انسان باید از افراد فاسد به خدا پناه ببرد نه از افراد پرهیزگار، چرا حضرت مریم(س) خطاب به فرشتهای که در برابرش مجسم شد، گفت: «اگر پرهیزگارى، از تو به خدا پناه میبرم»؟!
8093 تفسیر 1396/08/20هنگامی که حضرت مریم(س) میان خود و مردم پرده کشید، تا چیزى مانع اخلاص او در عبادت نشود، و کسى او را از خدا به خود مشغول ندارد، در این هنگام، جبرئیل در شکل انسانى بیعیب و نقص بر مریم ظاهر شد. مریم(ع) از شدت وحشتى که از ...
-
آیا واقعیت دارد که دکارت علاوه بر اینکه ریاضی دان بود، عارف هم بوده؟
13539 Philosophy of Gnosis 1390/01/14عرفان به عنوان راه رسیدن به خداوند یا حقیقت دو جنبه دارد: جنبه عملی و جنبه نظری.از حیث عرفان عملی که تأکید بر کشف و شهود و رسیدن به واقع از راه دل دارد، دکارت راه عقل را می پیموده و خود مبدع مکتب اصالت عقل است. هر چند ...
-
آیا امام علی(ع) در زمان حیات حضرت زهرا(س) همسر دیگری داشت؟
47126 خصوصیات و مناقب 1391/02/13در بعضی از منابع متأخر[1] در مورد تعداد همسران امام علی(ع) آمده است:1. نخستین همسر امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س) دختر گرامى رسول خدا(ص) بود و تا زمانى که فاطمه زنده بود، امام على(ع) همسر دیگرى نگرفت.2. بر اساس سفارش خود حضرت فاطمه،
-
آیا ضمیر «هو» اسم اعظم الهی است؟!
6092 حدیث 1400/01/27کلمهی «هو» هر چند در زبان عربی ضمیری است که به مرجعی برمیگردد؛ اما در برخی روایات، از این ضمیر به تنهایی به عنوان نام خداوند، بلکه بخشی از اسم اعظم خداوند یاد شده است.شیخ صدوق از امام علی(ع) نقل میکند: در شبی ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
890532 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
786139 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
752484 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
674617 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
656025 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
646972 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
596345 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
579411 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
563668 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
563270 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- عابس بن ابی شبیب شاکری