اصطلاحات و مدخل ها
-
طی الارض
4185 اصطلاحات عرفانی
«طی الارض» نوعی معجزه و کرامت است که خداوند در اختیار برخی افراد قرار میدهد تا با استفاده از آن بتوانند مسیری طولانی را با سرعتی بالاتر از تصور بشر بپیمایند.
-
طی الزمان
2308 اصطلاحات عرفانی
در منابع عرفانی، "طی الزمان" را مانند "طی الارض"، یکی از مقامات معنوی میدانند که گروهی معتقدند که برخی انسانهای وارسته تأیید شده توسط "روح القدس" به چنین مقامی دست یافته و در سریعترین زمان ممکن
-
ظل اول
2269 اصطلاحات عرفانی
در نگاه عرفانی حقیقت وجود تنها از آن خداوند است، و ماسوی الله ظلّ، سایه و یا نمودی از او بوده و از خود وجودی ندارند، اما این ظلّ و سایهها بر اساس ترتیبی خاص تحقق یافته و برخی از آنها مقدم بر دیگر
-
ظلم ، ستم
20327 سرفصلهای قرآنی
«ظلم» در لغت، به معنای كار بیجا انجام دادن، و خروج از حد میانهروی است. ظلم به اين معنا، جامع همه رذايل اخلاقی بوده، و ارتكاب هر يک از زشتیهای شرعی و عقلی را شامل است و اين، «ظلم به معنای اعم» ا
-
ظلمات ، تاریکیها ، ظلمت
5028 سرفصلهای قرآنی
ظلمت در مقابل نور و جمع آن ظلمات و ظُلَم است؛ یعنی تاریکی.
در فرهنگ قرآن از اموری مانند عائذ بن مجمع
1871 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها یکی از شهدای کربلا که در سپاه امام حسین(ع) حضور داشت، عا
- عابس بن ابی شبیب شاکری
2153 شخصیتهاعابس بن أبی شبیب شاکری یکی از افراد برجسته در میان شهدای کربلا بود.
او قبل از قیام کربلا به همراه چند فرد شجاع دیگر در گروهی به ن
- عاقله
2226 اصطلاحات فقهی - اصولی«عاقله»، در لغت جمع عاقل است و در اصطلاح، به مردانی از خويشاوندان پدری - مانند برادر، عمو و فرزندان آنان – گفته میشود كه به حكم شارع مقدس، ضامن ديۀ قتل و جراحت اشتباهی فرد جانیاند. فقها از این وا
- عالم مثال
2112 طبقهبندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- عالم مجردات ، تجرید نفس
3060 اصطلاحات فلسفیمجرد یعنی چیزی که هیچیک از این ویژگیهای مادی؛ مانند: داشتن مکان خاص و اشغال فضا، اشغال زمان و زمان داشتن، قابل اشاره حسی بودن، قابلیت انقسام و بخشپذیری، و ... را نداشته باشد. البته لازم نیست یک
- عامر بن مسلم
1994 شخصیتهاعامر بن مسلم بن قیس بن مسلمة بن طریف بن أبان عبدی نام یکی از شهدای کربلا و یکی از یاران عایشه
7288 شخصیتهاعائشه دختر ابوبکر(خلیفه اول) نام یکی از همسران پیامبر اسلام(ص) و یکی از امهات المؤ
- عباد (عیاض) بن ابی مهاجر جهنی
1733 شخصیتهایکی از یاران امام حسین(ع) و شهدای کربلا که تنها نامی از وی در تاریخ باقی مانده،
- عباس اصغر بن علی
1536 شخصیتها- عباس بن عبدالمطلب
2678 شخصیتهاعباس، کوچکترین پسر عبدالمطلب و عموی پیامبر اسلام(ص) و تنها سه سال بزرگتر از ح
- عباس بن علی(ابو الفضل)
7873 شخصیتهاحضرت عباس(ع)، اولین فرزند مشترک امام علی(ع) و ام البنین(س) است که بر اساس نقل برخی مورخان متأخر، در سال 26 هجری به دنیا آمد. و در سال 61 هجری در کربلا در سن حدوداً 3
- عبد الأعلی بن یزید کلبی
2177 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها، بعد از حضور مسلم بن عقیل در شهر کوفه، عبدالاعلی بن یزید
- عبد الرحمن بن عبد الله ارحبی
2129 شخصیتهایکی از شهدای کربلا، دلاورمردی به نام عبدالرحمان بن عبدالله(عبیدالله) ارحبی بود.
وی در زمان عبد الرحمن بن مسلم بن عقیل
1878 شخصیتهاخوارزمی در مقتل خود از عبد الرحمن فرزند مسلم بن عقیل به عنوان یکی از شهدای کربلا یاد میکند که گفته شده بعد از برادرش جعفر پا به میدا
- عبد الرحمن بن ملجم ، ابن ملجم
3151 شخصیتهاعبد الرحمن بن ملجم مرادى از قبيلهی بزرگ «حِمْيَر» و خاندان «مراد» و همپيمان «بنیجبله» از «كِنْدِه» بود.
در برخی گزارشها؛ از ابن ملجم مرادی با عنوان «ابن الیهودیة»(فرزند یهودی) و «شبه ا
- عبد الله بن ابی عروة غفاری
1722 شخصیتهاعبدالله بن ابی عروه یکی از شهدای کربلا بود که به همراه برادرش عبدالرحمن و در دفاع از امام حسین(ع) ب
- عبد الله بن عبد المطلب
- عبد الله بن عقیل
2267 شخصیتها«عبدالله بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که در روز عاشورا و در رکاب پسرعمویشان
- عبد الله بن یزید بن ثبیط
1773 شخصیتهااین شهید فرزند شهیدی دیگر از شهدای کربلا به نام یزید بن ثبیط است که به همراه بر
- عبد المطلب
3827 شخصیتها«عبدالمطلّب»، یا همان «شيبة الحمد بن هاشم بن عبد مناف»؛ پدربزرگ پیامبر اسلام (ص) و نیز عبد و عبادت ، بنده و بندگی
34649 سرفصلهای قرآنی«عبادت» از ریشه «عبد» به معناى نهایت خضوع و تذلّل است. و چون عبادت بالاترین مراتب خضوع است، پس لایق نیست، مگر براى كسی كه اعلى مراتب وجود و كمال و اعظم مراتب نعمتها
- عبدالرحمن بن ابیعروة غفاری
1478 شخصیتهاعبدالرحمن بن ابی عروه یکی از شهدای کربلا بود که به همراه برادرش عبدالله و در دفاع از امام حسین(ع) به
- عبدالرحمن بن عبد رب
1582 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که در سپاه امام حسین(ع) حضور داشت و به عبدالرحمن بن عقیل
2087 شخصیتها«عبدالرحمن بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که در روز عاشورا و در رکاب پسر عمویش
- عبدالرحمن بن مسعود بن حجاج
1758 شخصیتهاعبدالرحمان بن مسعود بن حجاج از قبیله تیم الله بن ثعلبه یکی از شهدای کربلا بود که روز عاشورا به همراه عبدالله بن بشر الأکلة
1567 شخصیتهابر اساس گزارش منابع تاریخی، نام یکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) عبدالله
- عبدالله بن جعفر
2764 شخصیتهاعبدالله، فرزند جعفر طیار، هنگام عبدالله بن حسن
2049 شخصیتها«عبدالله بن حسن» فرزند امام حسن مجتبی(ع) نام یکی از شهدای کربلا است که در آخرین
- عبدالله بن عباس بن علی
1857 شخصیتها- عبدالله بن عبدالله بن جعفر
1722 شخصیتهاطبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
آیا ازدواج پدر رضاعی با مادر حقیقی امکان پذیر است؟
8128 Laws and Jurisprudence 1390/04/08ازدواج مورد سؤال در هر دو صورت جایز است.علت هر دو مسئله این است که به سبب شیر خوارگی، محرمیتی بین والدین دو طرف ایجاد نمی شود.نمایه مربوط:
-
یکی از براهین اثباتکننده امامت، «برهان معجزه» است. آیا با استفاده از این برهان میتوان امامت امام زمان(عج) را که در پرده غیبت است اثبات نمود؟
7569 امام مهدی عج 1395/04/28معجزه، همانگونه که صدق مدّعی نبوت را اثبات میکند، صدق مدّعی امامت را نیز اثبات میکند و به نبوت اختصاص ندارد. معمولاً متکلمان امامیه، معجزه را یکی از راههای شناخت امام دانسته و توانایی بر انجام معجزه را از صفات لازم امام شمردهاند. آنان در اثبات امامت امامان(ع) ...
-
نسبت مقام زمینی اهل بیت (ع) با مقامات ملکوتی و جبروتی ایشان چگونه است؟
14146 Theoretical 1391/10/26با توجه به برخی مقامات عالیه معصومین که در روایات هم ذکر شده است، ملاحظه می شود که برخی از این مقامات قابل تحمل و تحقق در ظرف دنیوی نیست، مثلا مقام احاطه وجودی امام به عنوان خلافت صفات الاهی. طبیعی است که این مقامات ...
-
پیشنهاد ولایتعهدی به امام رضا(ع) با چه هدفی بود؟ و چرا حضرت آن را پذیرفت؟
26989 حدیث 1400/08/30بر اساس گزارشهای تاریخی در سال 200 هجری،[1] مأمون عباسی فردی به نام رجاء بن ابیضحاک را مأمور کرد تا امام رضا(ع) را از مدینه به سمت مرو بیاورد. بعد از ورود امام به مرو، مأمون ابتدا به امام(ع) پیشنهاد داد تا حکومت ...
-
در مورد مطابقت مراتب وجود با اصطلاح قرآنی برزخ و قیامت توضیح دهید، آیا مراتب وجود همگی یک حقیقت منبسط است؟
13426 Theoretical 1390/08/23با توجه به تقسیماتی که در حکمت و عرفان نسبت به مراتب وجود شده است و تطبیق آن با قرآن و روایات باید گفت؛ عالم دنیا ظاهری از عالم وجود است و عالم مثال یا برزخ هم هنوز حقیقت اشیا نیست، بلکه مثالی از حقیقت است، اما عوالم جبروت ...
-
آیا بر اساس روایتی در تفسیر آیه 158 سوره انعام، اگر فردی بعد از ظهور امام زمان(عج) ایمان آورد، سودی به حالش نخواهد داشت؟!
7262 حدیث 1395/11/26«آن روز که بخشی از نشانههای پروردگارت آشکار شود، ایمان آوردن کسى که قبلاً ایمان نیاورده بود، و یا علیرغم اظهار ایمان، عمل نیکى در پروندهاش به چشم نمیآمد، سودى به حالش نخواهد داشت».[1] امام صادق(ع) در مقام تبیین یکی از لایههای باطنی این ...
-
آیا برداشتن ابرو برای مردان جایز است؟
112896 تراشیدن ریش و آرایش مردان 1389/06/30برداشتن ابرو به خودی خود اشکال شرعی ندارد، مگر اینکه مفسده انگیز بوده یا مصداق تشبّه مرد به زن محسوب شود و یا موجب ترویج فرهنگ مبتذل غرب به حساب آید. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
-
آیا جایگاه مالک اشتر نزد امام علی(ع) مساوی با جایگاه امام علی(ع) نزد پیامبر اسلام(ص) بود؟!
5713 امام علی ع 1397/11/29بعد از شهادت مالک اشتر نخعی، امام علی(ع) در مورد او سخنانی فرمود که نشان از شخصیت و جایگاه بالای مالک دارد: 1. «مرگ مالک از بزرگترین مصیبتهای روزگار است. خدا او را رحمت کند که به عهد خود وفا نمود. ولی ما با خود پیمان بستیم ...
-
آیا صحیح است که هنگام دعا کردن نباید به سمت بالا نگاه کنیم و می بایست به دستان خود نگاه کنیم؟
19858 Practical 1389/04/31در باره این موضوع بیان چند نکته لازم است. اول. در دعا لازم است که انسان با حالت تضرع و ابتهال درخواستش را بیان کند. دوم. مستحبّ است در قنوت، انسان دست ها را رو به آسمان و پهلوى هم و در مقابل صورت و غیر شست، انگشت هاى ...
-
«ایلاء» دقیقاً چیست و چرا سوگند موجود در آن، با وجود منعقد نشدن، کفاره دارد؟
11381 برخی احکام 1398/06/30«ایلاء» در لغت به معناى قَسم خوردن در هر چیزی است.[1] و در اصطلاح قرآنی و فقهی، سوگند مرد، در خصوص ترک آمیزش با همسر دائمی خود - به مدت بیش از چهار ماه - است؛[2] پس اگر این کار، به مصلحت زن باشد ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
893248 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
800371 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
765367 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
686974 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
661857 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
650357 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
604365 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580825 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
579399 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565881 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- عابس بن ابی شبیب شاکری