اصطلاحات و مدخل ها
-
اجماع
2789 اصطلاحات فقهی - اصولی
اجماع در لغت از مادّه «جمع» به دو معنا آمده است: 1. اتفاق و انضمام چیزى به چیز دیگر. 2. عزم. اما اجماع در اصطلاح فقهی و اصولی؛ به معنای اتفاق نظر گروهی خاص است که این اتفاق نظر آنان در اثبات حکم شر
-
اجماع بسیط
2181 اصطلاحات فقهی - اصولی
از یک نگاه، «اجماع» به دو نوع «اجماع بسیط» و «اجماع مرکّب» تقسیم میشود. اتفاقنظر همه فقها در یک مسئله؛ «اجماع بسیط» است، چون اجماع آ
-
اجماع تحقیقی
1810 اصطلاحات فقهی - اصولی
از یک نگاه، «اجماع» به دو گروه «اجماع تحقیقی» و «اجماع تقدیری» تقسیم میشود. معنای «اجماع تحقیقی» آن است که اتفاق نظرعلما بدون هیچگون
-
اجماع تشرّفی
1847 اصطلاحات فقهی - اصولی
«اجماع تشرّفی» در جایى است که فقیهى در زمان غیبت امام معصوم(ع) خدمت آنحضرت مشرّف شود و رأى و نظر ایشان را در مسئلهاى بشنود، ولى با توجه به اینکه در زمان «غیبت کبرى»، ادعای ملاقات با امام زمان(عج)
-
اجماع تضمّنی
1701 اصطلاحات فقهی - اصولی
رجوع کنید: «اجماع حسّی».
-
اجماع تعبدی
2425 اصطلاحات فقهی - اصولی
یکی از تقسیمبندی های مرتبط با «اجماع»، تقسیم آن به «اجماع تعبّدی» و «اجماع مدرکی» است. «اجماع تعبدى» به اجماعى میگویند که براى مسئله
-
اجماع تقدیری
1894 اصطلاحات فقهی - اصولی
از یک نگاه، «اجماع» به دو گروه «اجماع تقدیری» و «اجماع تحقیقی» تقسیم میشود. معنای «اجماع تقدیری» آن است که اجماع علما در مسئلهاى خاص
-
اجماع تقیّهای
1741 اصطلاحات فقهی - اصولی
- اجماع حدسی
- اجماع حسّی
2645 اصطلاحات فقهی - اصولیاز یک منظر، میتوان «اجماع» را به «اجماع حسّی» و «اجماع حدسی» تقسیم کرد. «اجماع حسّی» زمانی به دست میآید که این اطمینان حاصل شود که ا
- اجماع دخولی
1682 اصطلاحات فقهی - اصولیرجوع کنید: «اجماع حسّی».
- اجماع ریاضتی
1491 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع ریاضتی» زمانی رخ خواهد داد که فقیهی از راه ریاضت و رسیدن به مقام کشف و شهود، به حکمى دست یابد و نخواهد کسى از نحوه به دست آوردن حکم بدین کیفیت آگاه شود و از این رو ادعای اجماع سکوتی
1943 اصطلاحات فقهی - اصولییکی از اقسام «اجماع»، اجماع سکوتی است. به فتوایى که توسط یک فقیه و یا گروهی از فقها صادر شده، سپس آن فتوا در میان فقهاى عصر منتشر شود، و بعد از گذشت مدتی قابل توجه، ه
- اجماع عملی
2002 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع» از یک نگاه به «اجماع عملی» و «اجماع قولی» تقسیم میشود. اگر تمام مجتهدان در مقام عمل، به قاعدهای مانند «استصحاب» عمل کنند، حت
- اجماع قولی
2079 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع» از یک نگاه به «اجماع قولی» و «اجماع عملی» تقسیم میشود. «اجماع قولی» زمانی رخ خواهد داد که تمام فقها به موضوعی معتقد باشند و ا
- اجماع محصّل
1515 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع» از یک نگاه به «اجماع محصّل» و «اجماع منقول» تقسیم میشود. «اجماع محصّل» اجماعى است که فقیه، خودش از راه جستجو و بررسی آراى تما
- اجماع مدرکی
2255 اصطلاحات فقهی - اصولییکی از تقسیمبندی های مرتبط با «اجماع»، تقسیم آن به «اجماع مدرکی» و «اجماع تعبّدی» است. «اجماع مدرکی» به مواردی گفته میشود که در موضو
- اجماع مرکّب
2001 اصطلاحات فقهی - اصولیاز یک نگاه، «اجماع» به دو نوع «اجماع مرکّب» و «اجماع بسیط» تقسیم میشود. اگر گروهى از فقها به حرمت چیزى نظر داده و برخى نیز به کراهت آن
- اجماع منقول
1663 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع» از یک نگاه به «اجماع منقول» و «اجماع محصل» تقسیم میشود. «اجماع منقول» اجماعى است که در آن، فقیه شخصاً به اجماع علما در یک مسئ
- اجوف
2014 ادبیاتاز دیدگاه ادبیات عرب، هر کلمهای که حرف میانی از حروف اصلی و یا «عین الفعل» آن از «حروف علّه» باشد، «اجوف» نامیده میشود و اگر مانند «قول» حرف علّه میانی آن، واو باشد، «اجوف واوی» و اگر مانند «میل»
- اجوف واوی
1463 ادبیاترجوع کنید: «اجوف».
- اجوف یائی
1805 ادبیاترجوع کنید: «اجوف».
- احسان ، نیکوکاری
10019 سرفصلهای قرآنی«إحسان» مصدر باب افعال؛ به معناى نيكى كردن است.
در آیات قرآن و روایات وارده از سوی پیشوایان دین، فراوان به این موضوع سفارش شده است
- احمد بن محمد هاشمی
1021 شخصیتها- اخباریگری ، اخباریون
2253 اصطلاحات فقهی - اصولی«اخباریه» كه همان اصحاب حدیث هستند، در شیعه آنها را اخبارىها و یا اخباریون مینامند. پیروان این مکتب، اجتهاد را باطل دانسته و ادعا میکنند که تنها از اخبار و اختلاف ، تفاوت
7129 سرفصلهای قرآنیبه اختلاف و تفاوت از چند دیدگاه میتوان نگریست:
1 . ناهماهنگی در کلیت جهان آفرینش و در دستورات خداوند که قرآن و سنت، وجود چنین اخت
- اخلاص
5934 سرفصلهای قرآنیاخلاص همان روح عمل است و معنایش آن است که تنها خدا را شایسته عبادت دانسته و به دنبال آن، انگیزۀ اصلی ما در انجام کارها اظهار بندگی و کسب رضایت ذات حق تعالی باشد، نه کسب رضایت غیر او. به عبارت دیگر
- اخنوخ
1565 پیامبرانرجوع کنید: «ادریس(ع)»
- ادغام ، ادغام با غنه و بی غنه
1211 ادبیاتادغام در علم تجوید؛ به معنای مخلوط کردن دو حرف در یکدیگر است به گونهای که عملاً تبدیل به یک حرف مشدّد شوند.
در همین راستا بخشی از بحث ادغام، مربوط به حرف نون یا تنوین آخر کلمه است که اگر ا
- ادهم بن امیه
1387 شخصیتهابر اساس گزارشهای تاریخی، ادهم بن امیه نام یکی از شهدای کربلا بود که از اهالی بصره و از قبیله بنی عبد القیس به شمار میآمد که در روز عاشور
- اراده ، مشیت
27782 سرفصلهای قرآنی«اراده» در لغت به معنای خواستن، قصد کردن، میل، اشتیاق به انجام کار و... آمده است. البته امروزه «اراده» به معنای «ثبات قدم» نیز مورد استفاده قرار میگیرد. مانند مواردی که میگویند اراده فلانی قوی و
- ارث ، میراث، وارث، تراث
7705 سرفصلهای قرآنیواژهها و مشتقات گوناگونی از ریشه «ارث» بارها در قرآن کریم و روایات مورد استفاده قرار گرفته است. «ارث»، «میراث» و «تراث» به معنای مال، سرمایه، اعتبار، دانش، فرمانروا
- ارمیاء (ع)
1602 سرفصلهای قرآنیإرمیا بن حلقیا(ع) از پیامبران بنی اسرائیل بود که در زمان طغیان و نافرمانی بنی اسرائیل مبعوث شد و آنان را از عذاب الهی بیم داد. ایشان در زمان حملهی بخت النصر زنده بود. پس از حمله بخت النصر، یهودی
- از تو حرکت از خدا برکت
2511 ضرب المثلهااین ضرب المثل ناظر به آن است که بدون تلاش و کوشش نباید از خداوند انتظار گشایش و برکت داشت، بلکه افراد باید به تلاش بپردازند و آنگاه پروردگار برکت خود را شامل حال آنان خواهد گرداند. توصیه به تلاش و
- ازدواج ، نکاح ،همسری
18789 سرفصلهای قرآنیخداوند انسانها را زوج و دوگانه آفرید. یعنی آنان دارای دو جنسیت هستند و پیشرفت و تکمیل هرکدام از آنها وابسته به دیگری است. ازدواج یکی از زیباییهای آفرینش و از سنن و رسوم قطعی همۀ جوامع بشری است. <
پرسش های اتفاقی
-
آیا ذبح حیوانی که آماده جفتگیری است، حرام است؟
11950 درایه الحدیث 1392/12/06در فقه شیعه در مسئله ذبح حیوان، شرطی تحت عنوان اینکه شهوت آن قابل کنترل نباشد، وجود ندارد و این شرط در شرائط ذبح حیوان ذکر نشده است.[1] بنابراین، اگر حیوانی که آماده جفتگیری است را ذبح کنند، گوشت آن حرام نخواهد بود اگر ...
-
سربازانی که برای گرفتن سردوشی به شهری غیر از شهر خود می روند، وضعیت نماز و روزه آنان چگونه است؟
14635 Laws and Jurisprudence 1388/03/18برای پاسخ به این سؤال به دو استفتائی که از دفتر مراجع عظام شده است توجه کنید: سوال 1:نظر حضرت عالى(آیة الله خامنه ای) در باره نماز و روزه کسانى که به مدت معینى بیش از یک سال در شهرى براى کار اقامت مىکنند و یا سربازانى که به ...
-
از چه راهها و روشهایى میتوان نزول قرآن را از سوى خداوند اثبات نمود؟
24999 علوم قرآنی 1387/04/03در اثبات نزول قرآن از سوى خداوند چند روش قابل تصور است که در ذیل به فهرست اجمالى آن شیوهها اشاره میشود.شیوه اول: در این روش، از سخنان معصومان(ع) استفاده میشود؛ یعنى روایاتى قطعى از شخص رسول اکرم(ص)، یا یکى از امامان معصوم(ع) وجود دارد که فرمودهاند: قرآن ...
-
با اینکه دیدن خداوند با چشم مادی، امکانپذیر نیست؛ چرا حضرت موسی(ع) درخواست نمود که خدا را ببیند؟!
64314 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/08/30به این پرسش میتوان دو جواب داد:از نظر کلامى؛ چون مسلّم است که خداوند دیدنى نیست، پس باید گفت تقاضاى رؤیت از طرف قوم بنیاسرائیل، از زبان حضرت موسى(ع) مطرح شد؛ زیرا بنیاسرائیل گفتند تا خدا را به چشم خود نبینیم، ایمان نمیآوریم. و حضرت موسى(ع) را در ...
-
چرا آیهی 44 سورهی هود به عنوان فصیحترین آیه قرآن شناخته میشود؟
2902 قرآن 1400/10/07یکی از آیات قرآن کریم که علاوه بر مجازهای زیبای موجود در آن، بیش از 20 مورد از فنون بلاغی مختلف نیز در آن به کار رفته و بسیاری از اهل ادب و معانی را مجذوب خود ساخته، آیهی 44 سورهی هود است:«وَقیلَ ...
-
حکم پرورش قورباغه و جلبک و فروش آن به غیر مسلمانان چیست؟
21470 Laws and Jurisprudence 1388/01/17سؤال شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا کنون جواب های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):فی نفسه اشکال ندارد ولی فروش آنها برای استفاده های غذایی انسان، جایز نیست هرچند خریدار خوردن آن را حلال بداند.دفتر حضرت آیت الله العظمی ...
-
بین جرم خیانت و جاسوسی از نظر نسب اربعه چه رابطهای برقرار است؟
10970 احکام قضایی 1394/06/14واژه شناسی جاسوس، از ماده «جسّ»، در لغت به معنای تفتیش و با خبر شدن و اطلاع پیدا کردن پنهانی از باطن اشیاء و کارهای مردم، همراه با دقت و ظرافت خاص است.[1] و غالباً نیز در شر و بدی استعمال میشود؛
-
منظور از «سُلطان»(نیروی فوق العاده) در آیه 33 سوره رحمن چیست، در حالی که بشر به ماه و سیارههای دیگر میرود؟
38859 تفسیر 1391/10/11در تفسیر آیه شریفه «يَا مَعْشَرَ الجِْنِّ وَ الْانسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَن تَنفُذُواْ مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ فَانفُذُواْ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطَان»؛[1] دیدگاههای گوناگونی به شرح ذیل وجود دارد: 1. بهطوری که از سیاق آیه استفاده میشود، این خطاب از ...
-
در چه آیهای از قرآن کریم آمده است که اگر انسان از عقلش استفاده کند از فرشتهها بالاتر و اگر از آن استفاده نکند از چهارپایان هم کمتر است؟
30364 تفسیر 1392/08/08آیهای در قرآن وجود ندارد که دقیقاً مطلب موجود در پرسش در آن وجود داشته باشد، اما آیاتی وجود دارند که با جمعبندی آنان میتوان به چنین نتیجهای دست یافت. علاوه بر آن، در حدیثی نیز به صراحت به این نکته اشاره شده است: عبد اللَّه بن سنان ...
-
آیا گفتن کلمه حاجی یا کربلایی به کسی که به حج یا کربلا نرفته جایز است؟
35508 گوناگون 1394/02/17گرچه معنای اصلی «حاجی» و «کربلایی» شامل افرادی میشود که به حج و زیارت مشرف شده باشند، اما عرف جامعه، این کلمات را منحصراً به معنای فردی که واقعاً حج و کربلا رفته قلمداد نمیکند، بلکه امروزه از لحاظ عرفی یک معنای آن را میتوان فرد بزرگوار و ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
884052 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
752771 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
730604 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
643180 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
642764 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
638905 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
576513 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
576486 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
558730 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
-
می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
544479 Practical 1389/02/22دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...