اصطلاحات و مدخل ها
-
هاجر
2373 سرفصلهای قرآنی
بر اساس برخی گزارشهای تاریخی حضرت ابراهیم(ع) پس از تبعید از سوی نمرود و هنگام ورود به مصر، همسرش ساره را
-
هانی بن عروه مرادی
1668 شخصیتها
«هانی بن عروه بن الفضفاض المرادی»؛ از بزرگان کوفه و یکی از یاران امام علی(ع) بود.
در جریان قیام هجرت
7840 اصطلاحات عرفانیيكى از مفاهيمی كه از نگاه ارزشی در قرآن كريم و آموزههای دینی به صورت وسيعى انعکاس يافته، مفهوم «هجرت» است. قرآن كريم در موارد بسیاری و با تعابیر گوناگون از هجرت سخن به ميان آورده است. همچنین در
- هدایت ، اهتداء ، رهنمایی، راهیابی
32028 سرفصلهای قرآنی«هدایت» از مادهی «هدی» به معنای ارشاد، راهنمایی و شناساندن است. هدایت، اصطلاحی قرآنی، کلامی و عرفانی است به معنای نشان دادن راه خیر و صواب. از آنجا که خداوند متعال سرچشمهی فیض هدایت است، تمام انس
- هرچه پیش آید، خوش آید.
1423 ضرب المثلهار.ک : «الخیر فی ما وقع».
- هروله
1572 اصطلاحات فقهی - اصولی«هروله» به نوعی از راه رفتن میگویند که چیزی بین راه رفتن معمولی و دویدن است. این نوع راه رفتن در بخشی از سعی بین صفا و مروه در اعمال حج مستحب است.
- هفهاف بن مهند راسبی
1287 شخصیتهاهفهاف بن مسند راسبی در شهر بصره بود که خبر حرکت امام حسین(ع) به سوى کوفه را شنید و به سمت حضرتشان روانه شد، اما وقتى به کربلا رسید که جنگ
- هلال بن حجاج
121 شخصیتها- همام بن سلمه قانصی
1762 شخصیتهابر اساس گزارش برخی مقاتل، همام بن سلمه قانصی از قبیله همدان، یکی از شهدای کربلا و یاران همجنسگرایی، لواط، مساحقه
9121 سرفصلهای قرآنیواژهی «لواط» از ماده «لوط» به معنای «لصوق» (اتصال و چسبيدن) است، و در اصطلاح فقهی، تحقّق آن، با داخل کردن تمام حشفه(سر آلت) مرد در دُبر (عقب) مرد دیگر صورت میگیرد.
- همسایه ، همسایگی ، جوار
4240 سرفصلهای قرآنییکی از تعالیم و آموزههای اجتماعی اسلام حق همسایه و چگونگی تعامل با همسایگان است که بسیار مورد تأکید و سفارش است. از همسایه و هسایگان در م
- همسر وهب
1310 شخصیتها- هیولا ، هیولی
2386 اصطلاحات فلسفیاصطلاح «هیولا» در فلسفه به معنای «قوه» است. و گاهی به معنای «ماده» نیز به کار میرود.
در فلسفه «ماده» گاهی به معنای «هیولا» به کار
- یأجوج و مأجوج
2454 سرفصلهای قرآنیيأجوج و مأجوج از گروههایی هستند كه در قرآن كريم از آنها ياد شده و گزارشهایی در مورد شکل و شمایل آنها در روایات و کتب تاریخی، تفسیری نیز
- یأس(ناامیدی، قنوط،خیبة)
9902 سرفصلهای قرآنی«یأس» در لغت عرب، به معنای «قُنوط»، و قنوط؛ به معنای ناامید شدن و ناامیدی است.
این واژه در قرآن کریم از ریشه «خیبة» در آیه شریفه «وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها» آمده، و تقریباً به همین معناست.
- یتیم
5675 سرفصلهای قرآنیواژه «یتیم»؛ در لغت به معنای مفرد و یکتا از هر چیز است. و در اصطلاح به کودکی که پدرش مرده باشد، اطلاق میگردد.
در شرع مقدس اسلام نیز يتيم به كودكى گفته مىشود كه پدر خود را از دست داده و به
- یحیی بن سالم مازنی
1426 شخصیتهایحیی بن سلیم مازنی یکی از شهدای کربلا میباشد که در رکاب امام حسین(ع) به فیض شهادت رسید.
وی ب
- یزید بن ثبیط (نبیط) ، زید بن ثبیت ، بدر بن رقیط
1645 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که با دو فرزندش در حماسه عاشورا به شهادت رسید، «یزید بن ثبیط
- یزید بن زید بن مهاصر
1890 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها «یزید بن زید بن مهاصر» نام یکی از شهدای کربلا است که ابتدا در سپاه دشمنان یزید بن عبدالله مشرقی
1559 شخصیتهایکی از یاران امام حسین(ع) و شهدای کربلا که تنها نامی از وی در تاریخ باقی مانده،
- یزید بن معاویه
3981 شخصیتهاکاربر گرامی؛ برای دریافت اطلاعات مرتبط با این مدخل به پاسخهای ذیل مراجعه فرمایید.
به خواست خدا و در اولین فرصت، توصیف مختصری از مدخل بالا در همین بخش نگاشته خواهد شد.
- یزید بن مغفل (بدر بن معقل)
1558 شخصیتها- یقظه (بیداری)
2452 اصطلاحات عرفانی«یقظه» از ریشه «یقظ» و به معنای بیداری از خواب و توجّه به پیرامون است و در متون عرفانی به معنای بیدارى از خواب غفلت بوده که ناشی از معرفت و تجلّى انوار الهى در قلبها میباشد.
پرسش مرتبط: <
- یقین (قطع)
9068 سرفصلهای قرآنی«یقین» در لغت، به معنای شک نداشتن در یک امر و محقّق بودن آن است.
در منطق و فلسفه؛ یقین دارای دو معنا است: یکی «یقین به معنای اعم» که عبارت است از: «قطع به چیزی» (که گاه ممکن است منطبق با وا
- یوم الحسرة
1893 سرفصلهای قرآنیاز آنجا كه در قیامت، گروه بزرگی از آدمیان به دلیل عملکرد بد خود در دنیا، غرق حسرت و اندوه میشوند؛ روز قیامت، «یوم الحسرة» نیز نامیده میشود و این نام در قرآن کریم به صراحت برای قیامت اعلام شده
- یهود
19783 سرفصلهای قرآنیدر مورد علت نامگذاری قوم بنیاسرائیل به یهود، اختلاف است. برخی گفتهاند که «یهود» به معنای هدایت یافته است و علت آن
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
آیا ملک الموت(عزرائیل) جان هر موجود زندهای را میگیرد؟
44467 تفسیر 1388/01/27از اطلاق روایات میتوان فهمید که ملک الموت(عزرائیل) در رأس وسائط الهی در گرفتن جان قرار دارد و جان تمام موجودات زنده را میگیرد، ولی مهم آن است که بدانیم گیرندهی جان همهی موجودات زنده خداوند است و سنتش بر این تعلق گرفت که این کار را با ...
-
اطلاعاتی در باره روش تفسیر المنار ذکر کنید.
18732 علوم قرآنی 1390/01/22این تفسیر از اول قرآن تا سوره نساء آیه 126 با بیان شیخ محمد عبده و املای سید محمد رشید رضا و ادامه آن توسط سید رشید رضا با پیروی از روش و سبک استادش نوشته شد.
-
آیا تشکیل حکومت اسلامی، مقدمه وجوب است (که لازم به تحصیل آن است) و یا اینکه مقدمه واجب است (که باید تحصیل شود)؟
6378 بیشتر بدانید 1397/08/15مقدمه واجب یا مقدمه وجود، مقدمهای است که لازم است برای تحقق عمل در خارج، تحصیل گردد؛ مانند «طهارت» برای «نماز». مقدمه وجوب هم مقدمهای است که وجود آن برای ثبوت وجوب عمل ضرورت دارد و بدون فرض وجود آن، وجوب تحقق نمییابد؛ نظیر «استطاعت» برای «حج» و ...
-
اگر چیزی را به دیگران آموزش دهیم و آنها به وسیلهی آن چیز کار خیر انجام دهند، آیا ما در ثواب کار خیرشان سهیم میشویم؟
15262 Practical 1391/07/22اجر و پاداش اخروی هر کار خوبی، به نیت شخص بستگی دارد. اگر انسان کار خیری که انجام میدهد برای خدا باشد، بدیهی است که خداوند در نامه اعمالش ثواب آنرا ثبت خواهد نمود. اما اگر کار برای رضای خدا نباشد، طبیعی است که پاداش هم نخواهد ...
-
آیا در روایات، آیهی «کمثل حبّةٍ أنبتت سبع سنابل فى کل سنبلة مائة حبّةٍ»، به هفت فرزند امام حسین(ع) تفسیر شده است که هفتمین آنها قائم(عج) است؟! و آیا بر اساس روایات، هفتصد برابر شدن محصول یکدانه تنها در زمان امام مهدی(عج) رخ خواهد داد؟!
6666 حدیث 1399/12/18بر اساس آموزههای اسلامی، خدای متعال - در هر عصر و زمانی - به اعمال خیر انسان توجه زیادی داشته و پاداش چند برابر به او میدهد. از آن جمله در قرآن کریم اعمال نیکوکاران به بذرى تشبیه شده است که در زمین کاشته میشود ...
-
آیا با توجه به مفهوم و حقیقت کمال، میتوان گفت انسانی که در قعر جهنم است، به دلیل وجود زمینه شقاوت در وی و به فعلیت رسیدن آن در جهنم قرار گرفته است،! آیا این خود با نگاه فلسفی نوعی کمال و رسیدن قوه به فعلیت نیست؟
8557 غایت شناسی 1392/01/31از نگاه فیلسوفان الهی خداوند کمال و خیر مطلق است و همه موجودات را برای رسیدن به خیر و کمال مطلوب آنان یاری میکند. البته در مورد انسان از آنجا که رسیدن او به خیر و کمال مطلوب از رهگذر انتخاب آزاد صورت میگیرد؛ از اینرو انسان مجهز به نیروهای ...
-
از نگاه امام علی(ع) کاتب(نویسنده) باید چه خصوصیاتی داشته باشد؟
9578 درایه الحدیث 1392/07/02کاتب و نویسنده به دو معنا میتواند مورد نظر باشد: 1. منشی؛ که کارهای نوشتاری مدیر خود را انجام میدهد که امروزه این کار با رایانه انجام میشود. امام علی(ع) در نامه[1] به مالک اشتر میفرماید: ... سپس در امور نویسندگان و منشیان به ...
-
کارگزاران خلیفه دوم در ایران چه افرادی بودند؟
17746 تاریخ 1394/08/19با تحقیق و جستوجویی که در منابع تاریخی انجام گرفت، به نام برخی از فرمانداران و کارگزاران عمر بن خطاب (خلیفه دوم) دست یافتیم. این افراد عبارتاند از: 1. «سلمان فارسی»: فرماندار مدائن.[1] مدائن؛ به مجموعه هفت شهر در کنار ...
-
روایتی فعالیتهای خیر انسان را وابسته به توفیق الهی اعلام میکند. بر این اساس، آیا گنهکاران در قیامت نمیتوانند نداشتن توفیق را بهانهای برای گناهشان بیاورند؟
7794 درایه الحدیث 1395/11/07در برخی از روایات چنین آمده است که انسان مؤمن به سه خصلت محتاج است: «توفیق از جانب خدا، واعظ و اندرزگویی از درون خود و پذیرش نصیحت از هر فرد خیرخواه که او را نصیحت کند».[1] معنای توفیق که در جمله اول این ...
-
اگر مقداری طلا در اختیار فردی به ودیعه گذاشته و از او قرض بگیریم، آیا چنین چیزی مصداق ربا خواهد بود؟
7314 قرض الحسنه و ربا 1399/05/08اگر آن مقدار طلا تنها به عنوان رهن و وثیقه در اختیار طرف مقابل قرار گیرد، اشکالی ندارد و در این صورت باید بعد از بازپرداخت وام، عین همان طلا را برگرداند.ولی اگر قرار گذاشته شود که طرف مقابل با آن مقدار طلا کار کرده و ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
889360 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
776876 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
748861 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
670092 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
653853 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
645736 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
593018 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
578923 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
562737 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
562577 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- هدایت ، اهتداء ، رهنمایی، راهیابی