اصطلاحات و مدخل ها
-
سوید بن عمرو
1715 شخصیتها
سوید بن عمرو بن مطاع (ابی مطاع) خثعمی و به نقلی سوید بن مطاع یکی ازیاران امام حسین(ع) و یکی سویدا
1914 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور ششم از «اطوار سبعه»، «سویدا» گفته میشود که مخزن مکاشفات غیبیّه و علوم الهامى و منبع حکمت و اسرار الهیّه است. رجوع کنید: «اطوار سبعه».
- سهل و ممتنع
1902 طبقهبندی نشدهاصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که کار و یا موضوعی در مرحلهی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر میرسد، اما در واقع با دشواریهای فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
- سیر و سفر ، مسافرت، جهانگردی
5828 سرفصلهای قرآنیسیر و سفر و جهانگردی، از موضوعات مورد سفارش قرآن کریم است که در تعالیم پیشوایان دین نیز مورد تأکید قرار گرفته است.یکی از راههای شناخت و
- سیر و سلوک
4017 اصطلاحات عرفانیسیر و سلوک عبارت است از: پیمودن مسیر ترسیم شده در عرفان عملی برای رسیدن به وصال حضرت حق و فانی شدن در خداوند. بنابراین، سیر و سلوک، بخش عم
- سیف (شبیب) بن حارث (ابی حارث)
1949 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که در روز عاشورا به شهادت رسید، سیف(شبیب) بن حارث(حرث، ابی ح
- سیف بن مالک نمیری
1651 شخصیتهاسیف بن مالک نمیری از قبیلهی عبد القیس، و از اهالی بصره بود که به سپاه امام حسین(ع) پیوست و در حملهی اول دشمن به سیناء (طور، سینین)
4365 سرفصلهای قرآنی«سيناء» و یا «سینین» نام منطقهی وسیعی میباشد كه اکنون در کشور مصر واقع است؛ كوه معروفی در این سرزمین وجود دارد كه ميان سرزمین اصلی مصر و بندر ايله واقع شده که گفته میشود در آنجا بر شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
4632 سرفصلهای قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، انسانها به دلیل حس شب قدر ، لیلة القدر
5400 سرفصلهای قرآنیبر اساس صریح قرآن کریم، شب قدر یکی از شبهای بینظیر در طول سال است؛ چرا که این شب، شب نزول قرآن بوده و قرآن کریم در نزول دفعی خود در این
- شب و روز
20096 سرفصلهای قرآنیخداوند در قرآن کریم بارها و بارها به شب و روز اشاره فرموده و جابجا شدن آنها را دو نشانه از نشانهها و آیات الهی – به ویژه برای شبیب بن عبدالله
2104 شخصیتها«شبیب بن عبدالله» نام یکی از شهدای کربلا است که به شبزندهداری و نمازخواندن بسیار شناخته شده بود و در روز عاشورا و در رکاب شجاعت، شجاع
4140 اصطلاحات اخلاقییکی از چهار صفت برتر در فضایل اخلاقی، «شجاعت» است که تعریف ساده آن عبارت است از آنکه قوهی غضبيهای که در انسانها وجود دارد، تحت فرمان قوهی عاقله او عمل نماید؛ يعنى نترسیدن از آنچه نبايد ترسيد، و
- شرف الشمس
2228 طبقهبندی نشدهحرزی است که بر روی سنگهای قیمتی چون عقیق نگاشته میشود.
- شرک
24037 سرفصلهای قرآنی«شرک»، در لغت به معنای نصیب قرار دادن، و درهم آمیخته شدن دو چیز با یکدیگر است. و در اصطلاح قرآن، مراد از شرک، مثل و مانند و شریک قراردادن برای خداوند متعال است و به فردی که چنین ا
- شریعت
3111 سرفصلهای قرآنیشريعت، در لغت به معنای راه آشكارا است. و در اصطلاح به معناى "مجموعهی تعاليم انسانسازی است كه از طرف خداوند در اختيار بشر نهاده شده و توسط پیامبران و جانشینان آنان تبيين گشته و به مرحلهی اجرا و ع
- شطحیات
2414 اصطلاحات عرفانی"شطحیات" جمع "شطح"، در اصطلاح عرفانی به سخنانی گفته میشود که عرفا هنگام وجد و از خود بیخود شدن بر زبان می آورند که چه بسا در ظاهر، مخالف عقل، شرع و یا عرف باشد.
پرسشهای مرتبط: شعبان ، ماه شعبان
4347 زمانهاشعبان هشتمین ماه از ماههای قمری است و گفته میشود به دلیل آنکه روزى مؤمنان در این ماه برای ماه رمضان تقسیمبندى مىشود، نام آن را شعبا
- شعر
5593 سرفصلهای قرآنیشعر نوعی هنر انسانی در مرتبکردن الفاظ است که در زمانها و مکانهای گوناگون با روشها و مدلهای مختلفی عرضه میشود که آموزههای دینی متکفّل این تقسیمبندیها نیست. شعر به خودی خود نه یک ارزش است و
- شعیا
1976 پیامبراندر منابع تاریخی گزارش شده است شعيا بن امصيا، (اموص)، (راموص)، یکی از پیامبران الهی از نسل حضرت سلیمان(ع) بود که در بيت المقدس زندگی میکرد. یکی از دلایل پیامبر بودن شعیا، دعای امام صادق(ع) در نیم
- شغاف
1759 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور سوم از «اطوار سبعه»، «شغاف» میگویند که مخزن شفقت و محبت بر خلق است.
- شفاعت
8180 سرفصلهای قرآنی«شفاعت» در لغت به معنای ضمیمه شدن دو چیز به یکدیگر است و در محاورات عرفی بدین معنا به کار میرود که شخصی آبرومند از بزرگی بخواهد که از کیفر جرمی درگذرد، یا بر پاداش خدمتگزاری بیفزاید. از نظر فرهنگ
- شفقت، شفق
4251 سرفصلهای قرآنی«شَفَقَت» اصطلاحی اخلاقى است که عبارت از ملاطفت و مهربانی در حق دیگران؛ یعنی با رفتار مهربانانه با دیگران برخورد کردن میباشد.
شفقت در فقه در بابهاى اجتهاد و تقليد، طهارت، امر به معروف و
- شقاوت ، بدبختی
4108 سرفصلهای قرآنی«شقاوت» از ماده «شقو» به معناى فراهم بودن اسباب گرفتارى، مجازات و بلا است.شقاوت در مقابل سعادت بوده و عبارت است از نداشتن خیرات جسمانی و ر
- شک ، تردید ، ریب ، ریبه
- شکر
15948 سرفصلهای قرآنیواژۀ «شُکر»، به معنای یادآوری نعمت و اظهار و نشر آن است که «سپاس» را میتوان معادل فارسی آن دانست.
شکر در برابر نعمتها میتواند با زبان، قلب و یا دیگر اعضای بدن انجام شود؛ بر این اساس، حم
- شمس ، خورشید ، آفتاب
8176 سرفصلهای قرآنیخورشید، مرکز منظومه شمسی است که چندین کره از جمله زمین بر گرد آن در حرکتند. یکی از عوامل شکلگیری زندگی و حیات در کره زمین و نیز روشنایی آن ناشی از نور خورشید است.
2278 پیامبرانبر اساس روایات اسلامی، «شمعون بن حَمّون» وصی حضرت عیسی(ع) بود که در انجیل با نام «پطرس» از او یاد شده است.
حضرت عیسی(ع) خطاب به امّتش فرمود: شما بعد از من سه گروه میشوید؛ دو فرقه از شما به
- شنیدن کی بود مانند دیدن.
5020 ضرب المثلهااین ضرب المثل را میتوان در چند موضوع و معنای نسبتاً جداگانه به کار گرفت: 1. «شنیدن یک واقعیت از زبان دیگران، با دیدن همان واقعیت تفاوت بسیاری دارد» و اثبات یک واقعیت با دیدن با اثبات همان واقعیت
- شوذب غلام ابی شبیب
1803 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و از آزادمردان سپاه امام حسین(ع)، شورا
3038 سرفصلهای قرآنیواژههای «مشاوره» و «مشورت» از ماده «شور» به معناى استخراج رأى و نظر صحيح است. به اين بیان كه انسان در مواقعى كه خود در باره انجام و یا ترک کارى به رأى و نظر صحيح نرسیده، به ديگرى مراجعه كرده و از
- شهاب ، شهاب سنگ
2587 سرفصلهای قرآنیآنچه در گذشته و امروز به عنوان «شهاب» شناخته میشود، سنگهای سرگردان در آسمان است که بر اثر سرعت و اصطکاک، به صورت ستارهای که با سرعت در حال حرکت است، مشاهده میشوند. در آیات متعددی از شهدای کربلا (شهدای عاشورا)
9699 شخصیتهادر جریان قیام امام حسین(ع) و قیام خونبار عاشورا، دهها نفر از پاکترین شیعیان به شهادت رسیدند که قتلگ
- شهوت
7389 سرفصلهای قرآنی«شهوت» در لغت به معنای رغبت و میل و خواستن، بویژه خواهشهای نفسانی است و با همین معنا، «شهوت» و مشتقات آن 13 بار در قرآن به کار رفته است. شهوت در اصطلاح اخلاقی و عرفانی به میل مفرط میگویند و در تق
- شهید و شهادت
11165 سرفصلهای قرآنیواژه شهید، صیغه مبالغهای از ریشه «شهد» و به معنای «گواه بر هر چیز» میباشد. خدا در قرآن کریم بارها از این واژه به عنوان نام و صفتی برای خود یاد کرده است و در ضمن آن را مقامی برای برخی اولیای الهی
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
چرا شمر - این جانباز جنگ صفین در رکاب امام علی(ع)- در نهایت قاتل امام حسین(ع) شد؟!
51970 تاریخ 1393/10/11شمر بن ذیالجوشن از اشراف کوفه بود که در جنگ صفین در سپاه امام علی(ع) حضور داشت. او نه تنها در سپاه امام بود، بلکه در این جنگ جراحتهایی نیز برداشت. با این حال نمیتوان در مورد نیت شمر از حضور در سپاه امام علی(ع) با قطعیت صحبت ...
-
گزارشی که در مورد تطهیر مخرج مدفوع با پارچه توسط امام حسین(ع) وجود دارد، آیا با شأن ایشان و نیز با پاکی و بهداشت منافات ندارد؟!
8428 مطهرات 1398/07/15از لحاظ قوانین اسلامی، مخرج مدفوع را میتوان با غیر آب(سنگ، دستمال کاغذی، پارچه و...) پاک کرد، اما مخرج بول تنها با آب پاک میشود.[1] و این موضوع مشروط به حالت اضطرار هم نیست؛ از اینرو اگر امامی نیز اینگونه عمل کرده و نجاست و آثار ...
-
حکم خواهر برادر رضاعی چیست؟
183100 Laws and Jurisprudence 1387/12/07اگر منظور شما از خواهر برادر رضاعی خواهران پسر زنی است که شیر داده است، باید گفت که: تمام فرزندان زن به پسری که شیر خورده است محرم می شوند اگرچه شیر خوار با یکی از فرزندان زن، شیر خورده باشد که در عرف مردم فقط به او برادر ...
-
چگونه می توان از زبان خود مراقبت کرد تا مرتکب گناهی نشود؟
39574 گناه 1390/03/07زبان هم مانند دیگر اعضای بدن انسان است که اگر از قوانین و احکام الاهی تخلف کند، یکی از ابزارهای گناه و معصیت است، چنان که اگر از دستورات شرع مقدس پیروی کند، از ابزار و وسایل اطاعت است. بنابراین مراقبت از این ابزار و وسیله در جلوگیری ...
-
آیا اگر به خاطر فکر نادرست، یا چت کردن با نامحرم، آبی از انسان خارج شود، غسل بر او واجب میشود؟
159288 ترشحات مردانه 1385/08/20مراجع معظم تقلید در رسالههای عملیۀ خود که برگرفته از روایات ائمۀ معصومین(ع) است، چند نشانه برای منی بیان کردهاند، آنان میگویند: اگر رطوبتی از انسان خارج شود و نداند منی است، یا بول یا غیر اینها، اگر:با شهوت بیرون آید، 2. با جستن بیرون آید، ...
-
آیا شهیدی به نام «هلال بن حجاج» در میان شهدای عاشورا وجود داشت؟
949 تاريخ بزرگان 1403/01/20در بعضی از منابع گزارش شده است، یکی از شهدای کربلا که در دفاع از امام حسین(ع) به شهادت رسید، هلال بن حجّاج بود. وی پس از وهب بن وهب نصرانى و قبل از عبدالله بن مسلم بن عقیل،[1] در حالی که این رجز ...
-
حضرت جرجیس(ع) در چه زمانی بود و آیا آیه 27 سوره ابراهیم در شأن مقاومت و شهادت ایشان نازل شده است؟
21706 تفسیر 1397/07/15جرجیس(ع) یکی از پیامبران بنی اسرائیل از فلسطین بود که خداوند او را بعد از حضرت عیسی(ع) به پیامبری برانگیخت و مأمورش کرد تا به سوی پادشاه موصل رفته و او را به توحید دعوت کند. تاریخ دقیق رسالت جرجیس نبى معلوم نیست، اما گفتهاند، وی در فاصله ...
-
ولایت در منابع اسلامی به چه معنا است؟
96460 امام علی ع 1387/02/02«ولایت» از ریشه «وَلِىَ» در لغت براى آن معانى مختلفى ذکر شده است، لکن آنچه از معانى لغوى آن در اینجا لحاظ شده است، «سرپرستى و صاحب اختیار بودن بر امورى است که به "مولى" واگذار شده، و "مولى" داراى یک نحوه اشراف و تسلطى بر آن میباشد». ...
-
آیا دعایی وجود دارد که هنگام کوتاهکردن مو آن را بخوانیم؟
13394 حدیث 1401/04/14دعا و مناجات با خدا موضوعی است که در هر زمان و مکانی بدان سفارش شده است؛ ازاینرو انسان میتواند هر دعایی را هنگام کوتاهکردن مو بخواند و از آنراه با خداوند ارتباط برقرار کند. البته در منابع دینی به دعاهای خاصی در این هنگام نیز توصیه شده است:
-
در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که معماری و آثار گذشتگان را به رخ مخاطبان میکشد! این آیات چه پیامی برای نسل امروز بشر دارد؟!
6724 تفسیر 1399/08/24«أَ وَ لَمْ یَسیرُوا فِی الْأَرْضِ فَیَنْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ کانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَ أَثارُوا الْأَرْضَ وَ عَمَرُوها أَکْثَرَ مِمَّا عَمَرُوها ...»؛[1] آیا در زمین نمیگردند، تا به سرانجام کسانى بنگرند که پیش از آنان میزیستند؟! کسانى که توانشان بیشتر بود و ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892663 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
797538 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
759474 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
683920 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
660528 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649696 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
602346 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580479 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
570003 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565413 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- سهل و ممتنع