اصطلاحات و مدخل ها
-
حضرت هارون (ع)
9216 سرفصلهای قرآنی
هارون(ع) پسر عمران، برادر بزرگتر حضرت موسی(ع) و از پیامبران بنی اسرائیل بود. نام این پیامبر بزرگ الهی در قرآن کریم نوزده بار در کنار موسی و پیامبران دیگر ذکر شده و یکبار نیز به دودمان او با عنوا
-
حضرت هود (ع)
12881 سرفصلهای قرآنی
حضرت هود(ع) یكی از پیامبران الهی است که نام و داستانش بارها در قرآن مجید آمده است. هود(ع)، از نسل نوح(ع) بود که قبل از زمان ابراهیم(ع) میزیست. گفته میشود آنحضرت را به این دلیل هود میگفتند كه از
-
حضرت یحیی (ع)
4724 سرفصلهای قرآنی
حضرت یحیی(ع) یکی از پیامبران بنیاسرائیل بود که قرآن بارها از او نام برده است. وی در کودکی به مقام نبوت رسید و رحمت، محبت و پاکی دل از جانب پروردگار به او بخشیده شد. تولد او در کهنسالی پدر و مادرش
-
حضرت یسع (ع)
2459 سرفصلهای قرآنی
«یسع» از معدود پیامبرانی است که نامش در قرآن کریم و در کنار نام پیامبران بزرگی؛ مانند اسماعیل(ع) آمده است: «وَ اذْكُرْ إِسْماعِيلَ وَ الْيَسَعَ وَ ذَا الْكِفْلِ وَ كُلٌّ مِنَ الْأَخْيارِ»؛ و به یاد
-
حضرت یعقوب (ع)
11393 سرفصلهای قرآنی
حضرت یعقوب(ع) پسر حضرت اسحاق(ع) و نوه حضرت ابراهیم(ع) و برادر حضرت حضرت یوسف (ع)
19659 سرفصلهای قرآنیحضرت یوسف(ع) فرزند حضرت یعقوب(ع) و هر دو از پیامبران بنی اسرائیل بودند. نام مادر یوسف، «راحیل» بود.
نام این پیامبر، 27 بار د
- حضرت یوشع (ع)
4152 پیامبرانيوشع بن نون بن افرائيم بن يوسف بن يعقوب؛ خواهرزاده حضرت موسی(ع) و جانشین و وصی آنحضرت بود و مقام نبوت هم داشت. ایشان در بیشتر حوادث همراه موسی(ع) بود و قرآن در داستان ملاقات موسی(ع) و خضر(ع) از نف
- حضرت یونس (ع) ، ذو النون
8397 سرفصلهای قرآنیحضرت یونس بن متی(ع) از نوادگان بنیامین(ع) و یکی از پیامبران بنیاسرائیل است. بر
- حضور قلب
3723 اصطلاحات اخلاقیغیر از قلب مادی که جسم صنوبری شکل داخل بدن انسان است، محل عواطف و احساسات انسانها نیز «قلب» نامیده میشود. در همین راستا، «حضور قلب» به م
- حفصه بنت عمر
2270 شخصیتهاحفصه، دختر عمر بن خطاب (خلیفهی دوم) پنج سال قبل از بعثت به دنیا آمد. مادرش زینب خواهر عثمان بن مظعون صحابی معروف رسول خدا(ص) بود. وی هن
- حق ، حقوق ، حقیقت
30030 سرفصلهای قرآنی«حق» که جمع آن «حقوق» است، به معناى «راه رفتن در ميان جاده»، «دنبالکردن راستى و درستى» و «هر چیز را از روى حکمت در جاى خود قرار دادن» میباشد.
به عبارت دیگر
- حکمت ، حکیم
14650 سرفصلهای قرآنی«حكمت» آنگونه که فلاسفه و برخی از مفسران گفتهاند؛ عبارت است از قضاياى حقهاى كه مطابق با واقع باشد؛ يعنى به نحوى مشتمل بر سعادت بشر باشد، مانند معارف الهی در باره مبدأ و معاد. و يا اگر مشتمل بر
- حلاس بن عمرو راسبی
1684 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که روز عاشورا در کنار امام حسین(ع) به فیض حلم
5426 سرفصلهای قرآنیاز نظر برخی لغتشناسان و اندیشمندان، واژههای «حلم» و «صبر» - گرچه شاید برخی تفاوتهای اندک میانشان وجود داشته باشد، اما - تقریباً مترادف بوده و به یک معنا میباشند. بر این اساس، «حلیم» که به عنوان
- حلیمه سعدیه
1448 شخصیتهاحليمه دختر «ابى ذويب عبد الله بن حارث بن شجنه»، از قبيلهی بنى سعد بن بكر بود.
شهرت حلیمه در تاریخ اسلام از آنرو است که چون آمنه
- حمد (ستایش)
14370 سرفصلهای قرآنی«حمد» در لغت به معنای «ستایش کردن» و در برابر ذم به معنای «نکوهش کردن» است.
ستایش کردن حقیقی، نوعی عمل و کردار است که نشانههایش میتواند در گفتار نیز ظاهر شود، اما سخن تنها را نمیتوان مدح
- حمزه ، حمزة بن عبد المطلب
3027 شخصیتهاحمزه فرزند عبدالمطلب، با کنیهی «ابوعماره» و «ابویعلى»، عموی پیامبر اسلام(ص)
- حمزة بن حسین بن علی
1576 شخصیتها- حمزة بن عقیل
1539 شخصیتهااندکی از منابع، حمزة بن عقیل را به عنوان یکی از شهدای کربلا اعلام کردهاند. البته برخی سیرهنویسان معاصر، ایشان را همان عبد الله بن عقیل<
- حنظله (ع)
1900 پیامبراندر برخی گزارشهای تاریخی و روایی سخن از پیامبری به نام حنظله آمده است که در ارتباط با زمان و مکان رسالت ایشان نیز نظرات محتلفی بیان شده و به عنوان نمونه، برخی ایشان را پیامبر «اصحاب الرس» دانستهان
- حنظلة بن اسعد شبامی
1708 شخصیتهاحنظلة بن اسعد(سعد) شبامی(شیبانی، شامی) یکی از شهدای کربلا و یکی از یاران امام حسین(
- حوا
3663 سرفصلهای قرآنیحضرت حوا(س) نخستین زنی است که پس از آفرینش حضرت آدم(ع) خلق شد. شاید بتوان از ظاهر آیات قرآن در چگونگی
- حواریون
3322 سرفصلهای قرآنی«حواریون» نام تعدادی از یاران خاص حضرت عیسی(ع) است. دربارۀ اینکه چرا آنان را حواریون نامیدهاند، مفسران احتمالاتی را مطرح کردهاند؛ مانند
- حور عین
6951 سرفصلهای قرآنیدر چندین آیه از قرآن مجید از همسران بهشتی تعبیر به «حورعین» شده است. در لغت، «حور» جمع «حوراء» به معنای زنی است که سفیدی چشمش بسیار سفید و سیاهی آن نیز بسیار سیاه باشد. و یا به معنای زنی است که دار
- حوزه ، حوزه علمیه ، طلبه ، روحانیت
5158 سرفصلهای قرآنیحوزه علمیه اصطلاحا به جایی گفته میشود که طلاب علوم دینی در آن به تحصیل علوم دینی و اسلامی اشتغال دارند. حوزه علمیه سابقهی بیش از هزار ساله دارد. حوزههای علمیه در
- حیاء ، شرم، خجالت
- حیقوق (ع)
1733 پیامبرانبر اساس برخی گزارشهای تاریخی «حبقوق»، «حبقون»، و یا «حیقوق»، نام یکی از پیامبران الهی بود که در راستای تبلیغ دین «حضرت موسی(ع)» گام برداشته و «بنىاسرائيل» را به سمت دین ایشان دعوت میكرد. او در «
- حیله شرعی
1356 اصطلاحات فقهی - اصولیواژۀ حيله، به معناى چاره است كه شخص در تدبير كارش به آن منتقل میشود و آن يک نوع تغيّر و انفصال از حال اوّلى است. در واقع، این واژه، بر اثر گذشت زمان، معناى دوّمى نيز پيدا كرده، و آن عبارت است از:
- خالد بن سنان (ع)
2042 پیامبرانبر اساس برخی گزارشها در زمان ميان حضرت عيسى(ع) و پیامبر اسلام(ص) چهار پيامبر به تبلیغ دین میپرداختند که سه نفر از بنى اسرائيل و يک نفر از عرب، به نام «خالد بن سنان عبسى» بود. برخی نیز معتقدند که
- خالد بن عمرو ازدی
1512 شخصیتها- خدیجه بنت خویلد
6276 شخصیتهاحضرت خدیجه(س) از پدری به نام «خويلد بن اسد»، و مادری به نام «فاطمه بنت زائده» پا به جهان گذاشت، ایشان اولین و گرامیترین همسر پیامبر اسلام (ص) و از از خرابات
2350 اصطلاحات عرفانی«خَرابات» در لغت جمع «خرابه» به معناى شرابخانه، میخانه، میکده و ویرانهها است. و در اصطلاح عرفانی عبارت است از: خراب شدن صفات و عادات نفسانی بشری، و فانى شدن وجود جسمانى. در همین راستا «خراباتی» ب
- خرقه
2120 اصطلاحات عرفانیدر تصوف و عرفان، واژه «خرقه» به معنای لباسی مخصوص است که استفاده از آن دارای آداب ویژهای میباشد؛ و نیز «خرقهپوشی» کنایهای از تخلّق به دستورات سلوکی است.
پاسخ مرتبط: خزیمة بن ثابت (ذو الشهادتین)
1532 شخصیتها«خزيمة بن ثابت بن فاكه بن ثعلبة بن ساعدة بن عامر»، مادرش «كبشة بنت أوس از بنی ساعده»، با کنیهی ابا عماره، یکی از خواص اصحاب پیامبر اسلام(ص)<
- خسران ، خاسر ، خسارت
10298 سرفصلهای قرآنی«خسر» و «خسران» به معنای هلاکت و گمراهی است. معنای اصلی آن کمی و نقصان است، و اگر آنرا به معنای هلاکت گرفتهاند، از آن جهت بوده که نتیجه
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
معنای تاسوعا و عاشورا چیست؟
7493 گوناگون 1398/09/26بر اساس نظر دانشمندان لغتشناس عرب، «عاشوراء» بر وزن «فاعولاء»[1] نام روز دهم ماه محرم است.[2] گفته شده است؛ اندک افرادی نیز معتقدند که «عاشوراء» نامی برای نهم محرم است، نه دهم آن.[3]در هر حال، «عاشورا» و «عاشور» و «عشوراء» (به ضم و ...
-
آیا داشتن ارتباط زناشویی با دختر خاله که از شوهرش طلاق گرفته اشکال دارد؟
23321 Laws and Jurisprudence 1387/06/07اگر قبلا ازدواج کرده و طلاق گرفته، بعد از گذشتن زمان عده طلاق او، می توان او را به عقد دائم یا موقت خود در آورد، اما قبل از تمام شدن عده نمی توان او را عقد کرد. در هر صورت بدون خواندن عقد، ارتباطات زناشویی ...
-
در آیه 8 سوره مبارکه ملک، ضمیر موجود در «خزنتها» به چه چیزی برمیگردد؟ آیا ممکن است به فوج برگردد؟
6579 تفسیر 1397/03/22خدای متعال در قرآن کریم و در توصیف حالات جهنم میفرماید: «تَکادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ کُلَّما أُلْقِیَ فیها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ یَأْتِکُمْ نَذیرٌ»؛[1] «نزدیک است که از شدّت خشم متلاشى شود هرگاه گروهى در آن افکنده شوند نگهبانانش از آنها میپرسند: آیا ...
-
همانگونه که جنّیان کافر، به وسوسه و گمراهکردن مردم میپردازند، آیا جنّیان مسلمان نیز میتوانند به کمک انسانهای مؤمن آمده و آنچه مصلحت است را به آنان القا کنند؟
7046 حدیث 1397/10/16بنابر تصریح قرآن کریم در آیه 12 سوره سبأ، گروهی از جنیان در خدمت حضرت سلیمان(ع) بودند، در روایتی طولانی درباره حوادث زمان ظهور امام زمان(عج)، امام علی(ع) نیز میفرماید: «از نسل من مردى آشکار گردد تا زمین را پر از عدل و داد کند، همانگونه که پر ...
-
مراد از مذهب جعفری کدام مذهب است؟
15189 کلیات 1388/04/07مراد از مذهب جعفری، مذهب شیعیان دوازده امامی است که اولین امام آنان حضرت علی بن ابیطالب(ع)و آخرین امام آنان حضرت مهدی (عج) است. نام های دیگر پیروان این مذهب عبارت اند از: امامیه (شیعه امامیه)، شیعه اثنی عشری و شیعه دوازده امامی .این مذهب را از آن ...
-
آیا عقد موقت بدون اجازه پدر صحیح است؟
40865 Laws and Jurisprudence 1388/07/11ازدواج موقت به ازدواجی گفته می شود که بین زن و مردی که هیچ مانعی از ازدواج نداشته باشند و با رضایت طرفین، همراه مهر معین تا زمان مشخصی عقد ازدواج بسته شود. این نکاح طلاق ندارد و زن و شوهر با اتمام وقت خود به خود از هم ...
-
آیا درباره حکمت برانگیخته شدن پیامبران، نظر شیعیان و اهلسنت تفاوتی دارد؟
5973 ضرورت بعثت پیامبران 1395/12/17در حکمت بعثت پیامبران اختلاف نظر چندانی میان فرقههای اسلامی وجود ندارد؛ زیرا به این حکمت در آیات بسیاری از قرآن کریم اشاره شده است، اما در مورد وجوب و ضرورت آن اختلاف نظرهایی میتوان مشاهده کرد: 1. بيضاوى در تفسیر آیه «رُسُلاً مُبَشِّرينَ وَ مُنْذِرينَ لِئَلاَّ يَكُونَ ...
-
آیا بیع مرابحه به صورت نسیه صحیح است؟
6996 خرید و فروش 1393/06/09بیع مرابحه به معاملهای اطلاق میشود که فروشنده با اعلام بهای کالای خریداری شده، آن را گرانتر از قیمت خرید بفروشد. و اگر در زمان عقد قرارداد، مبلغ و زمان پرداخت آن معلوم باشد، این معامله به صورت نسیه یا اقساطی و با قیمتی بیش از قیمت فروش ...
-
آیا نداشتن لباس در حال آمیزش، اشکالی دارد؟
121350 زمان و مکان همبستری 1390/06/01آنچه از مجموع روایات و فتاوای فقهای عظام، در آداب و احکام آمیزش زن و مرد به دست میآید، این است که زن و شوهر میتوانند هر گونه لذتی را از یکدیگر برده، و هنگام آمیزش داشتن پوشش و روانداز واجب نیست؛[1] البته آمیزش ...
-
خوابیدن در مکانهای مقدس و مذهبی؛ مانند مساجد و حرمهای ائمه(ع) اشکال دارد؟
44068 احکام مساجد و مکانهای مقدس 1386/08/21حرمهای امامان(ع) و اماکن مذهبی همواره مورد احترام مسلمانان بوده و هست؛ زیرا احترام به چنین مکانهایی احترام به ائمه(ع) و بزرگانی است که در آنجا مدفوناند. بنابراین، حداکثر باید از کارهایی که نوعی بیاحترامی و بیحرمتی به چنین مکانهایی است، خودداری کرد.اما از ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
891193 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
790468 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
754811 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
677588 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
657549 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
647780 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
598863 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
579773 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
564296 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
563758 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- حضرت یوشع (ع)