اصطلاحات و مدخل ها
-
خزیمة بن ثابت (ذو الشهادتین)
1597 شخصیت‌ها
«خزيمة بن ثابت بن فاكه بن ثعلبة بن ساعدة بن عامر»، مادرش «كبشة بنت أوس از بنی ساعده»، با کنیه‌ی ابا عماره، یکی از خواص اصحاب پیامبر اسلام(ص)<
-
خسران ، خاسر ، خسارت
10935 سرفصل‌های قرآنی
«خسر» و «خسران» به معنای هلاکت و گمراهی است. معنای اصلی آن کمی و نقصان است، و اگر آن‌را به معنای هلاکت گرفته‌اند، از آن جهت بوده که نتیجه
-
خشوع
5708 سرفصل‌های قرآنی
واژگان «خضوع» و «خشوع» هر دو در معانى تذلل، انكسار، سرشکستگی، آرامى، آسودگى، تواضع با اعضا و ترس در دل مورد استفاده قرار می‌گیرند و از این رو می‌توان این دو واژه را تا حد زیادی مترادف با یکدیگر ارز
-
خضوع
3633 سرفصل‌های قرآنی
واژگان «خضوع» و «خشوع» هر دو در معانى تذلل، انكسار، سرشکستگی، آرامى، آسودگى، تواضع با اعضا و ترس در دل مورد استفاده قرار می‌گیرند و از این رو می‌توان این دو واژه را تا حد زیادی مترادف با یکدیگر ارز
-
خفینة بن قیس
1573 شخصیت‌ها
بر اساس برخی گزارش‌ها «خفینة بن قیس» یکی از یاران امام حسین(ع) و از شهدای کربلا بود.
البته برخی نام ایشان را «حبشی» یا «حبشه»
-
خلسه
2449 اصطلاحات عرفانی
خلسه عرفانی، حالتی ناب است که حاصل رهایی انسان از «مَن محدود» و پر از عذاب، و رسیدن به «مَن حقیقی» و اتحاد با آن است.
پرسش مرتبط: fa12776
-
خلقت ، آفرینش ، هستی
30214 سرفصل‌های قرآنی
خلقت به معنای آفرینش و پدید آوردن است. مشتقات ریشه «خلق» در قرآن کریم فراوان به کار رفته تا از این طریق بندگان به خالق نظام هستی متوجه شوند و از خلود (ابدیت، جاودانگی)
17273 سرفصل‌های قرآنیواژه «خلود» از ریشه «خلد» در لغت به معناى دور شدن و خودداری از قرار گرفتن در موقعیتی است که چيزها را در معرض فساد قرار میدهد که نتیجه‌اش باقى‌ماندن بر ویژگی اولیه و تازگی خواهد بود. عرب هر چيزى را
- خلیفه (خلیفة الله)
5534 سرفصل‌های قرآنیاصطلاح «خلیفه» از ریشه «خلف» به معنای پشت‌سر، گرفته شده و به معنای جانشینی است. جانشینی گاه در امور حسی است، مانند این آیه قرآن «جَعَلَ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ خِلْفَة (شب و روز را جانشین یکدیگر قرا
- خمر، شراب (مشروبات الکلی) ، مستی
11912 سرفصل‌های قرآنیگرچه «خمر» بیشتر در شراب تولیدشده از انگور مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در معنایی وسیع‌تر به هر مايع مست كننده‌ای خمر می‌گویند، خواه از انگور گرفته شده باشد، يا از كشمش، خرما، و يا هر چيز ديگر، ا
- خنده ، لبخند ، ضحک ، تبسم
3349 سرفصل‌های قرآنیمادهی «ضحک» و مشتقات آن که به معنای خنده بوده و 9 مرتبه در قرآن بیان شده است. آنچه از مجموع متون خوارج
5026 فرقه‌ها، مذهب‌ها، گروه‌ها«خوارج» یکی از پرحاشیه‌ترین گروه‌هایی به شمار می‌آیند که در تاریخ اسلام ظهور نمودند. آغاز شکل‌گیری این فرقه، هنگام پایان جنگ صفین بود که
- خودکشی ، انتحار
3972 سرفصل‌های قرآنیحیات و زندگی، هدیه‌ی ارزش‌مندی است که از طرف پروردگار به انسان داده شده است. این هدیه، در واقع فرصتی است که انسان با کمک آن بتواند به بالا
- خوف(ترس، وحشت، رعب)
25189 سرفصل‌های قرآنیخوف به معنای ناراحتی قلب و ترس و وحشت از رخدادی ناپسند است که ممکن است در آینده رخ دهد: «تألم القلب و احتراقه بسبب توقع المکروه فی الاستقبال مشکوک الوقوع».
خوف و هراس دو گونه است: خوف و هرا
- خیانت ، خائن
4230 سرفصل‌های قرآنی«خیانت» در لغت به معنای مخالفت با حق و پیمان است که معمولا به صورت پنهانی انجام می‌شود و فرد خیانت‌کار، خائن نامیده می‌شود.
خیانت
- دحو الارض
1663 سرفصل‌های قرآنیبر اساس برخی گزارش‌ها، روز بیست و پنجم ذیقعده، هم‌زمان با آغاز دحوالارض است. «دَحو» به معنای بسط و گسترش است. بعضی نیز آن‌را به معنای تکان‌دادن چیزی از محل اصلی‌اش تفسیر کرده‌اند.
منظور از
- دروغگو دشمن خداست
1376 ضرب المثلهادر دین اسلام، دروغ عنوان امری بسیار ناپسند معرفی شده تا جایی که این واقعیت که «دروغگو دشمن خداست» به عنوان یک ضرب المثل در جامعه اسلامی مورد پذیرش قرار گرفته است.
برای دریافت اطلاعات بیشت
- دعا ، دعوت
28729 سرفصل‌های قرآنیدعاء در لغت به معنای خواندن و یا درخواست است که می‌تواند در دعوت مردم به سوی خداوند و کار خیر و حتی در غیر ارتباط‌های معنوی نیز مورد استفاده قرار گیرد، اما در آموزه‌های دینی، دعا و نيايش، عبادتی مع
- دلایل و برهان‌های اثبات پروردگار
2429 سرفصل‌های قرآنیپیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.
بخشی از دلایل و برهان‌هایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است .
- دلیل اخص از مدعا
2614 اصطلاحات فقهی - اصولیاگر دلیلی که برای اثبات مدعا اقامه می‌شود، تنها بخشی از آن را ثابت کند؛ گفته می‌شود که «دلیل اخص از مدعاست».
- دلیل اعم از مدعا
2104 اصطلاحات فقهی - اصولیاگر دلیلی که اقامه می‌شود، علاوه بر آنکه مدّعا را ثابت کرده، اثبات‌کننده موارد دیگری غیر از مدعا نیز باشد، گفته می‌شود که «دلیل اعم از مدعاست».
- دنیا
20052 سرفصل‌های قرآنیواژهی «دنیا» مؤنث «ادنی»، که اگر از ریشه‌ی «دنی» باشد به معنای پست، و اگر از ریشه‌ی «دنو» باشد به معنای نزدیک‌تر است. این واژه در قرآن كریم در قالب صفت آمده است؛ ما
- دور
2563 اصطلاحات فلسفی«دَوْر» (به فتح اول و سکون ثانی) از اصطلاحات منطق و فلسفه است که در سایر علوم بویژه فقه و اصول نیز کاربرد زیادی دارد. دور عبارت است از: این‌که موجود شدن چیزی در نهایت، وابسته به مو
- دور مصرح
1605 اصطلاحات فلسفی«دور مُصَرَّح» همان دور بدون واسطه است. رجوع کنید: مدخل «دَوْر».
- دور مضمر
1800 اصطلاحات فلسفیبه دور با واسطه «دَوْر مُضمَر» می‌گویند. مثلاً هر گاه "الف" متوقف بر "ب" باشد و "ب" متوقف بر "ج" و "ج" متوقف بر "دال" و "دال" متوقف بر "الف" باشد. رجوع کنید: مدخل دوری و دوستی
1754 ضرب المثلهااین ضرب المثل نشانگر آن است که اگر افرادی این ظرفیت اخلاقی را ندارند که برخی رفتارهای نامناسب همسایگان خویشاوند خود را تحمل کنند، بهتر است در کنار هم نباشند تا زمینه کمتری برای این کدورت‌ها پدید آی
- دین ، مذهب ، یوم الدین
17360 سرفصل‌های قرآنیگرچه «دين» در معنای عام آن به معنای هرنوع عقیده است، مانند آنجا که گفته می‌شود: «لکم دینکم و لی دین»، اما دین واقعی به معنای مجموعه‌ای از عقايد، اخلاق، قوانين و مقررات اجرايی است كه خداوند آن‌را ب
- ذبح
3194 اصطلاحات فقهی - اصولی«ذبح» در لغت به معنای پاره‌كردن گلو است و در استعمال قرآنی هم برای بریدن گلوی انسان‌ها مورد استفاده قرار گرفته است آنجا که ذکر
14453 سرفصل‌های قرآنی«ذکر» که در مقابل «نسیان» و فراموشی قرار دارد، به معنای یاد کردن، بر زبان راندن، به یاد آوردن، آواز، ثنا، دعا، ورد و ... است که يكى از زيباترين جلوه‌هاى ارتباط عاشقانه با خدا و اساسیترين راههاى
- ذمّ شبیه به مدح
1724 ادبیاتیکی از زیرشاخه‌های «دانش بدیع» و یکی از آرایه‌های ادبی کلام و زیبا سازی سخن، نکوهش شدید با سخنی است که به ظاهر شبیه ستایش می‌باشد. به این نوع از نکوهش، «ذمّ شبیه به مدح» می‌گویند. در این روش، فرد ب
- ذو القرنین (ع)
6302 سرفصل‌های قرآنییکی از شخصیت‌هایی که در قرآن از او یاد شده و گزارش‌هایی در مورد او ارائه شده است، شخصی به نام «ذو القرنین» است. درباره این‌که نام اصلی او چیست و منطبق بر کدام شخصیت تاریخی شناخته‌شده است، بین مفسرا
- رابطه خدن
1635 سرفصل‌های قرآنیرابطه خدن، رابطه دوستانه نامشروع بین زن و مرد است و «أخدان» که در قرآن مورد استفاده قرار گرفته است، جمع «خدن» به معناى رفيق است و بیشتر در مورد افرادی استعمال می‌شود كه تنها از روى شهوت رفيق می‌شو
- رافع مولی شنده
1651 شخصیتهاراهب ، رهبانیت
3460 سرفصل‌های قرآنیرهبانیت به معنای کناره‌گیری از مردم و گوشه‌نشینی است، و راهب به کسی گفته می‌شود که از مردم دوری کرده و کنج عزلت اختیار کند. رهبانیت از آموزه‌های مسیحیت تحریف شده است که مفاسد زیادی را به دنبال دارد
- رجاء ، امید
پرسش های اتفاقی
-
با وجود آیات فراوان در قرآن کریم در باره ستایش صحابه چرا شیعیان صحابه را مورد نکوهش قرار می دهند؟
26654 صحابه در نگاهی کلی 1387/07/18بدون شک آیات مورد استناد شما و نیز آیات بسیار دیگری، در ستایش از پیروان راستین پیامبر اکرم(ص) نازل گردیده است، اما با دقت در همین آیات و نیز بخشهای دیگری از قرآن که برخی از صحابه را مورد نکوهش قرار میدهد و نیز با مطالعهای در تاریخ ...
-
خواص آیه و سوره نور چیست؟
330272 علوم قرآنی 1387/11/13قرآن کتاب عمل است و تلاوت آن سرآغازی است برای تفکر و ایمان، و آن نیز وسیله ای است برای عمل به محتوای آن، و این همه پاداش های عظیم نیز از همین جا با همین شرایط تحقق می یابد. قرائت تمام سوره ها آثار دنیوی و ...
-
چه مقطعی برای وارد شدن طلاب به فلسفه مناسب است و با چه کتابی شروع کنند بهتر است؟
10807 Islamic Philosophy 1390/03/25مقطع خاصی برای ورود طلاب به تحصیل فلسفه وجود ندارد؛ چرا که مباحث مقدماتی مربوط به تاریخ فلسفه، آشنایی با فلسفه و ... از همان ابتدا لازم بوده و هر فردی بنابر علاقه، استعداد و گرایش فکری خود باید نسبت به مطالعه تخصصی فلسفه برنامه ریزی خاص خود را ...
-
حضرت ابوالفضل العباس(ع) چند فرزند داشت و نام آنها چه بود؟
10611 تاريخ بزرگان 1385/12/10در کتابهای تاریخی آمده است که حضرت ابوالفضل العباس(ع) با لبابه دختر عبدالله (عبیدالله[1]) بن عباس،[2] پسر عموی پیامبر(ص) ازدواج کرد که حاصل این ازدواج، چند فرزند پسر به نام‌های عبیدالله،[3] فضل[4] و عبدالله[5] ...
-
ارکان اقرار چیست؟ آیا میان «اقرار» و «اعتراف» فرق است؟
34392 گواهی و اقرار 1393/04/12اقرار در لغت به معنای اعتراف کردن و اثبات چیزی است.[1] در اصطلاح فقه؛ عبارت است از: خبر دادن از حقّى ثابت بر ضرر خود یا نفى حقّى از ذمّه دیگرى براى خود.[2] بنابراین، اعتراف نیز به معنای اقرار است، ...
-
اموال میت، در صورتی‌که هیچ وارثی غیر از شوهرش نداشته باشد، به چه کسی می‌رسد؟
9649 ارث 1393/07/02دیه مانند سایر اموال میت بین وارثان تقسیم می‌گردد و سهم الارث زوج و زوجه به شرح زیر است: 1. اگر میت زن بوده و دارای فرزند باشد، یک چهارم از اموال او به شوهرش می‌رسد و در صورتی‌که فرزندی نداشته باشد، نیمی از اموال به شوهر خواهد ...
-
«وَ مَعْرِفَةٍ یَفْرُقُ بِهَا بَیْنَ الْحَقِّ وَ الْبَاطِل» یعنی چه؟
8609 درایه الحدیث 1392/02/28جمله: «وَ مَعْرِفَةٍ یَفْرُقُ بِهَا بَیْنَ الْحَقِّ وَ الْبَاطِل»،[1] قسمتی از خطبه اول نهج البلاغه است که امام علی(ع) در چگونگی خلقت حضرت آدم(ع) آن‌را بیان فرمود. معنای سخن آن‌حضرت این است که خداوند شناختی به حضرت آدم(ع) عنایت فرمود که به وسیله آن ...
-
آیا قوانین مدنی و تجارت ایران برگرفته از قوانین غربی بوده و اسلامی نیستند؟
6559 دیگر موارد 1396/01/24هرچند این یک واقعیت است که در تدوین برخی قوانین ایران - بویژه در موضوعات جدید - از قانون کشورهای دیگر الگوبرداری شده است، ولی این بدان معنا نیست که قوانینی چون قانون مدنی و تجارت، منطبق با فقه اسلامی نبوده و حکم صادره با استناد به آنها، ...
-
منظور از اطوار سبعه(اطوار هفت‌گانه قلب) در عرفان اسلامی چیست؟
18458 اصطلاحات 1397/04/08«اطوار» جمع «طَوْر» به معنای حالت‌ها و کیفیت‌ها است.[1] در اصطلاح عرفانی؛ جلوه‌ها و مظاهر دل را گویند که به اطوار دل مشهور است. اطوار هفت‌گانه قلب در نگاه عرفانی عبارت‌اند از: 1. طور اول: که آن‌را صدر و سینه می‌نامند و آن معدن ...
-
در مورد اصطلاح «جامع افراد و مانع اغیار» توضیح دهید؟
6937 1402/05/22این اصطلاح به صورت خلاصه معنایش آن است که یک مفهوم و موضوع به‌گونه‌ای تعریف و تبیین شود که از یک طرف، تمام مصادیق آن، ذیل تعریف یادشده بگنجند و در طرف مقابل، تعریف به گونه‌ای نباشد که جز مصادیق مرتبط، احیانا مصادیق دیگر غیر مرتبط نیز بتواند ذیل آن ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892690 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
797694 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
759526 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
684019 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
660558 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649714 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
602389 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
580483 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
570245 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565424 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- خلیفه (خلیفة الله)
