جستجوی پیشرفته

اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:اصطلاحات فقهی - اصولی)

  • تحریر ، فکّ ، عتق ، آزادسازی بردگان
    3512 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «عتق» یا «تحریر رقبه» واژه‌ای قرآنی و فقهی به معنای آزاد کردن برده است.

    آزادکردن بردگان به خودی خود، عملی بسیار ارزشمند بوده و از

  • اخباری‌گری ، اخباریون
    2584 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «اخباریه» كه همان اصحاب حدیث هستند، در شیعه آنها را اخبارى‌ها و یا اخباریون می‌نامند. پیروان این مکتب، اجتهاد را باطل دانسته و ادعا می‌کنند که تنها از اخبار و اصول فقه

    1353 اصطلاحات فقهی - اصولی

    اصول فقه، دانشی است که در آن از قواعدی بحث می‌شود که نتیجه‌ی آن‌ قواعد در استنباط حکم شرعی مورد استفاده‌ی فقیه قرار می‌گیرد.

    پیشین

  • الجمع مهما أمکن أولی من الطرح
    1656 اصطلاحات فقهی - اصولی

    این قاعده در گستره‌های فراوانی مانند دانش فقه، بررسی روایات و ... کاربرد دارد و معنای ساده‌اش آن است که اگر دو گزارش وجود داشته باشد که به ظاهر با هم متفاوت‌اند، چند راه حل را پیش رو خواهیم داشت:

  • امانت ، امین
    4670 اصطلاحات فقهی - اصولی

    یکی از آموزه‌ها و تعالیم قرآن کریم موضوع «امانت» است. و به کسی که از امانت مردم حفاظت و نگهداری می‌کند «امین» و «امانت‌دار» گفته می‌شود. در منابع انقیاد ، منقاد

    1219 اصطلاحات فقهی - اصولی

    انقیاد، که در مقابل تجری استعمال می‌شود، عبارت از اين است كه، كسى خود را در برابر خداوند مسئول و پاسخگو دانسته و در همین راستا عملى را به

  • بیت المال
    2890 اصطلاحات فقهی - اصولی

    در متون دینی، عنوان «بيت المال» اصطلاحى عام است که شامل تمام درآمدهاى عمومى مسلمانان می‌شود كه اختیار آن در تصرّف حكومت اسلامى است. از رهگذر نگرشى فراگير به

  • تجری ، متجری
    1502 اصطلاحات فقهی - اصولی

    تجرّی يعنى جرأت و بی‌‏پروايى نشان‌دادن در مخالفت عملی با شرع مقدس، مانند آنکه فردی معتقد باشد که کار مورد نظر او، گناه و خلاف شرع است و با

  • حصر ، حصر حکمی و موضوعی ، حصر عقلی و استقرایی ، حصر حقیقی و اضافی
    2429 اصطلاحات فقهی - اصولی

    اصطلاح «حصر»، بیشتر در علوم ادبی کاربرد دارد، و عبارت است از: اختصاص دادن چیزی به چیز دیگر به طریق مخصوص. به عبارت دیگر، اثبات حکمی برای موردی معین و نفی آن حکم از موارد دیگر است.

    به عنوان

  • حیله شرعی
    1226 اصطلاحات فقهی - اصولی

    واژۀ حيله، به معناى چاره است كه شخص در تدبير كارش به آن منتقل می‌شود و آن يک نوع تغيّر و انفصال از حال اوّلى است. در واقع، این واژه، بر اثر گذشت زمان، معناى دوّمى نيز پيدا كرده، و آن عبارت است از:

  • رکوع
    4345 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «رکوع» یک واژه‌ی قرآنی است که در آیات مختلف با تعابیر گوناگون آمده است. البته این رکوع در آیات قرآن کریم می‌تواند به معنای تمام زکات

    5750 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «زكاة» در لغت، به دو معنا آمده است: يكى رشد و نموّ، و ديگرى پاكى. در فرهنگ اسلامی، معمولا كلمه‌ی «زكات» به سهمی اطلاق می‌شود که انسان مؤم

  • سجده ، سجود
    14510 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «سجود» یک واژه‌ی قرآنی است که در آیات مختلف با تعابیر گوناگون آمده است. سجده در آیات قرآن کریم گاه می‌تواند به معنای کل نماز باشد، از

  • طمث ، حیض ، قرء ،‌پریود ، عادت ماهانه
    3110 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «حیض» به خونى گفته می‌شود كه پس از بلوغ، به صورت عادت ماهانه، در ایامى خاص از رحم زن بیرون می‌آید. از حیض به «طمث» و «قرء» هم تعبیر می‌شود، و به بانوانی كه در حالت ح

  • عرف
    1713 اصطلاحات فقهی - اصولی

    عُرف دارای معانی گوناگونی می‌باشد، مانند:

    الف) امر پسندیده،

    ب) معرفت و شناسایی.

    ج) عادات موجود در یک جامعه.

    عرف در اصطلاح فقها به "عادات رفتاری و دیدگاه ذهنی مردم" گ

  • غناء ، رقص، موسیقی
    2846 اصطلاحات فقهی - اصولی
  • فساد ، فاسد ، مفسد ، مفسده
    10616 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «فساد» در مقابل «صلاح» است و به هر کار تخریبی فساد و مفسده می‌گویند. بنابراین، هر کاری که در جهت نقص و تخریب، و یا افراط و تفریط در مسائل فردی و اجتماعی باشد، عنوان فساد بر او صدق می‌کند و اشخاصی ک

  • قاعده فراغ ، قاعده تجاوز
    1767 اصطلاحات فقهی - اصولی

    یکی از قواعد فقهی پُرکاربرد در ابواب مختلف فقه؛ «قاعده‌ی فراغ» است. معنا و مفهوم این قاعده آن است که انسان عاقل و آگاه هرگاه عملى را انجام داده و سپس در كيفيت آن شک كند كه آيا آن عمل را صحيح به جا

  • قبح عقاب بلا بیان
    1463 اصطلاحات فقهی - اصولی

    قاعده «قبح عقاب بلا بيان»، قاعده‌ای عقلى بوده و مبتنى بر پذيرش «حسن و قبح عقلى» می‌باشد و معنایش آن است كه كيفر و مجازات كسى كه اطلاع از د

  • قرعه ، قرعه‌کشی
    2120 اصطلاحات فقهی - اصولی

    قرعه از جمله قواعد معروفی است كه در بسيارى از ابواب فقه - چه در منازعات چه در غير منازعات - به كار می‌رود و اندیشمندان دانش فقه در موارد فراوانی به آن تمسک کرده‌‌‌اند.

    اين قاعده، هم داراى م

  • لطیف ، لطف ، قاعده لطف
    3883 اصطلاحات فقهی - اصولی

    در قرآن کریم صفت «لطیف» به عنوان یک ویژگی خداوند بارها مطرح شده است که با توجه به قرائن و شواهد پیرامونی، می‌تواند ناظر به چند معنا باشد که یکی از مهم‌ترین آنها توجه

  • مضاربه
    261 اصطلاحات فقهی - اصولی

    مضاربه نوعی قرارداد در فقه اسلامی است که به موجب آن، شخص مالک، سرمایه خود را در اختیار شخصی دیگر (عامل) قرار می‌دهد تا با آن تجارت کرده و در نهایت، هر دو در سود آن شریک باشند. 

  • نشوز
    3245 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «نشوز» یک اصطلاح فقهی و حقوقی در ارتباط با حقوق و وظایف زناشویی بین زن و شوهر است؛ لذا «ناشز» و «ناشزه» به مرد يا زنى گفته مى‌شود كه حقوق

  • نماز جمعه
    3623 اصطلاحات فقهی - اصولی

    نماز جمعه یکی از عبادات اجتماعی اسلام است که در قرآن نیز به آن تصریح شده است. این عبادت به اجماع فریق

  • نماز میت
    3165 اصطلاحات فقهی - اصولی

    یکی از نمازهای واجب، نماز میت است که خواندن آن بر هر مسلمانی که از دنیا رفته و شش سال او تمام شده باشد واجب است، و این نماز پنج تكبير دارد که بین هر تکبیر ذکری خوانده می‌شود. همان‌گونه احترام به مس

  • نیت
    2205 اصطلاحات فقهی - اصولی

    منظور از «نيت» همان عزم راسخ و اراده محكم ‏براى انجام ‏كار است، قطع ‏نظر از اين‌

  • ولایت فقیه ، ولی فقیه
    9727 اصطلاحات فقهی - اصولی

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • امیدبخش‌ترین آیه قرآن کدام است؟
    19920 تفسیر 1393/12/26
    قرآن کریم سرشار از آیات مژده و امید است. اما در این‌که کدام‌یک از آیاتش امید بیشتری به مؤمنان می‌دهد، سخن پیشوایان دین در این زمینه متفاوت است که شاید این تفاوت، ناظر به جنبه‌های مختلف امیدبخشی‌ باشد: ۱. ابوحمزه ثمالی می‌گوید؛ از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) ...
  • انصار چه کسانی بودند؟
    38930 تاريخ بزرگان 1388/12/03
    "انصار" جمع ناصر، از ریشه "نصر" به معنای یاوران است. در صدر اسلام به ساکنانمسلمانمدینهو اطرافآن، به ویژه افراد دو قبیلهاوسوخزرج،انصار گفته می‌شد؛ چرا که آنان به یاریپیامبر اسلام (ص)ومسلمانان مهاجر مکیو نقاط دیگر پرداختهبودند و در نشر ...
  • منظور از مباحات عامه، اباحه تملک و اباحه انتفاع چیست؟
    19535 General Terms 1393/04/17
    مباح بودن به معنای حلال بودن است. اموالى که متعلق حق هیچ‌کس نیست، در فقه از آنها با عنوان «مباحات عامّه» یا «مشترکات و منافع عامّه» تعبیر شده است. چیزهایى که شارع آنها را براى همه مشترک یا مباح قرار داده است، دو قسم است: 1. ...
  • هجوم‌آورندگان به خانه حضرت فاطمه(س) چند نفر بودند و چه افراد سرشناسی در میان آنان حضور داشتند؟
    31035 تاریخ 1394/07/14
    بنابر تحقیق و جست‌وجو در منابع حدیثی و تاریخی؛ به صورت پراکنده در نقل‌های مختلفی که درباره این بی‌حرمتی نقل شده است، نام تعدادی از افراد که به خانه حضرت فاطمه(س) هجوم آورده، یا دستور هجوم دادند وجود دارد. البته مشخص نیست که تعداد دقیق آنان چند نفر ...
  • گزارش‌های تاریخی موجود پیرامون شخصیت حر بن یزید ریاحی که در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را ارائه کنید؟
    33792 تاريخ بزرگان 1394/07/21
    یکی از افرادی که نامش در میان شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) جاودانه ماند، و مُهر شهادت وی در درگاه الهی ثبت شد، «حُرّ بن یزید ریاحی» است.نسب حر بن یزیدنسب حر را چنین ذکر کرده‌اند: «حر بن یزید بن ناجیة بن قَعنَب،
  • حدیث حارث همدانی در مورد حاضر شدن امام علی(ع) بر بالین محتضر را چگونه ارزیابی می¬کنید؟
    26219 درایه الحدیث 1392/04/27
    حاضر شدن پیامبر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) از جمله حضرت علی(ع)، هنگام مرگ، نزد تمامی انسان‌ها حتی کسانی که بر دین‌های دیگر می‌باشند از اموری است که اخبار مستفیضه بر آن دلالت دارد.[1] البته در نحوه و چگونگی این حضور سخنانی بیان شده است ...
  • حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
    23986 لغت شناسی 1397/08/26
    بر اساس نظر مشهور ادباء، حروف مشبهة بالفعل پنج حرف بوده[1] که بر سر مبتدا و خبر وارد می‌شوند. این حروف عبارت‌اند از: إنَّ، أنَّ، لیت، لکنَّ، لعلَّ. عمل اصلی این حروف، منصوب نمودن مبتدا به عنوان «اسم» و مرفوع نمودن خبر به عنوان ...
  • فرق بین «صراحت» و «ظهور» چیست؟
    15284 مبانی فقهی و اصولی 1390/12/22
    دلالت یک عبارت بر مقصود گوینده، گاهی آن قدر صریح است که احتمال خلاف در آن منتفی است. در این جا می گویند عبارت نص و صریح است، اما گاهی دلالت یک عبارت بر قصد گوینده صریح نیست، بلکه معانی متعدد از آن محتمل است، ولی در ...
  • آیا کلمه «حضرت» در روایات نیز به کار برده شده است؟
    14525 لغت شناسی 1394/01/22
    کلمه «حضرت» در لغت به معنای «حضور» و «نزد» می‌باشد.[1] این کلمه در عربی به صورت «حضرة» نوشته می‌شود. مثلاً وقتی می‌گوییم: «حضرت امام صادق(ع)» در روایات نیز به کار برده شده است که فارسی زبانان به عنوان احترام و ادب قبل از اسامی ...
  • افطاری دادن در کدام روز برابر مهمان کردن صد هزار پیامبر، امام و شهید است؟
    23611 حدیث 1392/10/28
    اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی از کارهایی است که در اسلام مورد تأکید قرار گرفته و برای آن اجر و پاداش فراوانی قرار داده شده است. اما متن موجود در پرسش، تلفیق و خلط دو روایتی است که هر کدام دارای خاستگاه مخصوص به خود ...

پربازدیدترین ها