اصطلاحات و مدخل ها
-
کرسی
2888 سرفصل‌های قرآنی
واژه «کرسی» در معانی گوناگونی چون تخت پادشاهی، علم، دانش، ملک، قدرت باری تعالی و تدبیر او مورد استفاده قرار گرفته است. اين كلمه در قرآن کریم دو بار تکرار شده، با اين تفاوت كه در يكى، مصداق خارجى ما
-
کسالت ، تنبلی، بی‌انگیزگی
2444 سرفصل‌های قرآنی
تعالیم و آموزه‌های دین اسلام کسالت و تنبلی را رد کرده و خواستار نشاط کشف و شهود، مکاشفه
8611 اصطلاحات عرفانیکشف در لغت، به معنای برداشتن پرده و حجاب از روی چیزى است؛ شهود نیز در لغت به معنای دیدن، معاینه و حضور است.
کشف و شهود یاهمان مکاشفه و مشاهده، از اصطلاحات عرفانی
- کعبه
9500 سرفصل‌های قرآنی«کعبه» ساختمانی در داخل «مسجد الحرام» است که در شهر «مکّه» قرار دارد.
بر اساس آيات قرآن، هم‌چنين اسناد تاريخى در باب ساختن كعبه، این منطقه نمادى از بركات الاهى، هدايت بشر، و محل اجتماعی برا
- کفر ، کفران ، نپذیرفتن ، ناسپاسی
56592 سرفصل‌های قرآنیکفر در دانش لغت به معنای پوشاندن بوده و در قرآن کریم و دیگر منابع اسلامی به معنای نپذیرفتن یک حقیقت و یا ناسپاسی نسبت به یک نعمت است که در
- کلبیون
1532 فرقه‌ها، مذهب‌ها، گروههارجوع کنید: «ملامتیه».
- کمال
9138 سرفصل‌های قرآنی«كمال» عبارت است از: «فعليت و هستى محض و نداشتن قوه و استعداد». به عبارتی كمال، داشتن هر چیزی است كه براى شىء، ممكن و لايق باشد. به سخن ديگر، كمال، نقطه‌ی پايان و مرحلهی نهايى و عالى هر شىء و
- کمیل بن زیاد ، دعای کمیل
4151 شخصیت‌ها«کمیل بن زیاد نخعی»، با کنیه‌ی ابن عبدالله و ابن عبدالرحمن، از اصحاب خاص و شیعیان راستين کنانة بن عتیق
1929 شخصیت‌ها«کنانة بن قیس» نام یکی از شهدای کربلا است که بر اساس برخی گزارش‌ها در حمله اول دشمن در روز عاشورا و در رکاب کودک ، طفل ، نوزاد
15239 سرفصل‌های قرآنیبه فرزندان انسان‌ها از زمان تولد تا سن بلوغ، کودک اطلاق می‌شود که معادل آن در زبان عربی طفل است. در آموزه‌های دین اسلام؛ چون کودکان هنوز به سن تکلیف نرسده‌اند؛ لذا ا
- کوفه ، مسجد کوفه
5903 مکان‌ها و مناطقکوفه از شهرهای جنوبی کشور عراق است که امروزه متصل با شهر نجف می‌باشد. کوفه از شهرهای مهم اسلامی است که به دست مسلمانان تأسیس شد. این شهر م
- کهف، اصحاب کهف
6025 سرفصل‌های قرآنیاصحاب کهف گروهى از جوانان با ايمان و موحد بودند كه در يک زندگى پر زرق و برق، در ميان انواع ناز و نعمت به سر میبردند، ولی براى حفظ عقيده و مبارزه با طاغوت عصر خويش به همه اينها پشتپا زدند، و با
- کید ، حیله ، مکر ، خدعه ، فریب
14715 سرفصل‌های قرآنیواژههایی از ریشه‌های «مکر»، «کید»، «حیله» و «خدعه» که با وجود برخی تفاوت‌ها تا اندازه‌ای به یک معنا هستند، چندین و چند بار در قرآن کریم
- گریه ، اشک ، بکاء ، دمع
- گناه (ذنب ، اثم، سیئه ، خطیئه ، عصیان و ...)
30802 سرفصل‌های قرآنیمفهوم فارسی و کلی «گناه» در زبان عربی با واژه‌های متفاوتی بیان می‌شود.
به عبارتی، واژههایی مانند «ذنب»، «اثم»، «خطیئه»، «سیئه»، «عصیان» و ... که با مشتقات خود در لائیک ، لائیسم ، سکولاریسم
3760 فرقه‌ها، مذهب‌ها، گروههااندیشه «لائیک» و «سکولار» به معنای «تفکیک دین از حکومت» و یا «جدایى دین از جامعه» می‌باشد که به هر دو معنای آن مورد پذیرش لاحج
2201 پیامبرانروایتی وجود دارد مبنی بر اینکه «لاحج» یکی از پیامبران الهی بوده، اما مقام رسالت نداشت. همچنین گفته شده که وی شوهر خاله حضرت ابراهیم(ع) و نیز پدر ساره همسر ایشان بود.
- لاهوت
2173 طبقه‌بندی نشدهواژه «لاهوت» تا حدودی مترادف با واژههایی چون عالم غیب، عالم الهی، جهان مینوی؛ عالم خداوندی است که بر همه عوالم وجود مستولی است. بُعد ذات خدای متعال را به لحاظ اینکه مشتمل بر صفات
- لطیف ، لطف ، قاعده لطف
4443 اصطلاحات فقهی - اصولیدر قرآن کریم صفت «لطیف» به عنوان یک ویژگی خداوند بارها مطرح شده است که با توجه به قرائن و شواهد پیرامونی، می‌تواند ناظر به چند معنا باشد که یکی از مهم‌ترین آنها توجه
- لعن، سبّ، فحش، توهین، دشنام، نفرین
14566 سرفصل‌های قرآنی«لعن» در لغت به معنای راندن و دور کردن از خوبی به همراه غضب است. لعن اگر از طرف خداوند باشد، در آخرت به معنای عقوبت و مجازات و در دنیا به معنای بسته‌شدن راه رحمت و توفیق الهی است. و اگر لعن از طرف
- لفیف
2780 ادبیاتاگر کلمه‌ای در دو حرف از حروف اصلی خود دارای «حرف علّه» باشد به آن «لفیف» گفته می‌شود و در صورتی که مانند فعل «لَوَی» این دو حرف عله اصلی به هم متصل باشند، «لفیف مقرون» نام خواهد داشت و اگر مانند ف
- لفیف مفروق
1342 ادبیاترجوع کنید: «لفیف».
- لفیف مقرون
1341 ادبیاترجوع کنید: «لفیف».
- لوامع صاحبقرانی
1645 کتابهااین کتاب توسط محمد تقى مجلسى معروف به «مجلسى اول» (1070 ق) به نگارش درآمده است.بعد از آن‌که مؤلف، کتاب شرح روایتی به نام «روضة المتقین» را نگاشت و به شاه عباس صفوی عرضه کرد، شاه از وی درخواست نگارش
- لوح ، الواح ، لوح محفوظ
815 سرفصل‌های قرآنییکی از معانی «لوح»، تخته چوب می‌باشد و نیز هرآنچه بتوان با استفاده از آن، چیزی را ساخته و یا بر روی آن چیزی را نگاشت که به همین دلیل، خداوند هم از چوب‌های به‌کار رفته در کشتی لوم ، تعییر ، سرزنش
3006 سرفصل‌های قرآنی«لوم» به معنای سرزنش و نکوهش، از واژه‌های مورد استفاده در قرآن کریم می‌باشد. این واژه درجایی صفت لهو و لعب
10673 سرفصل‌های قرآنیواژگان «لهو» و «لعب» در کنار یکدیگر، در شش سوره از قرآن کریم آمده که در چهار مورد واژۀ «لعب» مقدّم بر «لهو» شده و در دو جای دیگر کلمه «لهو
- مَلَک ، ملائکة ، فرشته ، فرشتگان
22355 سرفصل‌های قرآنیكلمۀ "ملائكه" جمع "ملك" - به فتحه لام- به معنای موجوداتى است که مخلوق و واسطۀ بين خدا و بين عالم مشهوداند. قرآن کریم کارهای فراوانی را برای فرشتگان برشمرده است. وساط
- ما فی الذمه
9404 اصطلاحات فقهی - اصولیاصطلاح «ما في الذمة» یا «هر آنچه بر عهده است» در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد که مکلّف در نوع تکلیف خود دچار تردید می‌شود؛ توضیح اینکه، گاهی مکلّف در انجام عمل عبادی شک می‌کند که نیّتش باید چگ
- ما لا یدرک کلّه لا یترک کلّه
2502 اصطلاحات فقهی - اصولیر.ک: «قاعده میسور».
- مالک اشتر
3131 شخصیتهامالک بن حارث بن عبد یغوث بن سلمه بن ربیعه بن حارث بن خریمه بن سعد بن مالک بن نخع، از خانواده‌‌های اصیل و برومند طایفه‌ی نخع و مذحج یمن برخاسته و به دلیل جراحتی که به چشمش رسیده بود، مالک اشتر نامید
- مالک بن دودان
1726 شخصیت‌ها- مالک بن عبدالله بن سریع
1744 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) مالک بن عبدالله بن سریع جابری بود که ر
- مباهله
2456 سرفصل‌های قرآنی«مباهله» يعنى نفرين كردن يکديگر با این هدف که هر كس بر باطل است مورد غضب الاهى قرار گيرد، و آن‌كس كه بر حق است شناخته شود و بدين گونه حق ا
- متردیه
2556 اصطلاحات فقهی - اصولیبه حیوانى که با افتادن از پرتگاه کشته شده باشد، «متردّیه» گفته می‌شود که در آیه سوم سوره مائده نیز به آن اشاره شده است.
پرسش های اتفاقی
-
اهدای عضو چه حکمی دارد؟
92691 مرگ مغزی و پیوند اعضا 1389/02/06پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی): اگر استفاده از اعضاى بدن بیماران مذکور براى معالجه بیماران دیگر، باعث تسریع در مرگ و قطع حیات آنان شود جایز نیست، در غیر این صورت ...
-
چرا اسلام به ادیان دیگر اجازه نمی‌دهد تا در جامعه اسلامی به تبلیغ دین خویش بپردازند، اما خود به تبلیغ اسلام در دیگر جوامع می‌پردازد؟
13733 دین اسلام 1394/02/21هر چند که دین اسلام مدافع آزادی افراد و جوامع است ولی این آزادی به معنای باز گذاشتن راه انحراف و گمراهی نیست. اسلام مکتبی است که خود را کامل‌ترین دین معرفی کرده و پیامبرش را آخرین پیامبر دانسته و خود را ناسخ همه ادیان آسمانی پیش از خود ...
-
روزه چه آثار تربیتی بر انسان می گذارد؟
38918 روزه و رمضان 1390/05/13روزه نوعی تمرین تهذیب، تزکیه نفس و راهی مناسب برای تحقق تسلط انسان بر نفس خویش و مبارزه با هوس های نفسانی است. روزه در دو بُعد فردی و اجتماعی، افزون بر ثمرات جسمی، آثار و فایده های تربیتی و سازندگی؛ مانند: تقویت صبر، آخرت گرایی، قدرت ...
-
علل و آثار دین گریزی جوانان چیست؟
95697 دین 1389/05/21دین برنامه سعادت و رستگاری بشر است. دین داری نهادینه کردن تعالیم و ارزش های دینی در همه ابعاد زندگی است که ثمرات بی شماری در فرد و اجتماع دارد. عواملی به صورت پیدا و پنهان، دین داری را تهدید می کند که یکی از آنها ...
-
چرا خداوند در تورات خود را فقط خدای ابراهیم، اسحاق و یعقوب(ع) می‌خواند؟
5969 یهود 1398/11/14خدای متعال در تورات، خود را خدای برخی انبیاء الهی معرفی کرده است:خدای اسحاق(ع)؛[1]خدای اسرائیل؛[2]خدای یعقوب(ع)؛[3]خدای ابراهیم(ع)، اسحاق و یعقوب؛[4]خدای یوشع(ع)؛[5]خدای الیا؛[6]خدای داوود(ع)؛[7]
-
در رمی جمرات اگر بخواهیم به نیابت از فرد ناتوان هم رمی کنیم اول باید رمی خودمان را انجام دهیم و سپس برای دیگری؟
11752 Laws and Jurisprudence 1390/07/26طبق نظر همه مراجع معظم تقلید و حضرت امام خمینی(ره)، جایز است که حاجی، قبل از رمی خود، برای دیگران نیابتاً رمی انجام دهد.[1]این سؤال، پاسخ تفصیلی ندارد.
-
آیا خداوند نمی‌توانست از تحریف تورات و انجیل جلوگیری نماید؟
11383 تفسیر 1393/01/25خداوند اگر می‌خواست می‌توانست تمام جهانیان را بر یک دین و یک امت گرد هم آورد. قرآن کریم در این باره می‌فرماید: «وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَکُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لکِنْ یُضِلُّ مَنْ یَشاءُ وَ یَهْدی مَنْ یَشاءُ وَ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ».[1] اما ...
-
زندگی‌نامه اندیشمند بزرگ شیعی «سید مرتضی» معروف به «علم الهدی» را می‌خواستم؟
6795 تاريخ بزرگان 1395/12/04سید مرتضی معروف به علم الهدی(355 – 436 ق) از برجسته‌ترین اندیشمندان شیعی در طول تاریخ است که در بغداد سکونت داشته و در دانش‌هایی مانند کلام، فقه، اصول، تفسیر، نجوم، ادبیات عرب و ... شخصیتی ممتاز به شمار آمده و تألیفات فراوانی در زمینه‌های مختلف از خود ...
-
آیا با پرداخت یکبار خمس مالی، دیگر خمس بر آن واجب نمی شود؟
23593 Laws and Jurisprudence 1385/12/22همان گونه که مستحضرید خمس یکی از واجبات مهم مالی در اسلام است که از فروع دین و از عبادات شمرده می شود، از این رو باید با قصد قربت انجام گیرد. اموال و سرمایه هایی که به آنها خمس تعلق می گیرد، اگر یکبار خمس آنها پرداخت شود، ...
-
به فرمایش علی (ع) واجب چیست؟ واجبتر کدام است؟ مشکل چیست؟ مشکلتر کدام است؟ عجیب چیست؟ عجیبتر کدام است؟ نزدیک چیست؟ نزدیکتر کدام است؟
31518 درایه الحدیث 1389/02/29علامه مجلسی در بحارالانوار روایتی نقل می کند که در آن آمده: شخصى از علی (ع) درخواست کرد که این سؤال ها را جواب دهد، واجب چیست و واجب تر کدام؟ عجب چیست و عجبتر چه؟ دشوار کدام و دشوارتر چیست؟ نزدیک چیست و نزدیکتر کدام؟ هنوز سخنش ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892597 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
797305 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
759330 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
683699 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
660463 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649661 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
602261 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
580472 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
569523 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565391 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- کعبه
