اصطلاحات و مدخل ها
-
منت
5010 سرفصل‌های قرآنی
شايد در ابتدا چنین تصور شود که تعبیر «منت» تعبیری است که در همه جا بار منفی داشته و رفتاری نامناسب ارزیابی شود؛ اما هنگامى كه به ريشه‌ی اصلى لغت «منت» باز می‌گرديم حقیقت این تعبیر كاملا روشن می‌شو
-
منجح بن سهم
1985 شخصیت‌ها
«منجح بن سهم» نام یکی از غلامان امام حسین(ع) و از جمله شهدای کربلا است که در رو
-
منخنقه
2178 اصطلاحات فقهی - اصولی
در زبان عرب، به حیوانى که خفه شده باشد، «منخنقه» گفته می‌شود. در آیه سوم سوره مائده، به این اصطلاح اشاره شده است.
-
منصوب به نزع خافض
1775 ادبیات
در ادبیات عرب، قانونی وجود دارد که بر اساس آن، اگر کلمه‌ای از لحاظ معنایی می‌باید مجرور حرف جرّی قرار بگیرد، اما در ظاهر کلمه از آن حرف جرّ اثری نباشد، کلمه یاد شده دارای اعراب نصب شده و عنوان «منص
-
موقوذه
2282 اصطلاحات فقهی - اصولی
در زبان عرب، به حیوانى که بدون ذبح و تنها بر اثر ضربات وارده بر او کشته شده باشد، «موقوذه» گفته می‌شود. این واژه برگرفته از «وقذ» به معناى ضربت شدید است. در آیه سوم سوره مائده، به این اصطلاح اشاره
-
مولوی ، مولانا ، مثنوی
2525 کتاب‌ها
کلمه‌ی «مولوی»یک اسم منسوب است؛ یعنی از اضافه شدن «یاء» نسبت به کلمه «مولی»، تشکیل شده است. این اصطلاح در بسیاری از مناطق اسلامی از جمله در بخش‌های شرقی ایران و نیز کشورهای پاکستان، افغانستان و ...
-
مهاجر بن اوس
1781 شخصیت‌ها
با توجه به نقل‌های مختلف تاریخی، مهاجر بن اوس از برجسته‌ترین دشمنان امام حسین(ع) بوده و در شهادت افرادی مانند مهجة القلب
3609 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور هفتم از «اطوار سبعه»، «مهجة القلب» و یا «قلب سلیم» می‌گویند که محلّ تجلّیات الوهیّت و اشراقات انوار ربوبیّت است و این مقام با قطع علاقه از ما
- مهرم حلال و جانم آزاد
1701 ضرب المثلهااین ضرب المثل در جایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که زنی به دلیل بدرفتاری شوهرش با او تصمیم می‌گیرد که از حق دریافت مهر خود صرف نظر کرده و شوهرش را راضی به طلاق کند.
این ضرب المثل ناظر به دو
- میثم تمار
1402 شخصیت‌ها«میثم بن یحیی» که به «میثم تمار» و یا خرمافروش شهرت داشت، از بزرگان شیعه و از افرادی بود که در راه مکتب خود و محبت میزان، وزن، ترازو
5095 سرفصل‌های قرآنی«ميزان» که جمع آن «موازین» است، به وسيلۀ سنجش گفته می‌شود، تا با استفاده از آن، اندازه و ارزش چیزی معلوم شود. قرآن کریم این واژه را هم در
- میکال ، میکائیل
2872 سرفصل‌های قرآنی«میکائیل» نام یکی از چهار فرشته‌ی مقرب درگاه الهی است. نام این فرشته تنها يک‌بار در قرآن کریم و به صورت «ميكال» و در کنار «جبرئیل» آمده است. اینکه نام این دو فرشته به صورت خاص بعد از آن در قرآن ذکر
- میهمانی و میزبانی ، اطعام و ضیافت ، ولیمه
6388 سرفصل‌های قرآنیکاربر گرامی؛ برای دریافت اطلاعات مرتبط با این مدخل به آیات و پاسخ‌های ذیل مراجعه فرمایید.
به خواست خدا و در اولین فرصت، توصیف مختصری از مدخل بالا در همین بخش نگاشته خواهد شد.
- ناتان
2119 پیامبرانبر اساس گزارش برخی منابع تاریخی، «ناتان(ع)» ششمین فرزند «داوود نبی(ع)»، از ششمین همسرش به نام «اغلاء» بود. ناتان با آن‌که در زمان پدرش داوود نبی می‌زیست، اما او نیز پیامبری بود که بر او وحی می‌شد.<
- نار (آتش)
27183 سرفصل‌های قرآنی«نار» به معنای مطلق آتش است، اما این واژه در بسیاری از موارد - به ویژه در متون دینی - ناظر به «جهنم» و یا دوزخ می‌باشد.
- ناسوت
1922 طبقه‌بندی نشدهعرفا و فلاسفه‌ی الهی برای عالم هستی مراتبی قائل‌اند و جهان را دارای مراتب می‌دانند و برای هر مرتبه نامی تعیین کرده‌اند. یکی از این مراتب «عالم ناسوت» است. مراد از ناسوت همين عالم دنيا و همين عالم م
- نافع بن هلال
2199 شخصیتهانافع بن هلال جملی که برخی گویا به دلیل سهو قلم نام وی را هلال بن رافع نگاشته‌اند، از یاران امام علی(ع) بود و ارتباط خود را با ناقص
1560 ادبیاتاز دیدگاه ادبیات عرب، هر کلمه‌ای که حرف پایانی از حروف اصلی یا «لام الفعل» آن از «حروف علّه» باشد، «ناقص» نامیده می‌شود و اگر مانند «عفو» حرف علّه پایانی آن، واو باشد، «ناقص واوی» و اگر مانند «خشي»
- ناقص واوی
1538 ادبیاترجوع کنید: «ناقص».
- ناقص یائی
1343 ادبیاترجوع کنید: «ناقص».
- نبوّت ، رسالت ، پیامبری ، انبیا ، پیامبران
40954 سرفصل‌های قرآنینبوت از مهم‌ترین اصول اعتقادی ادیان الهی است که بر اساس آن، افرادی از جانب خدا برای هدایت بشر و توجه او به مبدأ و معاد مبعوث می‌شوند. نبوت یعنی اتصال مرموز و ناشناخته با ریشه وجود و سپس مأموریت برا
- نجم ، علم نجوم ، ستاره ، ستاره‌شناسی
6627 سرفصل‌های قرآنیدر زمان‌های گذشته، دانش ستاره‌شناسی کمتر در ارتباط با پژوهش پیرامون ستارگان بوده و علم نجوم را بیشتر در پیش‌گویی‌ها و فال‌زدن‌ها با استفاده از حرکت ستارگان مورد استفاده قرار می‌دادند. منجمان گاه مد
- نخل ، نخیل ، خرما
4673 سرفصل‌های قرآنینخل به درخت خرما گفته می‌شود و به زمین و باغی که در آن درخت خرما کاشته شده و محصولش خرما باشد، در فارسی نخلستان می‌گویند.
نام درخت خرما یا همان نخل بارها در قرآن
- نذر
3692 اصطلاحات فقهی - اصولی«نذر» آن است که انسان متعهد شود برای خدا کاری از کارهای خیر را انجام دهد، یا کاری را که ترکش نیکو است، ترک نماید. نذر بر دو نوع است:
1 . نذر مشروط؛ نذر مشروط یا «نذر شکر» است، مانند اینکه
- نسخ
4014 سرفصل‌های قرآنیمعناى لغوی كلمه «نسخ»، نقل يک نسخه از كتاب به نسخهاى ديگر است، و اين عمل را از آن جهت، نسخ می‌گويند، كه گويى كتاب اولى را از بين برده، و كتابى ديگر به جايش آوردهاند.
اما در علوم قرآنی
- نسیان (فراموشی)
10454 سرفصل‌های قرآنی«نسیان» در لغت به معنای فراموشی است که گاه انسان به سبب غفلت، دچار آن شده، و گاه به صورت عمدی تلاش می‌کند آنچه در حافظه دارد را پاک کرده و به عبارتی خود را به فراموشی بزند.
برخی از اهل لغت،
- نشوز
3444 اصطلاحات فقهی - اصولی«نشوز» یک اصطلاح فقهی و حقوقی در ارتباط با حقوق و وظایف زناشویی بین زن و شوهر است؛ لذا «ناشز» و «ناشزه» به مرد يا زنى گفته مى‌شود كه حقوق
- نصر ، غلبه ، فتح ، کمک ، پیروزی
23769 سرفصل‌های قرآنی«نصر» و «فتح» واژه‌هایی قرآنی می‌باشند که خود این واژه‌ها و نیز مشتقات آن، فراوان در قرآن به کار رفته و دو سوره پر محتوا نیز به همین نام‌ها اختصاص یافته است.
البته قرآن، از ریشه‌های دیگری
- نصر بن ابی نیزر
1492 شخصیت‌ها- نطیحه
2825 اصطلاحات فقهی - اصولیدر زبان عرب، به حیوانى که به دنبال شاخ زدن حیوان دیگری به او جان داده باشد، «نطیحه» می‌گویند. در آیه سوم سوره مائده، به این اصطلاح اشاره شده است.
- نظم عمومی
341 اصطلاحات اخلاقیپرسش مرتبط: fa117908
- نعمان بن عمرو راسبی
1863 شخصیتهایکی از یاران امام حسین(ع) نعمان بن عمرو راسبی بود که به همراه برادرش حلاس، همرا
- نعمت
- نعیم بن عجلان الأنصاری
1850 شخصیتهانعیم بن عجلان انصاری یکی از یاران امام حسین(ع) و یکی از شهدای کربلا بود که روز
- نفاق (منافق، منافقون)
17428 سرفصل‌های قرآنیواژه «منافق» از ریشه «نفق» به معنای خروج است و نیز «نِفاق»، مصدر است به معنای منافق بودن.
در اصطلاح دینی «نفاق» را اینگونه معنا کرده‌اند: «نفاق، آشکار کردن ایمان با زبان و پنهان‌کردن کفر در
پرسش های اتفاقی
-
اگر خداوند معنوی است، به نظر می‌رسد انسان هم باید کار معنوی کند. پس چرا گفته می‌شود ۶۹ جزء از ۷۰ جزء عبادت، مربوط به کسب روزی حلال است؟ مگر روزی حلال از جنس ماده نیست؟
9216 شبهه شناسی 1391/08/29هدف آفرینش انسان، عبادت کردن است، همان‌گونه که خداوند متعال می‌فرماید: «من جنّ و انس را نیافریدم جز براى اینکه عبادتم کنند (و از این راه تکامل یابند و به من نزدیک شوند)».[1] اما عبادات الهی، تنها اعمال و کارهای تصوری ...
-
شنیدم که در جنگ ایران و عراق جنازه برخی از افرادی که شهید شده بودند، متلاشی نشده و از بین نرفته است. آیا این گزارشات معتبر و قابل قبول می باشد؟
15267 جهاد و دفاع 1390/10/27از آن جا که ساختار جسم جانداران، این گونه است که بعد از خروج روح از آن جسم، بدن به طور طبیعی متعفن شده، می پوسد و از بین می رود، بدیهی است که چنین چیزی بعید به نظر برسد که برخی از اجسام پس از گذشت سال ها ...
-
چرا خداوند در "الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیاةَ لِیبْلُوَکُمْ أَیکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا ..."، مرگ را مخلوق دانسته است؟ و مقصود از این خلق چیست؟
43273 تفسیر 1391/01/22در این که چرا خداوند در قرآن کریم از "مرگ" با تعبیر خلق و آفرینش یاد نموده است، مفسران می گویند؛ "مرگ" اگر به معناى فنا و نیستى باشد مخلوق نیست؛ چرا که خلقت به امور وجودى تعلق مى گیرد، اما حقیقت مرگ انتقال از جهانى به ...
-
چگونه به صدور احادیث از معصومان(ع) اعتماد کنیم؟
42433 رجال الحدیث 1387/10/05اعتماد به تاریخ تا حدودی به وسیلۀ اشتهار و قرائن و شواهدی که عصر به عصر و زمان به زمان از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است، حاصل می شود. شواهد و قرائن برای بعضی از وقایع و حوادثی که در تاریخ آمده است ...
-
طریقه خواندن نمازهای مستحبی و نافله چگونه است؟
53070 Laws and Jurisprudence 1389/12/24دفترحضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مد ظله العالی): ج1) اگر به مقدار چهار رکعت از نافله شب را خوانده اید مى‌توانید بعد از طلوع فجر نافله را با سرعت تمام کرده و بعد نافله صبح و نماز ...
-
در آیه 124 سوره مبارکه بقره که در ارتباط با آزمون حضرت ابراهیم(ع) است، چه نکات بلاغی به کار رفته است؟
10400 تفسیر 1395/07/13در این آیه شریفه می‌خوانیم: «وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتی قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمین»؛[1] [به خاطر آورید] هنگامى که خداوند، ابراهیم را با وسایل گوناگونى آزمود. و او به خوبى از عهده ...
-
حکم دست دادن با مادر و خواهر خانم، چیست؟
18485 Laws and Jurisprudence 1387/01/19لمس کردن بدن زن نا محرم و دست دادن با او حرام است و چون خواهر خانم انسان با انسان نامحرم است دست دادن با او جایز نیست. اما دست دادن با مادرخانم در صورتی که به قصد لذت جنسی نباشد اشکالی ندارد[1].
-
معنای «قرب الهی» چیست؟ اقسام آن کدام است؟ و چگونه حاصل می‌گردد؟
60309 مقامات 1391/10/26«قُرب» در لغت؛ به معناى نزدیکى یک شىء به شىء دیگر است. این نزدیکى گاه از جهت مکانى و گاه از بُعد زمانى است. بنابراین، قرب یا مکانى است و یا زمانى. در عرف عام نیز، قرب استعمال دیگری هم دارد که همان داشتن ارزش و منزلت و ...
-
دو صفت الحی القیوم در کدام سوره آمده است؟
34761 تفسیر 1386/09/10الحی القیوم دو صفت از صفات ذات باری تعالی است که "الحی" به معنای" زنده" و "القیوم" به معنای "قائم به ذات خویش" است. این دو صفت به صورت با هم، در سه آیه از آیات قرآن آمده است: 1. بقره، آیه 255: اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ ....یعنی: ...
-
دیدگاه امام علی(ع) درباره وحدت چیست؟
14124 معصومین 1392/02/03بزرگ‌مرد عرصه وحدت؛ امیرالمؤمنین علی(ع) است که در این راه از حقوق مسلم خود، چشم‌پوشی می‌کند و با سخاوت هر چه تمام، همه چیز خود را فدای اسلام می‌کند و با سختی زیاد و رنج طاقت فرسا، برای حفظ وحدت بین مسلمانان، صبر پیشه می‌کند.
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
891174 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
790390 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
754767 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
677521 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
657522 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
647758 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
598825 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
579766 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
564263 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
563746 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- مهرم حلال و جانم آزاد
