اصطلاحات و مدخل ها
-
انصار
4462 سرفصلهای قرآنی
«انصار» جمع «ناصر»، از ریشه «نصر» و به معنای «یاوران» است که شامل هر گروهی خواهد بود که فرد یا گروه دیگری را یاری کند، اما در صدر اسلام به ساکنان مسلمان مدینه و اطراف آن، بویژه افراد مسلمان دو قبیل
-
انفاق ، صدقه
14746 سرفصلهای قرآنی
«انفاق» از «نَفَق» (بر وزن فَرَس) و «نفاق» (بفتح- ن) به معناى خروج يا تمام شدن است. «انفق ماله» در لغت به معنای آن است که فرد، مال خويش را از ملكش خارج كرد و از این رو «انفاق» را از آن جهت انفاق می
-
انقیاد ، منقاد
1365 اصطلاحات فقهی - اصولی
انقیاد، که در مقابل تجری استعمال میشود، عبارت از اين است كه، كسى خود را در برابر خداوند مسئول و پاسخگو دانسته و در همین راستا عملى را به
-
انیس بن معقل
1574 شخصیتها
-
اوریا
2054 سرفصلهای قرآنی
اوریا نام یکی از فرماندهان نظامی بنی اسرائیل بود که در جنگی کشته شد و داوود نبی(ع) با بیوهاش ازدواج کرد و براساس برخی گزارشها، این
- اولو العزم
-
اویس قرنی
1631 شخصیتها
اویس بن عامر مرادی قرنی یمنی، کنیهاش «ابو عمرو» از بزرگان تابعین و از زهاد مشهور بود، به طوری که زهد ، اهل بیت
6371 سرفصلهای قرآنی«اهل بیت» اصطلاحی قرآنی، حدیثی و کلامی است که در منابع اسلامی، ابتدا در قرآن کریم در آیۀ تطهیر(آیۀ 33 سورۀ احزاب) به کار رفته است: «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا». گرچه
- اهل کتاب
4620 سرفصلهای قرآنی- ایثار
4639 سرفصلهای قرآنیایثار به معنای ترجیح و برتری دادن چیزی بر چیز دیگر است که گاه مانند آنچه از ایثار غذا توسط اهل بیت(ع) در قرآن آمده میتواند در جنبه مثبت بوده و گاه مانند ترجیح دنیا بر آخرت که در کلام خدا بدان اشار
- ایلاء
2486 اصطلاحات فقهی - اصولی«ایلاء» در لغت به معناى قَسم خوردن در هر چیزی بوده و در اصطلاح قرآنی و فقهی، سوگند مرد، در خصوص ترک آمیزش با همسر دائمی خود - به مدت بیش از چهار ماه - است؛ که دادگاه با بررسی و اثبات موضوع، چهار ما
- ایمان(مؤمن)
67384 سرفصلهای قرآنیایمان در معنای لغوی آن به معنای پذیرفتن حرف دیگری است، اما در کاربردهای دینی، ايمان به معنای دلبستگى نهايى انسان به اموری است كه براى او مقدس به شمار آمده و از این رو حاضر است براى آنها عشق و شجاعت
- أخدود
1180 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «أصحاب الأخدود».
- أذن ، سمع ، گوش ، شنوایی
19948 سرفصلهای قرآنی«اذن» و «سمع» که در زبان فارسی همان گوش و قوهی شنوایی است، یکی از نعمتهای الهی است که خداوند آنرا به انسان ارزانی داشت تا انسان بتواند
- أسلم مولی عبدالله بن عمرو
1918 شخصیتهابر اساس گزارش منابع کهن، یکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) فردی به نام أس
- أصحاب الأیکة
4602 سرفصلهای قرآنی«اصحاب الایکه» مردمانی ظالم و ستمکار و معاصر شعيب پیامبر(ع) بودند که أصحاب الرسّ
2894 سرفصلهای قرآنیدر اینکه «اصحاب الرس» چه کسانی بودند و در کدام برهه از تاریخ و در چه سرزمینی زندگی میکردند، میان مفسران اختلاف دیدگاه وجود دارد؛ این اختلاف از آنجا ناشی میشود که أصحاب القریة
- أصحاب المشأمة
1150 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «اصحاب شمال».
- أصحاب المیمنة
1188 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «اصحاب یمین».
- أمهات المؤمنین (أزواج النبي، أم المؤمنین، همسران پیامبر)
7928 سرفصلهای قرآنی«ام المؤمنین»؛ یعنی مادر مؤمنان. این اصطلاح اوّلین بار در زمان پیامبر اسلام(ص) با نازل شدن آیۀ ششم سورۀ احزاب دربارۀ همسران آنحضرت رایج شده است، زیرا آن آیه، همسرا
- أمیة بن سعد طائی
1653 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع)، امیة بن سعد از قبیلهی «طی» میباشد.
- إفک ، ماجرای افک
- إیاک أعني و اسمعي یا جاره
1709 ضرب المثلهارجوع کنید: «به در میگویند که دیوار بشنود».
- باران ، غیث ، مطر
9086 سرفصلهای قرآنیدر قرآن كریم بارها از بارش باران به عنوان یکی از عجائب خلقت و یکی از نعمتهای الهی یاد شده است. قرآن کریم از باران با عباراتی مختلفی یاد م
- باروخ
1974 پیامبراندر قرآن و روایات، از پیامبری به نام «باروخ» یا «باروح» چیزی ذکر نشده است، اما برخی گزارشهای تاریخی، حاکی از وجود پیامبری با این نام در میان بنیاسرائیل میباشد که در زمان ارمیا و حیقوق پیامبر زندگ
- باطل ، بطلان
- بخل (بخیل، خسیس، خسّت)
6410 سرفصلهای قرآنیبخل یکی از ویژگیهای منفی و رذایل اخلاقی است که در قرآن کریم و دیگر متون دینی بسیار مورد نکوهش قرار گرفته شده و به فردی که دارای این ویژگی باشد، «بخیل» گفته میشود. بخل نگهداری چیزی است در جایی كه
- بدعت
2462 سرفصلهای قرآنی- برده ، کنیز ، بردهداری
8571 اصطلاحات فقهی - اصولی«برده» و یا «عبد» به افرادی گفته میشد که در زمانهای گذشته و در جنگها، طرفهای درگیر جنگ از سربازان طرف مقابل به عنوان اسیر و غنیمت جنگی گرفته و یا افرادی آنان ر
- برزخ
12856 سرفصلهای قرآنی«برزخ» در لغت به معنای حائل و واسط میان دو چیز است و در فرهنگ دینی به معنای زیست انسانها میان دو مبدأ و مقصد حیات انسانی، یعنی دنیا و قیامت است. انسانها پس از مرگ
- برکت ، مبارک ، تبریک
7731 سرفصلهای قرآنیلغتشناسان و مفسّران قرآن کریم در مجموع با تعابیر مختلف، برکت را به معنای خیر، خوبی و فایدهای ثابت و پایدار معنا کردهاند؛ مانند اینکه م
- برهان
2790 سرفصلهای قرآنیبرهان، ثابت کنندهی حقانیت امور به طور قطع و یقین است. این کلمه، واژهای عربی است که در مورد ریشهی آن میان لغتشناسان اختلاف است، ولی بعی
- برهان اسد و اخصر
1775 اصطلاحات فلسفیيكى از براهين ابطال تسلسل در وجود، و از براهین اثبات واجب الوجود، برهان اسد و اخصر است. «اَسدّ» به معنای «محکمترین» و «اخصر» به معنای «کو
- برهان افتراض
1047 اصطلاحات منطقیبرهان افتراض، یا قیاس افتراض، یا دلیل افتراض، يكی از روشهـای منطـقی اسـت که در موارد متعددی به کار میرود؛ یکی از کاربردهای آن، اثبات برخی از اقسام شکل دوم و سوم قیاس است.
از نظر منطقیها،
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
خداوند در مورد انسان میفرماید که از روحم بر او دمیدم. آیا روح خدا بر جنیان و نیز سایر موجودات دمیده نشده است که در مورد انسان چنین گفته شده است؟
3443 انسان و خلافت الاهی 1400/11/11به نظر میرسد جن نیز مانند انسان و مانند دیگر موجودات از روح الهی برخوردار است؛[1] نهایت اینکه آن روح الهی که در انسان دمیده شد، برتر از آن روح الهی است که در دیگر موجودات دمیده شده است؛[2] یعنی هر ...
-
با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
24315 تفسیر 1389/05/13آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبختترین افراد بشر مىپردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایههاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
-
حضانت از بچه صغیر، بعد از فوت پدرش، به عهدهی چه کسی است؟
22007 حضانت 1392/04/22در مورد نگهدارى و پرورش بچه، مادر او بر جد او مقدم است، حتى در صورتى که مادر ازدواج مجدد کند، ولى در مسئله ولایت بر اموال، حق با جد پدری است و مادر ولایتى بر اموال کودک ندارد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، ...
-
مکان زندگى امام زمان(عج) کجاست؟
18344 کیفیت زندگی امام غایب 1387/12/12در این زمینه ما با سه دسته روایت مواجه هستیم: دسته اوّل از روایات که محل خاصى را براى سکونت آن حضرت معرفى نمیکنند. گر چه بعضى از روایات این دسته، جایگاه آن حضرت را بیابانها و کوهها میدانند. دسته دوم، زندگى به صورت ناشناس ...
-
اگر کسی نسبت به خدا یا ائمه بی احترامی کند مرتد محسوب می شود؟
65336 Laws and Jurisprudence 1387/08/09برای دریافت قسمت اول سؤال یعنی دلایل برآورده نشدن خواسته ها در ادعاها بهسؤال شماره 721(سایت: 764)مراجعه کنید. اما نسبت به ارتداد باید گفت:مرتد کسى است که از اسلام خارج شده، و کفر را اختیار نماید.[1]خروج از اسلام با انکار ...
-
افعال ثلاثی مجرد بر چه وزنهایی میآیند؟
13592 قواعد عربی 1401/01/10در ارتباط با اوزان افعال ثلاثی مجرد در فعل ماضی و مضارع باید گفت:فعل ماضیماضی تمام فعلهاى ثلاثى مجرد در زبان عربی تنها سه وزن دارد: «فَعَلَ، فَعِلَ، فَعُلَ»؛ یعنی حرف اول ماضى همیشه مفتوح است و آخر آن نیز در صورتی که سالم ...
-
در مکانی عمومی، چادرم اشتباهاً با چادر خانمی عوض شد، آیا میتوانم از این چادر استفاده کنم؟
5536 اموال گمشده و یا بدون صاحب 1395/11/10همانطور که در پرسش آمده، گاهی اتفاق میافتد که در مجالس یا اماکن عمومی، فردی مال دیگری (مثلاً کفش یا چادر) را – به سهو و یا به عمد - برده و کفش یا چادر دیگری به جای میگذارد. اکنون پرسش اینجاست که فردی که مالش برده شده ...
-
آیا با خوراندن دور ریختنیهای گوسفند و گاو (که حرام هستند) به ماهیها، خوردن این ماهی ها اشکال پیدا میکند؟
10449 انواع ماهیان 1391/11/04این کار مانعی ندارد و این گونه ماهیها حلال است. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [1] حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): صِرف آنچه ذکر شده موجب حرمت ماهی فلسدار نمى شود. حضرت آیت الله العظمی ...
-
خداوند متعال بر چه اساس و معیار و در چه مرحلهای، قابلیت و استعداد وجودی هر انسانی را به او عطا فرمود؟
6899 انسان شناسی 1395/01/14در پاسخ به این پرسش چند نکته را متذکر میشویم: 1. خلقت جهان هستی، مستلزم وجود تفاوت و اختلاف است.[1] 2. وجود تفاوت و اختلاف بر اساس حکمت است و دارای ملاک و معیار است؛ زیرا تمام کارهای خداوند بر اساس حکمت و دارای ...
-
1. جا بجایی عمدی ذکر رکوع و سجود چه حکمی دارد؟ 2. آیا میتوان بعد از سورهی حمد در نماز، به جای سوره، یک بار دیگر حمد را خواند؟
14154 قرائت 1391/10/20راجع به سؤال نخست میتوانید به نمایه 4551 (ذکر رکوع و سجده و تشهد در نماز) در همین سایت مراجعه نمایید. و دربارهی سؤال دوم باید گفت، این کار اشکال دارد و لازم است بعد از حمد سوره دیگری غیر از حمد خوانده شود.
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
891583 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
791901 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
756001 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
679213 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
658449 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
648291 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
599872 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
579977 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
564695 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
564030 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- اهل کتاب