اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:سرفصلهای قرآنی)
-
آیة الکرسی
1578 سرفصلهای قرآنی
یکی از آیات ویژه قرآن، آیة الکرسی و یا آیه 255 و به قولی آیه 255 تا آیه 257 قرآن میباشد.
منابع اسلامی به تفصیل در مورد تفسیر این آیات و نیز عباداتی که آیة الکرسی در آنها مورد استفاده قرار
-
اتراف ، مترف
922 سرفصلهای قرآنی
اگر فردی دارای رزق و روزی زیادی بوده و در زندگی خود، اسراف و لذتجویی را محور قرار دهد، فردی مترف به شمار خواهد آمد. معمولا چنین افرادی در مقابل فرستادگان خدا و آموزههای دینی از خود مقاومت نشان می
-
اصحاب الفیل ، عام الفیل
2391 سرفصلهای قرآنی
چند دهه قبل از ظهور اسلام و به نقل مشهور در سال تولد پیامبر اسلام(ص)، شخصی به نام ابرهه که سپاهیان او فیلسوار بودند، به قصد تخریب
- اعجاز قرآن
1426 سرفصلهای قرآنیقرآن کریم کتابی است که از طرف خداوند و برای هدایت مردم بر حضرت محمد(ص) نازل شده است.
این کتاب
- اهل کتاب
5062 سرفصلهای قرآنی- باطل ، بطلان
- بدعت
2692 سرفصلهای قرآنی- برهان
2982 سرفصلهای قرآنیبرهان، ثابت کنندهی حقانیت امور به طور قطع و یقین است. این کلمه، واژهای عربی است که در مورد ریشهی آن میان لغتشناسان اختلاف است، ولی بعید نیست این واژه در اصل مصدر
- تجارت ، بازرگانی
2800 سرفصلهای قرآنی«تجارت» و «بازرگانی» در لغت و عرف مردم به انجام مبادلات و داد و ستدها با هدف به دست آوردن سود گفته میشود و نیز به فعالیتهایی که در جریان مبادله کالا و یا خدمات از مرحلهی تولید تا مرحله مصرف انجا
- جوان ، جوانمردی ، فتی ، فتوت
5503 سرفصلهای قرآنیواژهی «فتوت» به معنای «جوانمردی» و «جوانی» از ریشه «فتی» به معنای جوان، و یا جوان قوی میباشد. این واژه و مشتقات آن در قرآن به صورت «
- حق ، حقوق ، حقیقت
32749 سرفصلهای قرآنی«حق» که جمع آن «حقوق» است، به معناى «راه رفتن در ميان جاده»، «دنبالکردن راستى و درستى» و «هر چیز را از روى حکمت در جاى خود قرار دادن» میباشد.
به عبارت دیگر
- دلایل و برهانهای اثبات پروردگار
2462 سرفصلهای قرآنیپیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.
بخشی از دلایل و برهانهایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است .
- رمضان
6289 سرفصلهای قرآنی«رمضان» در لغت به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ ناشی شدّت حرارت خورشید میباشد. نیز گفته شده است که به معنای گرمای شدید و برگشت از بادیه به شهر میباشد؛ امّا در اصطلاح، رمضان نام ماه نهم از ماههاى
- سبیل ، سبیل الله
- شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
4743 سرفصلهای قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، انسانها به دلیل حس طریق
1030 سرفصلهای قرآنیطریق و طریقه به معنای راه، شیوه، روش، آئین، مسلک، حال، حالت، عادت، خو، پیشه و شغل بوده و بارها با مشتقات گوناگون در قرآن کریم مورد استفاده قرا
- طمث ، حیض ، قرء ،پریود ، عادت ماهانه
3658 اصطلاحات فقهی - اصولی«حیض» به خونى گفته میشود كه پس از بلوغ، به صورت عادت ماهانه، در ایامى خاص از رحم زن بیرون میآید. از حیض به «طمث» و «قرء» هم تعبیر میشود، و به بانوانی كه در حالت ح
- عطر ، بوی خوش
3111 سرفصلهای قرآنی- عمران
1395 سرفصلهای قرآنی- غضب ، خشم
- قرعه ، قرعهکشی
2540 اصطلاحات فقهی - اصولیقرعه از جمله قواعد معروفی است كه در بسيارى از ابواب فقه - چه در منازعات چه در غير منازعات - به كار میرود و اندیشمندان دانش فقه در موارد فراوانی به آن تمسک کردهاند.
اين قاعده، هم داراى م
- قریش
- کاهن ، کهانت
3036 سرفصلهای قرآنی«کهانت» یعنی ادعای دانستن اسرار دنیا و عالم غيب، با ادعای ارتباط با موجودات ماورایی. و «کاهن» به کسی گفته میشود که در نظر برخی عوام، دارای الهام و قدرتی مرموز و خارق العاده بوده، و با الههها و
- کسالت ، تنبلی، بیانگیزگی
2505 سرفصلهای قرآنیتعالیم و آموزههای دین اسلام کسالت و تنبلی را رد کرده و خواستار نشاط لوح ، الواح ، لوح محفوظ
881 سرفصلهای قرآنییکی از معانی «لوح»، تخته چوب میباشد و نیز هرآنچه بتوان با استفاده از آن، چیزی را ساخته و یا بر روی آن چیزی را نگاشت که به همین دلیل، خداوند هم از چوبهای بهکار رفته در کشتی مسیحیت،مسیحی،نصرانی
2096 سرفصلهای قرآنیبه آن دسته از پیروان عیسای مسیح(ع) که بعدها به پیامبر اسلام(ص) ایمان نیاوردند، مسیحی، نصرانی، ترسا و ... گفته میشود و آیین آنان با ع
- نعمت
- وقار ، وقر
2913 سرفصلهای قرآنیواژه «وقار» در لغت عرب به معنای آرامش و سکون - البته آرامش بدنی و ظاهری - است.
لسان العرب درمعنای وقار و وقر و موارد استعمال آن در لغت عرب، میگوید: «وقر» به معنای چیز سنگین در گوش
- همسایه ، همسایگی ، جوار
5033 سرفصلهای قرآنییکی از تعالیم و آموزههای اجتماعی اسلام حق همسایه و چگونگی تعامل با همسایگان است که بسیار مورد تأکید و سفارش است. از همسایه و هسایگان در م
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
مقصود از دو اصطلاح عرفانی «قوس صعود» و «قوس نزول» چیست؟ و چه تفاوتی با هم دارند؟
35756 Theoretical 1386/02/08حقیقت هستى داراى دو طرف است؛ از یک طرف به فعلیت محض و کمال مطلق میرسد، و از طرف دیگر به قوه محض و پذیرش صرف منتهى میگردد، و فاصله بین این دو طرف را مراحل متوسط وجود تشکیل میدهد.نور وجود از مبدأ وجود به مرحله قوه محض ...
-
دیدگاه اکثریت علما بعد از غیبت کبرا در مورد ولایت فقیه چیست؟
31459 پیشینه تاریخی ولایت فقیه 1386/06/10بیش از هزار سال است که علماى شیعه به طرح مسئله ولایت فقیه و حدود و اختیارات آن پرداختهاند. برخى؛ مانند ابوصلاح حلبى و ابن ادریس حلى در کتابهای خود در فصلى جداگانه به شرح شرایط نایب امام معصوم(ع) پرداخته و برخى دیگر به گوشهاى از وظایف ...
-
چگونه توانایی های ساحران که با زیر پا گذاشتن مقدّسات و احکام الهی به این درجه می رسند، قابل پذیرش است؟ در حالی که هیچ چیز بدون اذن الاهی ممکن نیست.
15241 سحر و جادو 1390/05/16گرچه تمام امور دنیا با اذن و اراده الهی پابرجا است، اما تدبیر ربوبی بر این قرار گرفته که اجرای آن امور بر اساس اسباب و مسبّبات باشد و این قانون عام و جهان شمول است. بر اساس آموزه های دینی، افراد ناشایست نیز می توانند به توانایی های خارق العاده ...
-
اثبات خدا به قوانین منطق وابسته است و یا قوانین منطقی وابسته به اثبات خداست؟
7800 منطق 1395/02/14در پاسخ به این سؤال توجه به این نکته ضروری است که منطق به خداوند وابسته است؛ به این معنا که قواعد منطقی در واقع همان شیوه تفکر صحیح است. بنابر این، همانگونه که انسان در ذات خود محتاج و وابسته به خداوند است در تمام ویژگیهای ذاتی ...
-
«نصب» چه تفاوتی با «حرب» دارد؟ و آیا «ناصبی» و «محارب» معنایشان یکی است؟
5763 لغت شناسی 1398/03/02واژه «حَرْب»، به معنای جنگ و نبرد و نقیض سَلْم (صلح و آشتی) است.[1] اما «نصب» به معنای خود را به سختی و مشقت انداختن است.[2] البته گاهی این مشقت در جهت مثبت بوده و گاه در جهت منفی. همان
-
چرا حبیب بن مظاهر جدای از شهدای دیگر در بالای سر دفن شد؟
17688 اهل بیت و یاران 1396/05/07آنچه در گزارشهای موجود در کتب کهن مانند -ارشاد شیخ مفید (م 413ق)- وجود دارد، غیر از امام حسین(ع)، حضرت ابوالفضل(ع) و حضرت علی اکبر(ع)، جایگاه دقیق دفن شهیدان کربلا گزارش نشده است. البته گزارش است که شهدا در پیرامون حضرتشان چه بالا سر و چه پایین سر ...
-
چرا محمد بن حنفیه، امام حسین را در نهضت کربلا یاری نکرد؟ آیا آنچه را که درباره وی می گویند که ادعای امامت داشت صحیح است؟
76226 تاريخ بزرگان 1390/02/29قضاوت در باره شخصیت و فضایل ایمانی و اخلاقی محمد بن حنفیه -با توجه به تحریفاتی که در طول تاریخ در باره شخصیت و جایگاه این مرد بزرگ صورت گرفته- جدا سخت است. اما با کنکاش و جست و جو از لابلای شواهد و قراین پراکنده در منابع تاریخی می ...
-
آیا میتوان در پرداخت فطریه، میانگین قیمت دو جنس را پرداخت نمود؟
14316 زکات فطره 1392/05/16کسى که فطریه چند نفر را میدهد، لازم نیست همه را از یک جنس بدهد، پس اگر مثلاً فطریه بعضى را گندم و فطریه بعض دیگر را از برنج بدهد [یا قیمت آنرا بپردازد]، کافى است.[1] اما در پرداخت فطریه هر نفر، نمیتوان ...
-
لطفاً نظر خود را در باره احکام و آداب قربانی در حج و غیر حج بیان فرمایید. و آیا قربانی باید حیوان نر باشد؟
27352 Laws and Jurisprudence 1390/08/14اگر چه تفصیل و جزئیات احکام شرعی را باید در رساله های عملیه مراجع، جست و جو کرد، اما آنچه به طور کلی می توان گفت این است که از نظر مکتب اهلبیت (ع) قربانی کردن در روز عید قربان یا مستحب بوده و یا واجب. قربانی مستحب؛ یعنی ...
-
معنای «طلوع»، «مطلع»، «اطلاع» و دیگر مشتقات ریشه «ط ل ع» در قرآن چیست؟
1527 تفسیر 1403/03/10نخست باید گفت؛ نوزده کلمه در قرآن وجود دارد که از ریشه «ط ل ع» ساخته شده است، که بر حسب ویژگیهای ساختاری خود و در قالبهای گوناگون، معانی متفاوتی دارند:بر اساس نظر لغتدانان، مشتقات ثلاثی مجرد این ریشه در قالب فعلی به معناى «آشکار شد»، و در قالب مصدری ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
893258 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
800433 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
765481 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
687047 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
661919 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
650366 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
604436 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580833 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
579742 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
565058 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- اعجاز قرآن